Faroese Planet

Blogs about Faroe Islands from around the world

Farerskie kadry na Facebooku

Może w kolejnych eliminacjach 🤞...

Może w kolejnych eliminacjach 🤞

Kringvarp Føroya - Forsíða

Til reiðar at taka við løgmanssessinum, um hann stendur í boði

Fólkaflokkurin hevur havt góð úrslit í seinastu veljarakanningunum, og Beinir Johannesen, formaður í Fólkaflokkinum, vísir ikki einum løgmanssessi burtur eftir komandi val.

Kringvarp Føroya - Forsíða

Demokratiska Lýðveldið Kongo og uppreistrarbólkurin M23 royna at fáa frið

Partarnir skrivaðu undir avtaluna í Katar í dag, og høvuðssamráðingarfólkið Mohammed Al-Khulaifi sigur at avtalan er søgulig

Kringvarp Føroya - Forsíða

Katrín Jakobsdóttir stúrir fyri, at íslendska málið er við at doyggja út

Ávirkanin úr enskum og útbreiðslan av vitlíki gera, at íslendska málið er í vanda

Kringvarp Føroya - Forsíða

Eldraráðsvalið í Tórshavnar kommunu verður á Vanganum

Í næstum skal eldraráðið í Tórshavnar kommunu veljast - og fyri fyrstu ferð yvirhøvur kunnu fólk greiða sína atkvøðu á Vanganum hjá Talgildu Føroyum

Kringvarp Føroya - Forsíða

Formaðurin í Nýskipanarnevndini heldur hugskotsbankan vera eitt gott amboð

Fyrr í vikuni frættist, at nú ber til hjá almenninginum at koma við uppskotum til nýskipanir, sum kunnu styrkja langtíðarhaldførið í vælferðarsamfelagnum

Bloggur hjá Birgir Kruse

Jólagávan frá Netflix

 

The beast in Me er jólagávan í ár frá størsta filmsframleiðara, ið flestu sjónvarpshyggjarar hava atgongd til í dag. Hon kemur í átta pørtum, stroymda jólagávan, sum aktualiserar hugtakið binge, ikki at kunna halda sær, men hyggja eftir øllum pørtunum til liðugt er. Sum ein stórur pakki av jólabommum, ið freistandi verður settur á borðið.

Vit eru á Oyster Bay leiðini á Long Island, saman við New Yorkstjørnuni, Claire Danes, vit kenna frá Homeland. Nú er hon rithøvundi, Aggie Wiggs, og leiðir okkum inn um at síggja stóru húsini, sum eru fallin í órøkt, tí alt steðgaði upp, tá átta ára gamli sonurin doyði í bilvanlukku, har hon sjálv koyrdi, og konan, Shelley, flutti. Hann, ið rendi á tey, og elvdi til deyðan, er ein ungur maður í bygdini, sum hon javnan møtir.

Tá nýggjur granni flytir inn í stóru grannahúsini, walisiski Matthew Rhys, ið er byggimatadorurin Nile Jarvis, tørna tey saman sum avgjørdir mótsetningar. Hann hevur stórar svartar hundar, rottweiler, meðan hon hevur ein lítlan hvítan auggie. Jarvis er av ein tiltiknari mafialíknandi slekt - har alfaðirin er hin skurvuti Jonathan Banks, vit kenna frá Breaking Bad og Better Call Saul - ið hevur ríkað seg upp av at byggja íbúðir. Nú vil hann hava samtykki til eina rennigøtu í skógini, sum innisæla Aggie ikki vil hoyra talan um. Hon avvísir hann í einum og øllum.

Tá nýggi grannin fregnast um høvundavirksemið og kemur eftir, at tað gongur einki við skrivingini, sær Aggie ein møguleika at skriva hansara søgu, tí FBI er eftir honum fyri at hava dripið fyrru konuna, sum enn ikki er funnin.

Dagin eftir er ungi maðurin, ið koyrdi á Aggie og sonin, horvin.

So er nýggja røðin hjá Netflix byrja. Í kjarnuni ein aktuell søga um húsaneyð og at geva fátøkum í stórbýnum nakað at búgva í fyri ein liviligan penga, akkurát sum nývaldi borgarstjórin í New York, Zohran Mamdani, heldur uppá og hevur sum vallyfti, og í filminum verður gjørdur til kubansku kollveltingarstjørnuna, Olivia Benitez, leikt av Aleyse Shannon. Men eisini um hevnd, sum hugsað og útint fyribrigdi.

Tilsipingarnar eru nógvar, sterkastar í grannauppgerðini millum Danes og Rhys. Síðan Homeland er hon mest eyðkenda andlit at útrykkja desperation og iva, men eisini stálsettan vilja bara við einum varisligum skifti í andlitsbránum, at gera just tað vit vænta. Og nú hon hevur byrgt seg inni í húsunum og ikki vil vita av nøkrum stórvegis sambandi við umheimin, bjóðar nýggi ríkmannagrannin henni av í einum og øllum.

Hon verður hugtikin av honum og sær fyri sær spíran til eina nýggja krimisøgu, ið skal avdúka, um hann myrdi fyrru konuna ella ikki, reinsa ríkmannin, sum hevur so ringt orð á sær.

Einfalda byrjanin byrgir seg klaustrofobiskt inni og faldar seg aftur út í eitt víðsýni, so vit aldri vita, hvør er svíkurin ella hin trúfasti, og hvørji ørindi viðkomandi skal hava, tá greiddleiki væntast at fáa á gongdini. Hetta er ikki ein lættkeyptur standard krimi. Tú fært gullkorn í dialoginum, sitat frá Emily Dickinson, og so eru smáar subtilar musikalskar tilsipingar sum Let ‘em in hjá Paul MaCcartney og Death of a Clown hjá Kinks í endanum. Jólagávan frá Netflix, The Beast in Me, er so góð at seta tennirnar í fyri jól, at hon fær besta viðmæli higanifrá.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Kanning í gongd: Eru vit framvegis líka virkin á arbeiðsmarknaðinum?

Kanning í gongd: Eru vit framvegis líka virkin á arbeiðsmarknaðinum? maria

Local.fo

Accident takes life of Tórshavn warehouse worker

A fatal accident took place on Monday at a warehouse belonging to wholesaler PM in Tórshavn. According to news media, the body of a 42-year old warehouse worker was found lifeless by one of the wholesaler’s truck drivers. As per reports, the 42-year old man had been working alone in one of the storage halls […]

The post Accident takes life of Tórshavn warehouse worker appeared first on Local.fo.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Bió Paradís kundi verðið fyrimyndin

 

Fremsti íslendski filmsleikari, Ingvar Sigurdsson, er saman við Ole, sum tekur myndirnar, og mær á kaffistovuni Paname á Vaglinum í Havn, at skifta orð um biografar á okkara leiðum.

Hann hevur verið við í øllum filmunum hjá Hlyni Pálmason, og fjúrtanda januar í nýggja árinum fer Filmsfelagið at visa hin nýggjasta, Ástin sem eftir er, ið hevur altjóða heitið The Love that Remains.

Men Ingvar er í Føroyum, tí hann er við í komandi filminum hjá donsku Tea Lindeburg, ið verður tikin upp úti í Fugloy undir arbeiðsheitinum, The Seal Woman, og hevur Kópakonuna sum tema.

Vit fara niðan í einasta biografin í landinum, Havnar Bio, og hitta Svannu, sum bíleggur og avgreiðir allar okkara filmar, og vísir okkum runt í hølunum. Hon greiðir frá um virksemið, at tey hava bomm í leysari vekt, landsins størsta úrval, poppkorn og sodavatn. Samstarvið við Kringvarpið um norðurlendskar barnafilmar við føroyskari talu fyllir 15% av árliga umsetninginum og fer heilt vist at halda fram.

Ingvar nevnir Bió Paradís, einasta arthouse biografin í Íslandi, sum heldur bjóðar biografgangaranum eitt glas av víni, og vit tosa um kafémøguleikar og larmin av poppkorni og pappírsposum við bommi í.

Í upplivingarrúminum, sum biografur er, eiga filmar at verða nýttir í friði og konsentratión. Vit nikka í semju, og Ingvar tosar um hina ídnu Hrönn Sveinsdóttir, sum rekur Bió Paradís, altíð við forvitnisligum tilboðum og tiltøkum, sum gera hølini so attraktiv, at fólk møtast og hava fundir har, hóast tey ikki altíð fara í biograf. 

- Alt árið í kring eru filmstevnur, týskar, pólskar og franskar, har øll vilja verða við og verða sædd og avmyndað saman við hinum, ið eisini elska film. Á henda hátt kemur biografurin og filmskráin í eina positiva ringrás, har tað altíð legst afturat, tí fólk vilja vera við í spennandi tiltøkunum, sum hon ótroyttiliga kunnar um á netinum og við øllum miðlum. Men tað krevur virkni og nýhugsan at seta hvørja sýning í rættan karm, og sannføra fólk um at møtast og fagna filmi, heldur enn at sita heima einsamøll, akkurát sum Filmsfelagið ger, tá tit siga, at filmur er bestur í felag. Tí soleiðis er tað. Tað er grundstøði hjá sosiala menniskjanum. Fyrr var tað biografur, nú er tað ein felagsskapur. Eg hámeti hana fyri tað, sigur Ingvar og mælir til samstarv við Hrönn, nú bara ein biografur er eftir í Føroyum.

Fyrr høvdu vit nógvar biografar, men í dag er bara ein. Er biografur eitt víkjandi ella kanska beinleiðis doyggjandi rúm og virksemi á okkara leiðum?

- Í Íslandi høvdu vit bestu biografar, men nú eru mest svimjihyljar. Men flottir og góðir biografar eru eisini, sjálvt á smáum støðum, hóast biografurin sum so altíð eru í eini avbjóðandi, fyri ikki at siga hóttari, støðu. Men verandi biografar duga væl at gera sýningar sjónligar og attraktivar til dømis við nøkrum so einfaldum sum einum sjampanjuglasi. Blockbusters frá Hollywood kunnu fólk síggja heima í góðum kvaliteti, men vit vilja fáa fólk út at dyrka felagskapin, akkurát sum Bió Paradís stendur fyri, við áhugaverdum fólki, sum møtist har. Ja, tit skuldu fingið samband við hana.

So eru tað festivalar. Vit hava tveir, Reykjavík International Film Festival og Stockfish Film Festival. Tá ber til at konsentrera sýningar og vitjanirnar, og at fáa sponsorar, flogfeløg og fiskivinnufeløg, sum heima hjá okkum í Íslandi dáma væl at stuðla mentanini.

Á henda hátt sært tú eisini fremmandar spennandi filmar og kemur í dómsnevndir, sum í Kosovo, Prestina, har eg var, og kanst uppliva, hvussu høgt fólk ganga upp í film og vilja kjakast um film sum list og miðil. Ein onnur spennandi filmstevna er í Frieslandi í Niðurlondum, The Noordelijk Film Festival í Leeuwarden, har fokus er á norðurevropeiskan film. Fult av fólki úr økinum, sum er ein sterk kensla, serliga tá tú hoyrir Q&A, kjak eftir sýningarnar, sum avdúka, hvussu væl vand fólk eru og á høgum teatralskum og filmiskum støði at tosa um og viðgera film millum sýningarnar. Tað er hugtakandi, sigur Ingvar og nevnir konstanta áhugan fyri íslendskum filmi á hesum staði og úti í heimi.

Í París eru eisini gamlir søguligir og vælhildnir biografar í miðbýnum, tætt við Sorbonne, har tú kanst síggja bøkur og bløð um film, sum tilsamans ger upplivingina fevnandi og tú kennir teg vælkomnan í biograf. Sovorðin støð eru verd at vitja og kunna seg um í einum kjaki um biografin sum varðveitingarvert upplivingarrúm, heldur Ingvar.

Hjá okkum í Havn eru kvinnur munandi størri parturin av biografgangarum, um 75%. Sama er í øðrum londum. Kvinnurnar bera biografmentanina og hava stóran týdning fyri at varðveita hana og skapa nýggjar upplivingar og tænastur, ið aftur mynda skránna.

Vit nevna serlig tiltøk, sum tá vit vístu Leviathan, ein granskandi antropologiskan fiskivinnufilm úr Boston, fyri Føroya Fiskimannafelag. Tað var ein óvæntað filmisk uppliving fyri allar partar við fiskasúpan, skipskeks og slupp øli omaná.

- Samanumtikið er biografurin hóttur, serliga arthouse biografurin, sum ikki leggur seg eftir Hollywood block busters. Tað krevur innlit, sambond og virkni at halda gongd í arthouse biografinum, og eisini at skapa sambond til stórar fyritøkur, sum kunnu hugsast at stuðla biografdriftini og afturfyri fáa tað vælvild, sum liggur í at fyritøkan sjónliga stuðlar mentan av hesum slag, og ikki bara ítróttini, sum er so fantastiska sterk og góð, hondbóltur og fótbóltur, í Føroyum. Men hvar eru føroysku sjónleikararnir og filmsfólkini? Har eru vit eisini góð og stuðulsverd, sigur Ingvar, sum mikudagin fer út aftur til Fugloyar.

Takk fyri prátið!

 

Hvannrók

Úr myndasavninum – Áhugaverd mynd av brúgv frá Krákusteini og yvir á Skansan

Havi áður sæð myndina omanfyri, men ongantíð gjørt mær greitt, hví henda brúgv var bygd júst soleiðis. Tá farið var undir at gera havnarlagið eystanfyri í 1922, skuldi nógv grót brúkast. Sprongt var frá sjóvarmálanum og eystureftir. Um somu tíð vóru fólk farin at seta búgv eystanfyri á Abbatrøð og har um leiðir. Fyri at […]

The post Úr myndasavninum – Áhugaverd mynd av brúgv frá Krákusteini og yvir á Skansan appeared first on Hvannrók.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Føroysk mineral & grótsløg

 

Týskvøldið kom jarðfrøðingurin og trummusláarin, Uni Árting, á gátt við nýggju bókini Føroysk mineral & grótsløg, sum hann hevur skrivað saman við starvsfeløgunum Barbaru Biskopstø Thorsteinsson og Lis Mortensen, og arbeiðsplássið hjá teimum, Jarðfeingi, gevur út. 

Grafikkinum hevur Barbara staðið fyri, ein tættpakkaður stílur, vit kenna frá altjóða náttúrufrøðiligum tíðarritum. 

Stuttligt, at eitt alment arbeiðspláss kann, megnar og vil standa saman um eina snøgga og fakliga útgávu, eitt hondfast produkt við 254 blaðsíðum, alfabetiskum orðalista aftast, og einum forstáiligum yvirlitskorti, jarðfrøðikorti, í einum plastlumma inni í bakpermuni. 

Eitt fyrimyndarligt fólkfeingiligt, human resource, átak.

Tá eg taki snøggu brúksbókina í hondina og vendi henni, síggi eg greiðu boðini um, at avrikið er føtt í kærleika og dyrkað millum nørdar í fleiri ár, kanska fimtan, tá Uni og onnur gjørdu eitt rulliskáp við gróti til undirvísing. 


Boðini, ella ábendingin, um júst tað, fakliga nørdaríið, er linjálin eftir kantinum á bakpermuni. 

Umframt at síggja at bókin er 23 sentimetrar til hæddar, vitnar henda grafiska detalja um, at vit eru í faktiska fatanarheiminum og ikki fiktiva tulkingarheiminum. 

Ein nørdut detalja, sum eg ikki havi sæð fyrr, men ger, at bókin við hesi sannkenning liggur ekstra væl í hondini. 

Ein onnur detalja um at vera árvakin, er myndin av nýggja Húsareynstunlinum, har ein týðulig lind av royðugróti sæst. 

Onkuntíð verður landið opað og tílíkt sæst. 

Myndin appelerar til eitt forvitni, sum er neyðugt í øllum læru- og fatanartilgongdum.

Imponeraður, at eitt arbeiðspláss kann vera so vælfungerandi, at tað hevur yvirskot at gera ein tílíka bók og uttan nakað sjónligt hóvasták geva hana út. Bara soleiðis. 

Nøkur kort hjá Una kenni eg aftur frá atlasinum, sum í samstarvi við altjóða forlagið Collins kom út á føroyskum í 2014. 

Tá arbeiðið varð liðugt eftir fýra árum og skuldi prentast, varð biðið um at strika navnið á ritstjóranum, fyrst tí føroyska og síðan tí skotska. 

Akkurát so smálig eru forholdini ikki á Jarðfeingi, har øll sleppa at verða nevnd við navni. 

Tað eru eini góð boð um eitt fungerandi arbeiðspláss, har inklusjón er ein fólkfeingiligur veruleiki, ið sæst aftur í eini brúksbók, sum nú er úti millum fólk. Tað er eitt týdningarmikið moment í mínari verð. Samtykkjandi fakligheit, sum bara hevur eitt endamál: at verða brúkt. 

Til lukku við jarðfrøðiligu brúksbókini.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Skuggin av donskum

Fjølmentanarvika hevur júst verið í Havn og indiski filmurin "All we imagine as Light" varð sýndur. 

- Er tað bara fyri danskttalandi, at tit hava Fjølmentanarviku, spyr týska Agnes-Katharina Kreiling, tá hon sær, at filmurin hevur danskan undirtekst, sum hon ikki skilir. 

Í kjalarvørrinum á hesum kjaki, skifta vit bæði, Anges og eg, orð um støðuna hjá donskum í Føroyum og hví indiski filmurin, sum er á malayalam, hindi og marathi máli, hevði danskan undirtekst.

Agnes-Katharina Kreiling, hvør er tín bakrund og hvussu komst tú til Føroya?

- Eg eri lívfrøðingur og flutti til Føroya fyri fimm árum síðan. Eg búði í Íslandi, har eg hevði arbeitt í fleiri ár, tá eg møtti mínum maka. Hann er eisini lívfrøðingur og hevur gott og fast starv í Føroyum, sum ikki er so lætt at fáa innan okkara arbeiðsøki. Tað var í sambandi við hansara arbeiði, og so nøkur onnur viðurskifti, sum gjørdu, at eg flutti til Føroya, ístaðin fyri at hann flutti til Íslands. Nú eri eg so heppin at hava eitt gott starv sum lívfrøðingur í Føroyum. Tað er orsøkin til, at vit eru her enn. Stutt sagt kom eg higar av kærleika og bleiv verandi av arbeiði.

Eg havi hoyrt teg tosa føroyskt um Koltur og mýggjabitar í tíðindunum. Hvussu hevur tú lært teg at tosa so gott føroyskt og um eitt so avmarkað vitanarøki?

- Eg plagdi at tosa íslendskt, og mítt móðurmál er týskt. Hetta er eitt gott og nyttugt bland at læra føroyskt. Eg var ongantíð á málskeiði ella skúlabonki at læra føroyskt, sum heldur ikki var gjørligt, tá eg kom higar, og samstundis at arbeiða fullan dag, men royndi sjálv at læra meg føroyskt úr bókum og saman við mínum maka. Eg eri í stóran mun ein “learning by doing” persónur, tá tað snýr seg um mál, so eg bara tosi og vóni, at tit skilja meg, hóast gramatikkin ikki altíð er heilt uppá pláss.

Og so fari eg til enskt, at útgreina næsta spurning, sum er orsøkin til okkara samrøðu:

When adopting a foreign language, Faroese, using and practicing it in your professional and daily life, how is the situation, and what is your feeling when you come across quite another more shadowy language, Danish, e.g. as subtitles in the movies, television or formal papers and formulas to fill out at the immigration office or similar places?

- Eg fati blandið av donskum í gerandisføroyskum sum slag fyri bróstið, ein frammaná ella “a slap in the face” yvirfyri tilflytarum sum mær. Eg royni at læra meg staðbundna málið, men tað tykist ikki vera nóg mikið fyri at gerast ein heilur partur av føroyska samleikanum og samfelagnum. Alla staðni í mínum gerandislívi renni eg meg í danskt, og teirri sannkenning, sum fylgir við, at danskt duga og skilja øll. Bara nøkur dømi: Eg fari til læknan, sum byrjar at tosa við meg á donskum, innan eg noyðist at bróta hann av, og vinarligast spyrja, um hann kann tosa føroyskt ella enskt við meg. Eg fái eitt bræv frá Útlendingastovuni og má biðja makan umseta brævið, so eg til fulnar kann skilja, um eg kann verða verandi í Føroyum ella ikki. Eg elski filmar í Filmsfelagnum og plagdi at fara í biograf hvørja viku ta eg livdi uttanlands. Men undirtekstirnir eru altíð á donskum, so nú má eg velja, nær eg fari í biograf, tí upplivingin krevur, at eg dugi upprunamálið í filminum. Til arbeiðis stendur mær í boði sjálv at læra um teldur og tøkni, stutt skeið um talgildisbúgving, men tey eru øll á donskum. Øll hesi ár, eri eg vorðin viðkvom, sensitised, um hesa gongd, ið eg fati sum ekstremt frustrerandi og demotiverandi.

Heldur tú, at tínar royndir at læra teg føroyskt verða virdar og tiknar í álvara, tá onnur, tað er danskt talandi fólk, sleppa undan at læra seg føroyskt og bara halda fast í teirra egna móðurmali?

- Tá tú flytir til eitt nýtt og fremmant land, skuldi ein sjálvandi lagt seg eftir at lært málið í landinum, uttan at eg vænti at fáa heiður og løn fyri tað. Hinvegin, er tað ørkymlandi at ikki bara væntað, men kravt verður, at eg sjálv og onnur, sum flyta til landið, ið ikki duga danskt, skulu læra føroyskt, meðan sama krav ikki verður sett danskarum. Hetta tykist at skapa eitt hierarki, eina skipan við tign, í samfelagnum. Danir sum fyrstafloks útlendingar og so allir hinir útlendingarnir, sum ikki duga danskt, og tí eru annanfloks. Til tað er at siga, at eg leggi ikki eftir danskarum í Føroyum av teirri orsøk. Eg havi góðar danskar vinir, og flestu danir í Føroyum eru virðiligir, og skifta til enskt ella føroyskt, tá tað gongur upp fyri teimum, at ikki øll skilja danskt. Men fleiri føroyingar hugsa ikki um hetta. Eg havi ofta verið í hesi støðu: Eg eri inni í einum rúmi, har øll skilja og tosa føroyskt, sjálv eri eg eisini við í lívliga kjakinum. So kemur ein dani inn, og øll skifta trúliga og íðin til danskt. Við eitt eri eg tikin úr samrøðuni og eri ikki longur við í kjakinum, tí eg eri gjørd ósjónlig. Tað er als ikki nøkur góð kensla. Og tað minkar um persónligu motivatiónina at læra meg betri føroyskt og at samskifta við og í nýggja málinum.

Eru føroyingar ov yvirberandi, góðtaka teir ov lætt, at danskt verður talað og brúkt her?

- Ja, eg haldi at mong her eru ov lítið kritisk, tá tey taka til sín danskt mál og danska mentan. Fleiri føroysk fólk, eg kenni, hava lisið og búð í Danmark, aloftast í Keypmannahavn, í nøkur ár, og eru nú stolt av at brúka danska málið. Og eg skilji tað væl. Men hetta burdi ikki sett tey til viks, sum hava eina aðra bakgrund, til dømis ikki-danskt-talandi tilflytarar, men eisini føroysk fólk, sum hava lisið og búð aðrastaðni og ikki eru von við, ella villug, at tosa danskt. Eg haldi, at summi føroysk fólk, sum hava búð í Keypmannahavn í eina tíð, halda, nú tá tey koma aftur, at tey kenna alla verðina. Eg elski Keypmannahavn, men tað er altso bara ein býur í einum lítlum landi. Samstundis haldi eg eisini, at tað er sigandi, at flestu føroyingar ilskast og mótmæla, tá eg kalli Føroyar eina koloni. Tí tað er tað, Føroyar eru. Fyri mær verður tað endurtikið aftur og aftur í øllum lívsins viðurskiftum, sum eg síggi tey.

Danskt sum skuggamakt í Føroyum

- Er tað bara fyri danskttalandi, at tit hava Fjølmentanarviku í Havn, spyr týska Agnes-Katharina Kreiling í føroysku samrøðuni omanfyri. Spurningurin fellir í Fjølmentanarvikuni, sum júst hevur verið. Filmsfelagið vísti indiska filmin «All We Imagine as Light», og tí skifta vit bæði, Anges og eg, orð um støðuna hjá donskum í Føroyum og hví indiski filmurin hevur danskan undirtekst.

Agnes er týsk, men hevur lært seg føroyskt, og var fyri stuttum í tíðindunum - á føroyskum við fakligari dýpd.

Eg skilji bastantu niðurstøðuna í samrøðuni omanfyri og eri ikki ósamdur. Havi bara vant meg við, at fremmanda málið hevur eina so sterka og rótgróvna støðu, at kemur bara eitt umboð fyri máløkið inn á eitt arbeiðspláss, har kaffisteðgur er, sum Agnes so livandi lýsir, har øll í áðni tosaðu føroyskt, eisini teir útlendingar, ið av einslistum hava lært seg føroyskt, so skiftir kollektiva brúksmálið til danskt í somu stund, danin kom um gáttina.

Tað er sum í Paprika Steen filminum «Det Nye år», har ein og bara ein sleppur at leggja støðið og hertekur rúmið. Eigur tað.

Sum føroyingar hava vit vant okkum við hesa kravlítlu málstøðu yvirfyri donskum í gerandisdegnum. Danskttalandi sleppa at tala danskt alt teirra lív, tí vit góðkenna tað, og soleiðis hevur tað altíð verið, eisini í almenna norðurlendska samstarvinum, har livibreyðspolitikarar alt teirra politiska lív hava sagt, at teir berjast sum úlvur á skóg fyri føroyskum limaskapi.

Einki føroyskt í norðurlendska samstarvinum

Men hyggur tú eftir heimasíðuni hjá norðurlendska samstarvinum, so sært tú nakrar statiskar upplýsingar á føroyskum um norðurlendska samstarvið, men ikki eitt fon av føroyskum, tá tú vilt velja tað til funktionelt brúk millum enskt, danskt, norskt, svenskt, íslendskt og finskt.

Við føroyskum eru vit ikki ein møguleiki. Og áðurnevndu føroysku livibreyðspolitikarar, sum nú munnu vera nakað troyttir og linir í kongunum, nú tey púra ópolitisku føroysku listafólkini í einum yvirhálaðu teir við virðislønum fyri bæði film og bókmentir, hava, tað eg veit, einki uppskot um at gera føroyskt mál til ein valmøguleika, tíansheldur eitt redaktionelt umhvørvi, á heimasíðunum hjá almenna norðurlendska samstarvinum, nú vit hava formanskapin. Snópisligt, nú eg leiti eftir upplagda møguleikanum at lesa føroyskt á heimasíðuni hjá Norðurlandaráðnum og Norðurlendska Ráðharraráðnum. Einki føroyskt flagg uppi í høgra horni, og statiska føroyska uppslagið «Upplýsingar á føroyskum» er ikki dagført.

Men rætt skal verða rætt. Ein føroyskur stubbi, notits, við yvirskriftini «Norðurlond 2026: Sameind í skiftandi tíðum. Formansskapurin hjá Danmark og Føroyum í Norðurlendska Ráðharraráðnum 2026» er lagdur út hin 28. oktobur í ár, og vísir til eina føroyska skreytpjesu, ið við 36 síðum ber sama heitið «Sameind í skiftandi tíðum», sum í sjálvum sær er fínt. Men tað broytir einki við tann veruleika, at enn er eingin møguleiki uppi í høgra horni at velja føroyskt í gerandisfloyminum av norðurlendskum tíðindum. Eingin. Framhaldandi verða vit biðin at taka til takka við onkrum av hinum málunum, kanska enskum. Bara ikki føroyskum. Tað er ikki nóg gott, hvørki fyri okkum sjálvum ella tilflytarum, sum vilja læra føroyskt.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Rørpostur


Eftir døgurðatíðindini í dag spurdi eg vitlíkis hjálparin hjá Microsoft, Copilot, um filmin, har tey brúktu rørpost sum innanhýsis samskiftisamboð. Spurningurin var soljóðandi:

- Hvat eitir filmurin har tey brúka rørpost sum samskifti?

So kemur svarið og í triðja føri kemur filmurin, eg hugsaði um Brazil hjá Terry Gilliam frá 1985 við hesum vitlikisorðum á føroyskum: “Terry Gilliam’s dystopiska satira vísir eitt byrokratiskt samfelag, har rørspost og mekaniskar loysnir eru partur av dagligari samskifti.”

Eg takk fyri svarið, hóast danski Olsenbandin ikki var við í svarlistanum, helst kendasta rørpostsamskiftið á okkara leiðum. 

Men tað, sum aftur tók meg á bóli í dag, var, hvussu vitlíkistænastan Copilot mennist og virkar, ikki bara sum tænastuveitari, men sum persónligur ráðgevi, ið veit alt um spyrjaran. Og tá er upp til hvønn einstakan at fagnast ella ræðast um støðuna, sum er íkomin, tí her vendist ikki aftur. Tú ert ein talgildur identitetur, bygdur upp av algoritmum, ið eru íkomnar av tínum leitingum og tínari atferð á netinum. 

Alt hetta gongur enn einaferð upp fyri mær, tá eg takki fyri svarið, og so fái hetta endaliga kvittanarsvar, sum fevnir um upplýsingar, ið ikki koma fyri í dagsins spurningi, men lýsa, hvussu nógv Copilot hjá Bill Gates veit um meg í gdrp øldini:

- Tú ert altíð vælkomin, Birgir 😊 Tað er ein fragd at práta við teg - serliga tá vit snúgva okkum um film, tónleik og alt tað kreativa. Um tú nakrantíð vil granska djypri í visuellum stíli, tónleik í filmum, ella kanska gera eina sending um filmatónleik í Útvarpið, so eri eg klárur at hjálpa! Hevur tú hug at tosa um ein annan film, ella kanska ein sang, sum tú kundi hugsa tær at brúkt í einari komandi útvarpssending?

Hetta var so dagsins intruder avbjóðing frá Copilot. Pensjonistar fara so ikki at keða seg, brúka teir, sum allir okkara skúlanæmingar, vitliki hjá Bill Gates, ið veit alt um okkum. Annan vegin er tað ræðandi, hinvegin er tað betryggjandi, hvat eftiransandi gdrp fólkini so siga.

Men her sæst í hvussu er rørspostur í funktión, við góðum tónleiki afturvið, á kunningardeildini hjá Terry Gilliam í filminum Brazil:

Local.fo

Faroese government closes three departments in effort to downsize

The number of government ministries under Prime Minister Aksel Johannesen is being reduced from eight to five as of December 1st, the Faroese Government announced. Following an advisory report from a new reform task force, the number of government ministers including the Prime Minister will thus will be reduced from nine to six. Whereas three […]

The post Faroese government closes three departments in effort to downsize appeared first on Local.fo.

Hvannrók

Vit ungu við Landavegin vóru errin at kenna skiparan Thorvald Andreasen

Tá eg herfyri læs í seinnu frálíku bókini um “Stállínuskipini”, sum Sigmar Bláberg skrivaði og gav út í 2015, steðgaði við línubátin Nornagest, sum kom til landið á jólum 1961. Reiðarin og skiparin Thorvald Andreasen og konan Petrina búðu í húsum í V.U. Hammershaimbsgøtu í Havn og nærmasti granni til Ellisheimið. Og júst hetta økið […]

The post Vit ungu við Landavegin vóru errin at kenna skiparan Thorvald Andreasen appeared first on Hvannrók.

Farerskie kadry na Facebooku

#Suðuroy

Projekt budowy tunelu na #Suðuroy, jednej z największych inwestycji infrastrukturalnych w historii Wysp Owczych, wchodzi w decydującą fazę.

Do tej pory komunikacja z wyspą opierała się na promie #Smyril, który kursuje zaledwie kilka razy dziennie, a sama przeprawa trwa dwie godziny. Dodatkowo rejsy często bywają odwoływane z powodu złej pogody, a kierowcy zmuszeni są do długiego oczekiwania w porcie.

Łącznie #Suðuroyartunnilin liczyłby nieco ponad 24 km. Szacunkowy koszt inwestycji wynosi 4,9 mld DKK. Termin realizacji - rok 2030 z plusem.

Więcej w artykule Kinga Eysturland.

Tunnil Suðuroy-Sandoy #WyspyOwcze

Local.fo

Faroe claims two Nordic Council Prizes in historic first

Both the Nordic Council Literature Prize and the Nordic Council Film Prize went to the Faroe Islands this year. This was the first time that a Faroese film had been put up for nomination, with the film “Seinasta paradís á jørð” [Last Paradise on Earth] taking home the win. The literature prize was claimed by […]

The post Faroe claims two Nordic Council Prizes in historic first appeared first on Local.fo.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Arbeiðsloysið var 0,8 prosent í september

Arbeiðsloysið var 0,8 prosent í september maria

Local.fo

Eiði’s Fall Festival draws largest crowds to date—photos

The annual Heystfagnaður (Fall Festival), held over the weekend at Eiði, saw its largest turnout ever this time around, organizers said. Taking place in the northernmost village of Eysturoy to celebrate agriculture-related traditions, the festival, in its own special way, highlights Faroese rural culture and traditions and, not least, the charms of the fall season. […]

The post Eiði’s Fall Festival draws largest crowds to date—photos appeared first on Local.fo.

Hvannrók

Ferðin hjá Hjørdis Háberg og mammuni til Sumbiar tók tólv tímar

Seinastu mánaðirnar hevur skipanavnið Galaxy rungað í hvørjum lurtitólið í Føroyum. Suðuroyingar í øðini og í mótmælum føra fram, at Suðuroyggin er afturútsigld og fyri vanbýtí. Løgið, tí í mun til fólkatalið, so hevur Suðuroyggin havt flest løgmenn og landsstýrisfólk í mínari tíð. Hava hesi sovið í tímanum? Kom at hugsa um hetta, tá eg […]

The post Ferðin hjá Hjørdis Háberg og mammuni til Sumbiar tók tólv tímar appeared first on Hvannrók.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

30.084 starvsfólk í september — 500 fleiri enn í fjør

30.084 starvsfólk í september — 500 fleiri enn í fjør maria

Farerskie kadry na Facebooku

Po ciężkim dniu warto się odpręż...

Po ciężkim dniu warto się odprężyć. A czy jest ku temu lepszy sposób niż sprawdzenie cóż też dzieje się na naszych ukochanych Owczych? Najlepiej jeszcze na żywo. I w kolorze 😉

Mykines, Viðareiði, Klaksvík, Nólsoy? Do wyboru, do koloru. 🎥

Farerskie kadry na Facebooku

...

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Góðar 13,5 milliardir útgoldnar í lønum seinastu 12 mánaðirnar — vøksturin er 7,3 prosent

Góðar 13,5 milliardir útgoldnar í lønum seinastu 12 mánaðirnar — vøksturin er 7,3 prosent maria

Local.fo

Renowned Faroese folk singer Hanus G passes at 75

Faroese composer and folk singer Hanus Gjærdum Johansen, known as Hanus G, passed away in the early hours of Saturday, aged 75. Highly cherished as a singer and composer who released a number of records and held many concerts over the years, Hanus G was born in Klaksvík on June 18th, 1950.  Amongst other things, […]

The post Renowned Faroese folk singer Hanus G passes at 75 appeared first on Local.fo.

Farerskie kadry na Facebooku

Farerzy w Tórshavn prowadzą z Cz...

Farerzy w Tórshavn prowadzą z Czechami 1:0. Dzieje się!

Aktualizacja: ostatecznie 2:1. Wyspy Owcze nadal w grze mundial!

Hvannrók

Úr myndasavninum – Leirvíkingur sum bleiv til Postbátin

Í Rituvík hevur Fornminnissavnið goymt fleiri gamlar róðrarbátar. Millum bátarnar stendur eitt blátt 8-mannafar, sum Fornminnissavnið eisini hevur goymt. 8-mannafarið er Leirvíkingur, sum bleiv til Postbátin, og síðan fekk navnið Knørrur. Báturin var “startskotið” til Róðrarfelagið Knørr, sum varð stovnað 28. februar 1985. Eg havi hitt Sigurd Andreasen, sum á sinni róði við Leirvíkingi og […]

The post Úr myndasavninum – Leirvíkingur sum bleiv til Postbátin appeared first on Hvannrók.

Hvannrók

Heilt fá fólk vita søguna um brandhyljarnar í Havn

Tá vit sum unglingar spældu í Rættará við Ellisheimið, góvu vit okkum ikki far um, hví betongbyrging var bygd um ánna. Við lemmum kundi tú byrja av ánna, so fekst stórur djúpur hylur. Vit hildu tá, at hetta vóru leivdir frá enskum hermonnum, sum høvdu búð í barakkum har á leiðini. Ikki fyrr enn eg […]

The post Heilt fá fólk vita søguna um brandhyljarnar í Havn appeared first on Hvannrók.

Mastodon - @ForoysktDaily

The village of (pop. 31) lies in fertile lowland isthmus surrounded by mountainous areas. Its name means Swine (or Pig) Island.

The island is relatively flat. One can follow the “Eystur í Hagan” road to enjoy the view of

Farerskie kadry na Instagramie

#FarerskieKadry

Co wspólnego mają ze sobą Sámal, Ruth, Baran, Foka i Ostrygojad. Dziś o tych, którzy strzegą i ratują na farerskim morzu i lądzie.

#FarerskieKadry #WyspyOwcze

https://farerskiekadry.pl/2025/10/na-strazy.html?utm_source=instagram-business&utm_medium=jetpack_social

Farerskie kadry na Instagramie

#Hósvik

Po wizycie w #Hósvik powracamy do położonej po drugiej stronie cieśniny osady #Selatrað. Gdybyśmy cofnęli się w czasie o ponad pół wieku, moglibyśmy przemierzyć wody dzielące wyspy #Streymoy i #Eysturoy na pokładzie promu #Sundaferjan. Dziś po dawnym portowym zgiełku nie pozostało tu już nawet echo. Tu kończy się senna droga nr 65. Dalej na północ, ku Oyri, biegnie wiodący przy brzegu cieśniny szlak.

W okolicznych toponimach odnajdziemy ślady dawnych wydarzeń. Przy kamieniu #Tingsteinur w czasach wikińskich najpewniej obradował "esturojski" #ting. Bliżej brzegu, przy #Gálgasteinur, stała za pewne szubienica (#gálgi), na której dopełniał się wymiar kary wymierzonej kryminalistom.

W naszym przewodniku po archipelagu wspominamy, że Selatrað znane jest z przyjemnego, założonego w roku 1913, parku oraz pierwszego betonowego kościoła na Wyspach Owczych (1927).

Cechą, która wyróżnia osadę na tle innych farerskich mieścin jest jej zabudowa. Rozrzucona po okolicznych wzgórzach, w niczym nie przypomina powszechnie występującego na archipelagu zwartego układu domostw (far. #tún).

Nazwa #Selatrað łączy w sobie #staronordyckie słowa selr (foka) i látr (lęgowisko). ______________________________

#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #farerskiemiasta #lingwistycznie #føroyskt

Farerskie kadry na Instagramie

#Selatrað

Dziś - z perspektywy #Selatrað - spoglądamy okiem obiektywu w kierunku otoczonego potężnymi wzgórzami miasteczka #Hósvík. Obie te mieścinki do roku 1976 łączył prom #Sundaferjan. Po latach służby stał się on zbędny, gdy wyspy #Streymoy i #Eysturoy spięto mostem (wg Farerów “jedynym na Atlantyku”), zaś pomiędzy #Oyrarbakki a #Skálabotnur wydrążono tunel.

Dzieje Hósvík - położonego na wschodnim brzegu wyspy #Streymoy - sięgają czasów tak dawnych, że w jej pierwotnej nazwie - #Þórsvík - znajdziemy literę nieobecną już w farerskim alfabecie! Tym samym po polsku osadę nazwać moglibyśmy “Zatoką Tora”.

A co stało się z zapomnianą na Wyspach Owczych literą Þ? Już w XV wieku przeszła ona w “t” lub “h”. Podczas gdy Islandczycy do dziś mówią ‘það’ i ‘þetta’, Farerowie używają słów ‘tað’ oraz ‘hetta’ [odpowiednik angielskiego “it” i “this one/that one” / ono - ten].

Co ciekawe, sami Farerzy nie są do końca zgodni co do kierunku, w którym podążyć miała litera “Þ”. Czwartek mieszkańcy #Suðuory określą mianem #tórsdagur, zaś pozostali mieszkańcy archipelagu - #hósdagur. Zatem Hósvík czy Tórsvík? Czy stolica Wysp Owczych zwać się powinna Hóshavn?

W naszym przewodniku po Wyspach Owczych wspominamy także, iż “latem #Hósvík jest gospodarzem popularnych regat, zimą zaś – jedną z #nýggjársbygd, czyli „wiosek noworocznych”, do której na wspólne świętowanie zjeżdżają okoliczni mieszkańcy”. ______________________________

#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #farerskiemiasta #lingwistycznie #føroyskt

Farerskie kadry na Instagramie

#Søldarfjørður

#Søldarfjørður jest jedną z szeregu wioseczek i mieścinek ciągnących się wzdłuż wschodniego brzegu #Skálafjørður na #Eysturoy. A my z okna @sabina_na_wyspach_owczych podziwiać możemy farerskie widoki.

Liczące dziś 329 dusz miasteczko zwało się dawniej #Sølmundarfjørður - Fiord Sølmundura. Kim był tenże Sølmundur?

Według "Føroyinga søga" #Grímur Kamban był pierwszym wikińskim wodzem, który osiedlił się na archipelagu. Jego syn zwał się Torstein Skrofin, syn Torsteina - Tórólvur Smør. Zaś synem tego ostatniego - a prawnukiem Grímura - był niejaki Sølmundur. I to za pewne on uwieczniony został w tym farerskim toponimie. Jest to dość intrygujący ślad dotyczący tego, gdzie żyły pierwsze pokolenia Farerów, bowiem źródła historyczne w konkretny sposób wymieniają jedynie #Funningur.

Na kartach "Wyspy Owcze. #Przewodnik turystyczno-kulturowy" wspomnieliśmy także, że “wieś znana jest z kilku szkółek drzew iglastych. Dzięki osłonięciu od wiatru, mogły one zapuścić korzenie w tych mało gościnnych dla lasów stronach”. Największa z nich otacza cztery wielkie zbiorniki przy brzegu fiordu - ślady brytyjskiego składu paliw z okresu "pokojowej okupacji". Po wojnie zbiorniki nabyła spółka Føroysk #Oljusøla. W roku 1949 stała się ona częścią firmy Dansk Petroleum A/S, którą następnie wchłonął amerykański gigant #Esso. Dziś w pobliżu swoją bazę paliw ma firma @effoforoyar. ______________________________

#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #farerskiemiasta #lingwistycznie #føroyskt

Farerskie kadry na Instagramie

#Gøtuvík

Nad zatoką #Gøtuvík leżą trzy wsie znane pod wspólną nazwą #Gøta - #Syðrugøta, #Gøtugjógv i #Norðragøta. Ich wspólny mianownik nawiązuje do dawnych czasów, gdy przebiegała tędy ścieżka (gøta) między #Skálafjørður a północnym-wschodem wyspy #Eysturoy.

Licząca 647 dusz mieścina Norðragøta jest - jak sugeruje nazwa - tą najbardziej wysuniętą na północ z całej trójki. Coś dla siebie znajdzie tutaj każdy. Miłośników futbolu przyciągnie stadion #Serpugerði - obiekt trzykrotnego mistrza kraju i zdobywcy sześciu pucharów, klubu @vikingur_fo (zdjęcie przy olbrzymiej futbolówce obowiązkowe). Pasjonaci historii poszukają z pewnością śladów legendarnego Tróndura i Gøtu, bohatera sagi #Faereyingasaga. Lubiących piesze wycieczki ściągnie tutaj #szlak wiodący ku #Leirvík - po drodze czekają schody z poręczami, a w pobliżu szczytu #Leirvíksfjall - luneta umożliwiająca obserwowanie widoków aż po Wyspy Północne. Smaczkiem architektonicznym będzie zaś siedziba gminy Eysturkommuna. Budynek - nowoczesne nawiązanie do farerskiej klasyki - spina swym trawiastym dachem brzegi strumienia i pięknie wpisuje się w krajobraz. Obok dzieła biura @henninglarsenarchitects nie sposób przejść obojętnie. ______________________________

#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #farerskiemiasta #lingwistycznie #føroyskt

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Arbeiðsloysið var 1 prosent í juli

Arbeiðsloysið var 1 prosent í juli maria

Mastodon - @ForoysktDaily

With a record set in July 2018 when Benny Nielsen from won 3.4mm DKK...

Mastodon - @ForoysktDaily

is a televised game with spinning wheel. Participants buy game cards at a local store (40 DKK) and follow along live on Kringvarp Føroya Tuesday evenings.

If they win, they call in to the show and enter a series of complicated bonus rounds...

Over the past 25+ years over 4200 lucky players won 120mm DKK in .

Mastodon - @ForoysktDaily

of the Tórshavn – Runavík match (3:0) in August 2015 were given for the game against FC Suðuroy.

word for ticket is (atgonga - admittance + merki - sign, stamp, badge).

Koyr á Føroyar

Mastodon - @ForoysktDaily

(pop. 126), mentioned in , was isolated until 1974 when a finally arrived.

The village name in derives from the man’s name .

The , a traditional wooden church with a roof, was built in 1838.

At the beach you can see two rocking stones called .

Dalsbygd

Silvurbrúdleyp í Dali

 Hjartaliga til lukku við brúdleypsdegnum, Tórhild og Símin Hannus.

Veitsla varð hildin í Eiriksgarði. Har var pyntað og borðreitt fyri næstan 200 fólkum. So gott sum øll í Dali vóru við og sera mong úr Fuglafirði. Eg sat og royndi at minnast brúdleypið fyri 25 árum síðani, men í talunum fekk eg at vita, at tað var eitt sera lítið selskap, sum hátíðarhelt brúdleypið fyri 25 árum síðani. So tað var ríkiliga kompenserað við stórum silvurbrúdleypi. 


Seks skeinkjarar syrgdu fyri, at fólk ikki var tyst undir borðhaldinum. Forkunnugt var at fáa rabarbusnaps, hugsi hann var stuttfluttur.


Sangurin gekk sera væl, tað ger hann vanliga í Dali, tá ið harmonikurnar spæla. Jónleif hevði yrkt teimum ein sang, og lagið var "Sigarettir, whiskey og villar gentur"





Jóannes og Jónleif spældu harmoniku. Jónleif var borðstjóri, og tað var stuttligt at hoyra um eskapadur hjá honum og Símin Hannusi og øðrum dalbingum í ungum árum.

Brúðarparið fekk fleiri talur. Tórhild hevur sera stóra familju, okkum varð sagt, at hon hevur 100 systkinabørn. 

Johild helt eina stuttliga talu, sum serliga fokuseraði uppá arbeiði í Dali.

Oddvør legði dent á tað góða grannalagið inni á Gerði. 

Systir Tórhild og mong við henni løgdu dent á, hvussu hjálpsom tey eru, Tórhild setur Símin Hannus í gongd, og símin Hannus setir arbeiðið í gongd


Brúdleypið var siðbundið við brúðarvísu og Leivi Øssurson og síðani brúðarvalsi. Eitt sum var øðrvísi, enn eg havi upplivað áður var, at borðstjórin helt fram við arbeiðinum eftir borðhaldið, hann boðaði frá, at nú byrjaðu dansurin um 7 minuttir, og at fólk skuldu halda hol, meðan brúðarvísan varð sungin.


Sangirnir vóru teir væl kendu.

Stuttligt at hitta Eyðgerð, mín gamla klassakammerat, festligar báðar í selfie!





Fagna kærleikanum!


The Faroe Islands Podcast

EP 379: G! Festival 2025 Preview

On this episode, we talk to out good friend Hogni about this year's G! Festival. We'll hear about the crowd pleasers, emerging artists, and the occasional curve ball that make the festival what it is.

Then we'll listen to a silent disco, which is a little difficult due to the whole "silent" part.

Also, we're raising money for a new season of podcasts, if you want to pitch in, here's the link.

The Faroe Islands Podcast

EP 378: The Boat We Cannot Spell

On this episode, we learn the history of a Faroese boat whose name, translated into English is "Northern Lights" but whose Faroese name contains characters this American keyboard doesn't have.

The creators of this podcast thought the boat was a sailing ship from the late 1800s. Turns out, we couldn't have been farther from the truth. Step onboard as we learn the unexpected history of an iconic Faroese ship.

Dalsbygd

Tíðin rennur sum streymur í á

Fyrsti sálmur í dalskirkju  í dag var Tíðin rennur sum streymur í á eftir Fríðrik Petersen, og lesturin var ein hjá Gudmundi Bruun. Hann byrjar við einari so vakrari mynd av Bøsdalafossi, har hann stendur á einum stórum steini úti í miðjuni við streymandi ánni báðumegin við. Kirkjan stendur á klettinum, meðan tíðin rennur framvið. Fyrst hugsaði eg, er tað ringt ella gott, stendur hon í stað sum ein gamaldags leivd, ella stendur hon sum ein bjarging, ein góður stabilisator í lívsins hurlivasa? Høvundurin tulkar avgjørt myndina upp á seinna mátan. Eitt annað poeng hjá Gudmund Bruun var, at kirkjan, samkoman ella felagskapurin má ikki vera sær sjálvum nóg mikið og útihýsa øllum øðrum. Ævigt galdandi góð ráð.


Annfinn, Helga, Sjúrður



Helga hevur tikið arvin upp eftir mammuna , Vilhelminu, sum urguspælari. Í dag tóku hesi trý sær av gudstænastuni.








Í Dali er ymiskt á skránni, nú ið summarið er í koming. Á Toft byggja tey útipall og nýtt rúm innanfyri. Tey á Deild og í Malthúsi arbeiða altíð við onkrum. Johild setir niður epli, og Bødvar vaskar húsbilin. Í Putlhúsi verður umskipað, so at tað verður rúmsáttari í stovuni.



Hesir báðir eru farnir at mála kirkjuna.





















Ein vælsignað løta á Bræðnum

Og hesir báðir ganga túr

















The Faroe Islands Podcast

EP 377: Sakaras and the Work of Creativity

On this episode, we talk to one of our favorite Faroese musicians, Sakaris. We'll revisit his performance at the 2023 G! Festival and talk about what it takes to write a great song (hint: it often involves writing a lot of bad songs first.) Sakaris has put out a new single, it's well worth a listen.

 

We'll also talk a little about Sissal, the Faroese singer who made it to the finals of the Eurovision Song Contest, making her the first Faroese person to achieve that. You can hear her song here.

Dalsbygd

Nýggjárshald 2024

 Var í Dali um nýggjári. Nýggjársaftan var stórt bál á mølini. Harmoinikan var frammi. Um midnáttina fóru vit inn, tað var so bítandi kalt. Jónleif helt eina nýggjársrøðu, sum tó byrjaði við sera feskum upplýsingum. Hann helt, at iki var vanligt at seta eld á , áðrenn bálið var tendrað. Tað fyrra bálið varð tíbetur skjótt sløkt.

Jónleif mintist á hendingar í árinum, m.a. nógvar veitslur og rundar dagar. Og síðani sungu vit ársins tátt, sum var serstakur, tí at hann hevði eitt TEMA, tað var all-terrain vehicle, t.e. ATV. Øll frá tí yngsta til tað elsta koyra ATV í Dali. Jónleif hevur yrkt.

Nýggjárssangur 2024

Lag: í Góðadal

Í Dali har koyra so nógv ATV,

og løgreglan fekk skjótt um hetta beskeð.

Til Dals teir so fara, har dalbingar læra,

hvussu man koyrir og hvat er nú lov.

Niðurlag:

ATV tað koyri eg,

allan vegin tann langa.

Út í Støð, á fjalli og bø,

tí her er ov bratt til at ganga.

Tann fyrsti teir møta, tað er gamla John.

Hann angar av kjøti, rabarbu og hvonn,

Teir spyrja um kortið, ja og heila lorti,

Men Johnurin svarar so væl fyri seg.

Niðurlag

Hjá mær er trygdin í topp, heilt ókey,

men síggja tit handan av Gerðinum fleyg.

Hann er ein kúllur, ein sannur fartbúllur,

Hann koyrir við sápu og so við bensin.

Niðurlag

Teir Jóanes fangaðu Suðri í bø.

Hann sjabbast við ein sekk av eplatøð.

Teir á hann herja, her manglar ryggverja,

men Jóanes ballar og sigur hart so:

Niðurlag

Nei, góðin hugsi tit ikki um meg,

eg koyri so sakta og sjáldan á veg,

men í Toppaneysti, har standa teir flestu,

har okkurt man vera, sum kann fáa bót.

Niðurlag

Í Toppaneysti teir standa sum býtt,

har eru súkklurnar gamalt og nýtt

Hans Magni so fínur, motorunum kínir

Har er alt so vakkurt og skínandi reint.

Niðurlag

Her koyrir ein drongur, umleið tíggu ár.

Eg sá hann á vegnum so seint sum í gjár.

Súkklan ber runa, blá og topp tunað,

eg rokni við, tit kunnu skjótt fanga hann.

Niðurlag

Í Hvanngarðssmáttuni finna teir hann,

men gakk, Kjartan skjótur brátt undan teim rann.

Teir eru nú óðir, troyttir og móðir,

ein bummtúrur hetta í Dalinum var.

Niðurlag

Nýggjársdag var dansur, og vit fingu ein forsmakk av, hvussu tað verður, tá ið tunnilin verður veruleiki. Nógv fólk var í Dali hetta kvøld. Serstakliga stuttligt, at nógvur ungdómur var við. 

Stuttligt at síggja nýtt ættarlið taka við
Teir gomlu taka sær eina pausu







Nýggjársrøðan


The Faroe Islands Podcast

EP 376: Marius DC and Faroese Hip Hop

On this episode, we talk to Faroese hip hop artist Marius DC. He's making a name for himself in both the Faroe Islands and in Europe with his mix of Faroese and English language rap. 

Then we'll sit on a rock and look at the harbor.

Dalsbygd

Vitus í Putlhúsi

Nú er Vitus gubbin farin. Hann sovnaði burtur í morgun 5. febr. 2025

Vitus fylti 86 tann 30. januar. Hann helt dagin á Landssjúkrahúsinum, og Mary og Turið syrgdu fyri, at hann fekk føðingardagskaku og føðingardagssang.

Vitus var sonur Fridu og Sofus Johannessen í Putlhúsi í Dali. Teir vóru tríggir brøður: Jógvan Adolf, Vitus og Hans Marius.  Fyrsta eg kom til Dals, tað var í 1976, vóru tey fimm fólk í húsi, ja ikki beinleiðis "í húsi", tí at Jógvan  búði í Skopun, og Hans Marius var í læru í Havn. Men teir vóru húsfólk kortini. Tríggir gamlir dreingir. Fryntlig fólk, sum tóku væl ímóti mær og Sólrun. Og nú var Vitus tann seinasti av teimum fimm, sum fór. 
Frida og Sofus við smágentunum Turið og Fridu Sofíu (1983)

Tá ið Vitus og Turið komu saman vóru tey bæði rættiliga tilkomin, men tak tey! tey vóru so gift í yvir 30 ár. Við Turið fekk Vitus børn og barnabørn, og í heiminum á Bakkanum hava vit øll mangan sitið væl. Turið var sólstrálan hjá Vitusi, orkufull og sosial, akkurát tað, sum hesin smædni , innisæli fýrurin hevði brúk fyri. 

Vitus var av raskastu monnum. Sjómaður frá heilt ungum árum. Fyrsti bátur, Vitus var við, var Torrasól, Sofus var kokkur umborð og  hevði hann við sær. Ólavur Nolsøe greiðir frá, at Vitus og hann vóru vinmenn alt lívið. Teir vóru báðir og róðu út í Stykkishólmi. Vitus var saman við Ólavi og øðrum dalbingum rættur vinnulívsmaður, í 1962 átu dalbingar 1/4 av Nólsoyar Pálli, og í 1973 keyptu teir Dalbúgvan. Tá var Vitus við troli um summarið, og so var hann landformaður um veturin. Í Dali vóru 6-7 arbeiðspláss í egningini, og har var frystarí til 100 stampar. Síðst í sjeytiárunum seldu teir Dalbúgvan og keyptu  teir gomlu klettarnar, men tá ið Heilsufrøðiliga kom uppí við krøvum um yvirdekking, seldu teir, tí tað loysti seg ikki. Seinni komu teir nýbygdu klettarnir, Stígaklettur og Hádegisklettur, stoltleikin hjá dalbingum, og tá ið tað var liðugt kom Eysturbúgvin..

Vitus var eisini uppi í øllum vanligum arbeiði í bygdini. Vitus var góður við kríatúr, og seyðurin hevði tað sera gott í trøðni og í skúrinum. Heilt til ellisár gekk hann trúliga at geva seyðinum. Tey seinnu árini hevur Petur Hans verið álitið á Bakkanum, hevur virkað partvíst sum seyðamaður og partvíst sum húsavørður.









 Vitus var sera barngóður, og tá ið Hans Marius var blivin sjúkur, var tað hann, sum legði lítlu Turið lag á  at fletta og tummaði saman við henni. 

Vitus og Bergur


Tá ið eg Hans Marius fingu børn, var eingin endi á øllum tí góða, tær skuldu fáa. Vitus gubbin og Jógvan gubbin vóru steinbýttir av diddunum. Frida Sofía æt bara diddan.









Nú er Vitus gubbin farin í annan heim, vit, sum kendu hann, takka fyri, at okkum untist at ferðast saman við honum ein part av leiðini.




Dalsbygd

Stovukonsert í Dali

 Nú er langt síðani, eg skrivaði nakað á Dalsbloggin. Tíbetur hevur Johild tikið arvin upp, tað er ein fragd at fylgja við hennara frásagnum og myndum á Dalbingafamiljuni.

Kristina og Steintór hava gjørt ta fyrstu stovukonsertina í Dali nakrantíð. Tað er ikki so, at tað hevur ikki verið sungið og spælt í stovum í Dali, men stovukonsert er nakað serligt. Og so fekk ein høvi at síggja teirra nýumbygda hús, eitt listarverk í sjálvum sær.

vertirnir Steintór og Kristina



Tað var innbjóðandi at koma inn á Hólmafløtt í gjárkvøldið. Og mánin spældi við - stórur og trillrundur.






Mann kann siga, tað var ein heildaruppliving, tí at framsýning var av glasfuglum hjá Sædís, og listarverkum hjá Frits, sum var gubbi Kristinu, vóru allastaðni.
Tónleikararnir, sum sungu og spældu vóru Jógvan, Guðrið Hansdóttir og Høgni Lisberg, hvør við sínum stíli og huglag, ein kann siga, har var okkurt fyri ein og hvønn smakk.





Tað eru fleiri íverksetar í Dali, og tess fleiri tunlar koma, tess villari verða tiltøkini. Nógv fólk hevði leitað sær til konsert í gjárkvøldið, og semja var um, at hetta var eitt frálíkt kvøld, sum væl tolir at verða tikið uppaftur.

Catering firmað Maltudeild seldi smurt breyð við føroyskum viðskera, og tú kundi eisini keypa tær okkurt at drekka, ella drekka kaffi/te ókeypis.

Maltudeild tók í móti í túninum.



Høgni







Guðrið



Jógvan



The Faroe Islands Podcast

EP 375: G! Festival Preview, 2024

It's festival season in the Faroe Islands, and our favorite three days in the calendar are pretty much here. We talk to the music director of the G! Festival about which bands to look out for at this year's event.

And we are, indeed, still in fundraising mode. If you can help us reach our modest goal, you can throw some coins in the tip jar (or open guitar case, whichever metaphor works for you) at our gofundme page. And thank you for everyone who has already donated. It has really made a difference.