Faroese Planet

Blogs about Faroe Islands from around the world

Kringvarp Føroya - Forsíða

FM í borðtennis: Albert ímóti finaludebutanti

Albert W. Wolfsberg kann vinna sítt 4. FM-heiti á rað í borðtennis, tá hann skal spæla ímóti 19 ára gamla Ára F. Jensen, sum er í síni fyrstu finalu

Kringvarp Føroya - Forsíða

Føroyar nummar trý í ríkinum

Føroyar gjørdust nummar trý í danmarkarmeistarakapping í íverksetan

Bloggur hjá Birgir Kruse

- Skal eg svara uppá tað?

Í stutta treylaranum, sum er ein brellbiti at fáa fólk at varnast og hyggja at heimildarfilminum um Bakkafrost, spyr Óluva Zachariasen, sum er vælupplagdur vertur í trípartarøðini Bakka, hví tað er so gott at verða børsskrásettur.

Tá er tað, at stjórin, Regin Jacobsen, dregur eitt sindur uppá tað, ivast, ger seg kláran og sigur opin: “Skal eg svara uppa tað?” 

Og so byrjar filmurin, fyri meg í Løkshøll, har fult er av fólki, og filmurin kann falda seg út í sínum rætta elementi við góðum ljósi, ljóði, fotografering - og endaligari klipping, sum nú verður løgd fyri dagin burturúr 70 tímum av filmi í tvey ár.

Fyrst er inngangur, sum starvsfólkaleiðarin, Heini Kristiansen tekur sær av í samrøðu við fíggjarstjóran Høgna Dahl Jakobsen. Seinni fær Heini eisini forstjóran, Regin, at greiða frá og taka móti spurningum.

Serliga gott er ljóðið í filminum, tá pakkarnir frá Bakkafrost verða stakkaðir, klárir at senda út í verð. Júst tað ljóðið, sum í roynd og verðu bara er eitt "tjums" av pakkum, sum verða lagdir omaná hvønn annan í eini fjarari pakkihøll, sum tú onga relatión hevur til, fevnir áskoðararnar og ballar biografhølið inn í eina felagsuppliving, sum myrka rúmið er perfekt til. Nú er rúmið definerað.

Filmurin, sum í trimum episodum varir 117 minuttir, fær fólk at undrast og flenna, og tá hetta markið er nátt, at fáa savnaðu fólkamongdina at flenna, er tað júst tað samtykkið, ið skapar trúfesti og definerar eitt brand, sum hevur eydnast.

Filmurin livir og eydnast væl í biografi, men hevur eisini dokumentaristiskar eginleikar at verða vístur í sjónvarpi, og har kanska eisini fara at liva sítt egna lív við spin off effektum og søgum um persónarnar, sum mynda og byggja fyritøkuna, størsta samtak á privata føroyska marknaðinum.

Ikki fyrr enn eg eri komin heim varnist eg, hvør forteljandi ressursa og styrki liggur í hesi opnu tilgongd at lýsa nútíðina og fólk, fleiri enn túsund, sum í nøkrum fyrimyndarligum dømum, vit fáa lýst, broyta livsleið, og so varnast vit, at starvsfólk ikki bara eru menn, men eisini kvinnur, sum framleiðslutoymið episodiskt hevur sett sær fyri at lýsa í optikkinum og nærveruni hjá intelligent observerandi vertinum Óluvu, nakað sum tá danski Anders Agger fer inn á ein lukkaðan anstalt, væl fyrireikaður, men í roynd og veru bara er sín egin. Og so eitt bland av Her er títt lív sendingum. Uppleggið hugtekur meg, tí tað fer um fleiri dokumentaristisk markamót.

- Mín uppgáva er mest at vera fluga á vegginum og seta spurningar, meðan Bjarni Arge og Raclip hava sett saman og gjørt søgulinjurnar, sigur Óluva, tá eg spyrji nærri um hennara leiklut. Hon hevur ikki verið so nógv við í tí praktiska rundan um dokumentarin, sum hon sigur.

- Kontaktin kom í lag við at Bjarni Arge ringdi ein dagin fyri eini tveimum árum síðan. Hann arbeiddi sum samskiftisfólk hjá Bakkafrost tá. Tey arbeiddu við at gera ein dokumentarfilm, sum skuldi vera í pørtum, og tey vildu gjarna hava onkran, sum onkusvegna kundi formidla hetta til hyggjaran. Onkran sum kundi seta spurningar og vera fluga á vegginum samstundis. Endamálið var og er at lýsa ein part av arbeiðinum hjá Bakkafrost. Tankin var at nógvir føroyingar kanska ikki vita so nógv um tað ymiska virksemið í fyritøkuni, og tað vildu tey fegin lýsa. Og tað skuldi gerast gjøgnum fólkini, sum arbeiða har, yvir túsund fólk, so tað sigur seg sjálvt, at har kemur mann ikki runt til øll. Men nakrar funktiónir eru valdar út, ein alari, ein fóðurgranskari, HR-fólk, djóralækni og stjórar. Og so hava vit eisini fylgt starvsfólkunum á deildini í USA. 

- Mín uppgáva hevur verið púra frítt at gera samrøður við fólkini og annars vera við, har sum arbeiðið verður gjørt, úti á alibrúkinum, í fóðurframleiðsluni og fylgja við stjórunum á Oslo Børsi. Eg havi ikki scriptað og klipt partarnar, og tað hevur verið heilt í lagi frá mínari síðu. Eg veit jú, hvat fyri risa arbeiði liggur eftir, tá mann hevur verið úti og tikið upp, sigur Óluva.

Tá eg spyrji um lidna filmin og um hon hevði gjørt nakað annarleiðis, um hon sjálv átti lidna úrslitið, sigur hon: 

- Eg veit ikki, um eg vildi gjørt nakað annarleiðis. Eg haldi, at tað hevur eydnast væl at lýsa arbeiðsdagarnar og uppgávurnar hjá teimum ymsu fólkunum, vit hava fylgt hesa tíðina. Onkur vildi sagt, at vit ikki eru komin runt í fyritøkuni, tí fleiri funktiónir eru ikki lýstar, men tað er jú vónleyst at lýsa alt. Og um eg sjálv hevði klipt, so hevði eg nokk verið meira fluga á vegginum enn linsulús. Eg eri nokk so nógv framman fyri kamera, men tað er soleiðis, sum produktiónstoymið hevur valt at klippa tað. Eg var púra frítt stillað at spyrja hvat sum helst. Ongar bindingar. Men sum eg eisini sigi í dokumentarinum, eg eri fullgreið yvir, at Bakkafrost eigur “the final cut”, síðsta klippið.

Sterkastu filmisku framsetingarnar í hesari hevdvunnu Wall Street sjangru eru við teimum trimum omanfyri, Regin Jacobsen, forstjóra, Rúna M. Hansen, nevndarformanni og Høgna Dahl Jacobsen, fíggjarstjóra, á baksetrinum í einum bili í blinkstrandi stórbýnum, har vit síggja, at Bakkafrost selur ikki bara laks, í hvussu er ikki her, men virðisbrøv, í eini harðari altjóða kapping, har hvør dagur er sum at vera til eksamiu, sum teir siga. 

Visualiseringar, sum tiknar úr einum nútíðar Scorsese og kanska Tarantino filmi, har menn og makt savnast. 

Men eftir loknan fund sigur Regin, at nú ganga vit hendan vegin og ikki hin, tí her er hyggeligari at ganga.

Fyrsta starvsfólk at verða lýst, er alarin Ray-Keth Tóriksdóttir. Kvinna í Sundalagnum, sum eftir at børnini eru komin undan, púra uppá egin hond fer í læru sum alari. 

- Og so eri eg eitt fríluftsmenniskja, sigur hon við Óluvu, og tær finna saman í einum góðum práti um útilív. 

Ray-Keth fær allan salin at bresta út í látur, tá hon sigur nakað ektað frá hjartanum, um at arbeiða saman við monnum heldur enn kvinnum, hóast hon er ein, og nú er í einum mansdomineraðum alihøpi. 

Framúr dynamikkur í filming, locations og práti, har náttúran sum støði, karmur og virksfelt verður grundfest. 

Hetta er tað. 

Nú kann søgan um alingina, langt frá abstrakta Oslo Børs, har teir selja partabrøv, byrja á handaligum heimabeiti. 

Eitt gott filmiskt frásøgusnildi at leggja út við.

Inn í millum kemur søgan um arbeiðsmannin Godwin Sunder í Saltangara. 

Hann er úr India, fór á bíbliuskúla og møtti har konuni, Lindu. 

Hann hevur eina lívlanga sjúku, arbeiðir tí ikki fulla tíð nú, og er farin á Setrið at lesa partstíð. 

Einki er konkretari og meira nemandi enn at síggja og hoyra ein persón siga frá um broytingar á lívsleiðini, broytingar, sum skapa nýggjar møguleikar og nýggj innlit.

So er aftur klipp til Ray-Keth, sum saman við øðrum er farin at kvøða í høllini á Giljanesi. 

Ein góð vigan á vektini millum tað verðsliga og tað andliga í áðni. 

Her hevur ein fermur redaktiónssaksur verið í spæl og tað riggar væl, tí tú fært tvey so ymisk innlit í tveir heimar og tilverur í sama virki, beint nú og í okkara landi. 

Júst hetta er hugtakandi, at Bakkafrost vil seta seg í senu á ein so gjøgnumført sannførandi hátt á høgum filmiskum góðskustøði, hóast eg ikki fái fíggjarstóran at siga, hvat tað kostaði. 

- Men tað var nógv, sigur hann.

Hyggur tú eftir filmi er alt um at gera, hvussu tú velur at fata givna filmin í givnu støðuni. Her eru jú sekvensir sum grípa í hvønn annan og falda seg út sum søgur omaná søgur, sum eisini eru bundnar saman av familju, lokaliteti, politiskt stýrdum veruleika, sum elvir til hópuppsagnir og íkomið felli við ILA sjúku. 

Hevði leiðslan sloppið at bestemmað alt, so hevði søgan um Bakka helst verið ein brúnasíð familjusaga, sum byrjar fyri fyrra kríggj og tráfylgir hvørjum einstøkum eftir ættarbandinum og -trænum, nakað tað sama sum at gera eina lærubók, har partú alt skal vera við, tí vitan er eksakt, og skal í júst tí skapi, tí eksakta, leggjast niður í alvan, sum skal til próvtøku og har reprodusera sína statisku vitan, og bókin nettupp tí verður óinteressant hjá fjøldini, ja kanska óbrúkilig, tí hon verður avsála, uttan tann íblástur, sum genererar og skapar útlit fyri kveiktari læring hjá næminginum. 

Og meðan eg hugsi hesar lærdómstankar, síggi eg at Símun Nónklett gongur framvið. Mín fyrsta uppgáva í Útvarpinum á Bryggjubakka var at skriva kartotekskort, tá Janus Mohr í 1978 hevði verið inni hjá honum, og gjørt kristallklárar sangupptøkur við klaverfylgispæli. 

Onkuntíð verður tú bilsin av veruleikanum. Hvar fór hann? 

Og so eru vit aftur í nútíðar Løkshøll, tí eg havi fingið eygað á eina bleiktrandi hetju á løriftinum í søguni um Bakkafrost. 

Tað er Annika Frederiksberg, sum við framúr góðari og klárari rødd, ein studia í framburði, greiðir frá um uppgávur, hon røkir burturi og heima, og so síggja vit hana við kontórskíggjan, miðvísa í arbeiðinum at avskipa kjarnuproduktið, laksapakkarnar, meðan vit verða førd inn í risahugtakið logistikk, beint her í okkara egna landi, sum vit sita og eygleiða í Løkshøll, fáar kilometrar frá, har alt fer fram. 

Hands on innbjóðandi og einki fjas og bílagt skreyt. 

Ein sannførandi søga, sum eksemplariskt hvílir í sær sjálvum. 

Og tað er Óluva, sum aftur skapar karmin.

Vit vitja Förka og Havsbrún og hoyra kjarnupersónarnar avdúka hesa fremmandu verð, ikki minst Hans Jákup Jacobsen, ið hevur eina so nørduta tilgongd til smakk og læring, at eg veri púra burtur í hansara søgum, sum hann meistarliga setur saman, so tað verður ketan á eini súklu, tú nú hevur sett teg á, og tað bara koyrir. 

Aftur er tað Óluva, sum fær hesa góðu søgu fram, so góða at eftir sýningina má eg taka eina lítið tekkiliga brúna perlu, sum smakkar av væl saltaðum turrum fiski. 

Aftur ein uppliving, sum fær løriftið at bresta á tunguni, og ger filmin sansaligan á ein nýggjan hátt.

Seinasta, eg vil premiera og hálova, eru tær stabilt staðfestandi fotoupptøkurnar, sum siga mær, at hetta eru føroyingar, ið filma heimliga náttúru, sum hana í Gásadali, á sløttum undir einum fjalli meðan gravimaskinan koyrir, kornið veksur í akrinum og Óluva tekur stráið í hondina. 

Ein næstan sensuell nærvera, ið leiðir til ølina Múlafoss. 

Fotografar eru Egin Tollaksson Kass, Pætur Høj og Klæmint Klakk. Pætur hevur eisini klipt og staðið fyri allari liðugtgerð. Ljóðið hevur Høgni Fagraberg gjørt endaligt.

Men hon er ikki á borðinum, Múlafoss, tá starvsfólkadagur er fyri øllum í Bakkafrosti. At njóta lívið er so ymiskt. Tað nýtist ikki altíð at vera sum í Ædedolkenes Klub hjá danska Gustav Wied fyri øldum síðan.

Tær báðar Mona Langgard, lønarleiðari, sum hvønn mánað sendir 42 lønarmilliónir hjá starvsfólkum út í umfar, og Jonni Dahl Hansen, HR ráðgevi, stíla í filminum fyri Virkisdegnum, ið tær kalla ólavsøku, meðan aðrir dagar og tiltøk kunnu vera norðoyastevnur, og skulu fáa alt at ganga upp, ikki minst gávurnar til tey túsundtals starvsfólkini, sum eru jakkar og buksur at brúka í náttúruni. 

- Eitt sunt lív er ein av grundsúlunum hjá okkum, sigur Jonni. 

Tær báðar geva mær ein leskiligan laksabita eftir filmsýningina í Løkshøll.

Eitt heilrunnið menniskjasýnið at dyrka tað góða arbeiði við lívsinnihaldi - ásannandi at tú ikki hevur ræði á politiskum og heilsufrøðiligum umstøðum - er varisliga og informativt undirhaldandi kritað upp á løriftið, eftir at hava sæð filmin Bakka, sum er í trimum pørtum og feydar út við uppsumerandi teksti, sum í dokumentaristisku krimisjangruni, innan næsti partur tekur við. 

Gjøgnum filmin er føroyskur undirtekstur. 

Sum útflutningsvøra av upplýsandi marknaðarføringsslagnum er upplagt at teksta filmin til enskt at raka amerikanska marknaðin, sum vónandi fer at finna eina stabila legu, hóast Trump er blivin ein avbjóðing.

Takk fyri innbjóðingina og innlitið, Regin, Høgni, Heini - og ikki minst Óluva, at siga okkum, hvussu fólkið trívist og myndar størsta samtak á privata marknaðinum í Føroyum. 

Eitt undangongudømi í human resource, fólkfeingisstýring, har fólkið er tilfeingið og kundin er tín løn. 

Filmurin Bakka er eitt framúr dømi um hetta.

 Ummæli av 'Bakka' ein heimildarfilmur um Bakkafrost sæddur í Løkshøll 24. apríl 2025

Kringvarp Føroya - Forsíða

Vil ikki stytta veiðitíðina so nógv sum landsstýrið vil

Vinnunevndin heldur ikki, at tíðarskeiðið, loyvt er at drepa lunda, lomvigu og álku, skal styttast 20 dagar

Kringvarp Føroya - Forsíða

Fimm fingu dóm og ein fríkendur

Dómur er sagdur í stóra rúsevnamálinum, sum hevur verið við Tjarnir hesa vikuna

Kringvarp Føroya - Forsíða

Badminton: Finalistarnir í tvímansleiki funnir

Finalistarnir í tvímansleiki hjá monnum og kvinnum eru funnir. Í dag verður spælt um finaluplássini í blandaðum tvímansleiki

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

29.834 starvsfólk í mars — 1,7 prosent vøkstur

29.834 starvsfólk í mars — 1,7 prosent vøkstur maria

Bloggur hjá Birgir Kruse

Ova til heiðurs

Í dag varð Ovasavnið latið upp fyri almenninginum at brúka á Malarenda í Nólsoy. Nógv fólk vóru møtt at finna páskaregg í bygdini, sum lokalir sjórænarar fjaldu í túsundatali, og talur vórðu hildnar framman fyri nýggja savninum, at greiða frá um arbeiðið, sum hevði staðið uppá í níggju ár.

Kjarnuuppgávan hevur verið at hýsa bátinum, Diana Victoria, sum Ove Joensen, 37 ára gamal, róði einsamallur í 41 dagar í 1986 úr Føroyum og til Langelinie í Keypmannahavn í smekra róðrarbátinum, sum Hanus Jensen úr Skúgvi smíðaði, 24 ára gamal.

- Alt í bátinum er, sum tað var, sigur ein fegin Hanus. Sjálvt pútan at sita á bekkinum er hin sama, sum eg monteraði, sigur hann, bilsin yvir, hvussu væl báturin er vardur og hildin øll hesi árini, og nú settur inn í hesi fyrimyndarliga hugtakandi høli, ið eru bygd uttan um hann.

Óli Svein Lutherusson og Nicolaj Falck, sum síggjast fremst fyri á myndini, har teir fáa heiðursskjal, hava staðið fyri meistarliga timburarbeiðnum.

Formaður í nevndini fyri Ovasavnið, Thomas Joensen, helt røðu í túninum og greiddi frá tilgongdini og øllum stuðulsmøguleikunum, sum Unn Sørinardóttir, Guðrun Sundar Hansen og tey øll hepnaðust at fáa samband við og vælvild frá.

Borgarstjórin, Elsa Berg, helt røðu og nevndi, at óteljandi fólk hava arbeitt fyri at savnið skuldi gerast veruleiki, og fylgjandi býráð hava stuðla verkætlanini. Elsa nevndi, at í dag byrjar eitt nýtt samstarv, sum er, at Kunningarstovan í Nólsoy er flutt inni í hølini, har Bjarni, skal stíla fyri.

- Tit í stuðulsnevndini hava í fleiri ár arbeitt hart fyri at savna pening, eisini hevur bygdafólkið skipað fyri tiltøkum og annað, at røkka málinum, rúgvismikla skráin í dag við stOVEtónum, tombola og fiskasúpan eru dømi um tað.

Og so skar nólsoyingurin, Karlot Hergeirsson, sum er løgtingslimur fyri Framsókn, snórin við egnum grindaknívi, so fólk sluppu inn at síggja snøggu og væl skipaðu hølini.

Fyri endanum á stóra vegginum sært tú eina 3D hologram mynda av Ova, sum ein grikki hevur gjørt. Tekur tú 3D brillur, so sært tú í øðrum eyganum hin rætta róðrarmannin, Ova Joensen, og við hinum eyganum beinagrindina. Hetta er ein legenda, sum er avmyndað. Tað er sum at hoyra sangin hjá kaliforniska Tom Russel The Rooftops of Copenhagen um Ova Joensen á fløguni Folk Hotel í 2017.

Tað var til Ovastevnuna í 2011 at Ole Wich gjørdi talvuna yvir siglingarleiðina hjá Ova Joensen í fimm manna farinum, Dianu Victoriu, sum á navnbrettinum hjá Ova er stavað við dupult w. Talvan varð sett á veggin í kjallaranum í Petersens Pakkhúsi, har Eirikur Sundar Hansen, sum er giftur Helenu á Bátatúgvuni, systir Ova, umframt at hýsa legendariska bátinum, eisini hýsti Kunningarstovu í erva. Lukkutíð fylgdi stóra og illustrativa talvan við í nýggja Ovasavnið, har hon nú hongur í perfekt matsjandi litum á langvegginum yvir bátinum, har listarliga skornu brettini, við ljósi aftanfyri, benda á gomlu kirkjurnar, so sum Tutl plátuhúsin Kingoløg hjá Kristiani Blak frá 1984 gava okkum eina fatan av úr Kirkjuni í Kaldbak.

Við støði í avrikinum hjá Ova Joensen hava stOVEtónar tikið seg upp í bygdini. Hesuferð hoyrdi eg tey bæði, Benjamin Petersen og Sannu Bæk Hoydal syngja duett í húsunum hjá Aðalbjørg og Nicolaj, Storms Never Last, við so tøttum og sannførandi harmonium, at tað var sum at hoyra Waylon Jennings og Jessi Colter í 1981, langflutt til Nólsoyar henda høgtíðardag, Ova til heiðurs. Framúr løta í stovuni.

Nólsoyingar og Nólsoyar bygd hava fingið ein savningarstað, sum eingin onnur bygd, eg veit um, hevur fingið. Bygd á eina lokala søgu og legendu, vit øll minnast, og karmur um ein bát, sum er eitt varðveitt meistaraverk, ið gevur ringvirkingar í samfelagið kanska fyrst og fremst í spælimans- og harmonikutónleiki. 

Men frástøðan úr høvuðsstaðnum er so lítil, at her liggja allir upplivingarmøguleikar opnir, at síggja fugl, at ganga út á Borðuna - og hvør veit, at skipa fyri ráðstevnum, so sum at fagna okkara fremstu essay høvundum, til dømis honum, sum júst var av Malarenda, Tróndi Olsen. Livst so spyrst. Takk fyri løtuna.

Local.fo

Women’s handball team stuns to qualify for World Championship 2025

The Faroese women’s national handball team is making history again, having qualified to participate in the 2025 IHF World Women’s Handball Championship this winter. The accomplishment follows on the heel the team’s first ever entry to the EHF Euro championship tournament last year. The women’s team secured their IHF World Championship qualification with a combined […]

The post Women’s handball team stuns to qualify for World Championship 2025 appeared first on Local.fo.

Hvannrók

Tillisch amtmaður slóðaði fyri fyrstu búseting í Skopun

Tá eg herfyri var á Gomlurætt og eisini eygleiddi bilar sum komu úr Sandoyartunlinum, kom mær til hugs bóklingin Skopun 150 ár, sum Ólavur Clementsen, sáli, læt úr hondum í 1983. Skopun er av yngstu bygdum í Føroyum og hevur aðra søgu og búseting enn aðrar líknandi bygdir. Tá vit koma inn í 19. øld, […]

The post Tillisch amtmaður slóðaði fyri fyrstu búseting í Skopun appeared first on Hvannrók.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

12,9 milliardir útgoldnar í lønum seinastu 12 mánaðirnar — vøksturin er 5,5 prosent

12,9 milliardir útgoldnar í lønum seinastu 12 mánaðirnar — vøksturin er 5,5 prosent maria

Bloggur hjá Birgir Kruse

Ber til at siga søguna um Holocaust við lutum?


Tað er spurningurin, sum føroyskt gifta Astrid Danielsen setir mær, nú vit møtast í Aarhus, har árliga tiltakið Lærfest er. Havi ikki verið her fyrr, men leppi í meg av vitan og royndum, sum eg skilja at hon og hennara starvsfelagar, leggja fyri dagin.

Vit verða biðin at taka ein lut í hondina, grundgeva fyri valinum, og so halda lutin saman við einum øðrum, sum onkur annar hevur tikið úr undirvísingarkassanum. Og so er samrøðan í gongd, við fólk tú ikki kendi, men kortini ógvuliga spesifikt um Holocaust, tí tað er luturin, tú hevur tikið úr kassanum og nú heldur í hondini, sum birtir kjakið. Ein taktil tilgongd til eitt stórt og samansett evni, ið kann verða trupult at skilja, hóast tað alla tíðina, meir og minni, er frammi, hvørki bundið at tíð ella landafrøðiligari avmarking.

- Seinastu árini eru munandi fleiri antisemitiskar hendingar skrásettar her í landinum, sigur Astrid, tá eg fritti hana um orsøkina til hetta námsfrøðiliga átak, ið vendur sær móti yngri næmingum, enn eg fyrr havi sæð og hildið verið ráðiligt.

- Íkomna støðan førdi við sær, at fyrra stjórnin, tað var í 2022, gjørdi eina virkisætlan at mótvirka antisemitismu, og árið eftir, í 2023, varð so Holocaust tikið við í okkara Søgukanon, sigur Astrid, og leggur upp til kjak um, hvussu undirvísast kann í hesum evni longu í barnaskúlanum.

- Tað bleiv kjarnuspurningurin í eini stórari sektorverkætlan, har universitetini, professiónsháskúlarnir og studentaskúlarnir vóru við, frá 2022 til desembur í fjør. Málið var, at uppkvalifisera undirvísarar, sum kundu brynja seg í hesum evni og aldri at sleppa minninum um Holocaust og onnur fólkadráp í barnaskúlanum og ungdómsútbúgvingunum. 

Sum fremstu ekspertar á økinum, gjørdust Therkel Stræde, søgurfrøðingur, og Astrid Danielsen, lærari, partar í verkætlanini.

- Tað er enn nógv, vit kunnu læra av og um Holocaust og onnur fólkadráp. Tílík brotsverk hoyra tíverri ikki bara farnu søguni til, men eru eisini partar av okkara samtíð. Fleiri av elstu næmingunum hava hoyrt um og vita nokkso fitt um ymisk fólkadráp, ella hoyra um hendingar í nútíðini, sum í Ukraina og Gaza, ið verða umrødd sum fólkadráp. Men evnið er ógvusligt, og vit skulu meta um, hvat vit vísa næmingunum og hvussu vit arbeiða við evninum, og alla tíðina spyrja okkum sjálvi, sum undirvísarar, um mann kann skilja eitt so ógvusligt evni, uttan at næmingarnir neyðturvuliga skulu síggja rúgvur av líkum í løgum, ber tað til, at sleppa undan tí, spyr Astrid.

- Saman við Lars Arnov og Christian Frandsen haldi eg, at tað er ein gongd leið, sigur Astrid, og sipar til taktilu tilfarskassarnar til undirvísing í miðdeild, sum vit standa við í Aarhus Konferencecentrer, nú Lærfest er í býnum.

- Vit gjørdu av at menna og seta saman tilfarssavnið, sum vit í leiguskránni hjá Center For Undervisningsmidler hava kallað ”Holocaust fortalt gennem genstande”, sum allir lærarar kunnu lána, og vendir sær til grundskúlar og miðnámsskúlar. Tilfarssavnið er tað, sum tú sást og royndi her á Lærfest í Aarhus. Didaktiska ætlanin við tilfarinum er, at skapa, ella ala fram eina kannandi, undrandi og hugvekjandi gongd hjá næmingunum til savnslutirnar, sum á ymsan hátt umboða og knýta seg til Holocaust. Tí ber til, rættuliga einfalt, at differentiera í mun til, hvat næmingarnir skulu síggja og lesa um, samstundis sum einstaklinga- og floksarbeiðið tekur støðið í teirra egnu undran og egnu spurningum. Í vegleiðandi ætlanini, sum fylgir við, eru fleiri sløg av uppgávum, sum lærrarin kann laga til tey mál og ynski fyri undirvísingini, sum nú einaferð eru til givna høvið, sigur Astrid. 

- Vit vóna, at lutirnir í kassanum kunnu stuðla upp undir vitanina hjá næmingunum um Holocaust, ein vitan, sum vónandi eisini kann medvirka til, at næmingarnir framyvir kunnu gera sítt lítla, men avgerandi til, at byrgja fyri nýggjum fólkadrápum, og ávirka tað antisemitiska rák, vit síggja í dag. Og í hesum sambandi var tað ein stór gleði at møta tykkum úr Føroyum, og síggja tykkara tiltøk hvørt ár, tá altjóða Holocaustdagurin verður hildin í føroyska skúlanum, og hvussu væl hetta er dokumenterað á imponerandi og landsdekkandi heimasíðuni snar.fo. Tað kann ikki annað enn inspirera danska virksemið og tilfarið. Og lat meg at enda siga, at eg vóni, at vit fara at finna samstarvsmøguleikar í komandi tíðum, sigur Astrid Danielsen, sum er lektari og námsfrøðiligur ráðgevi hjá Center for Undervisningsmidler, UCL, í Odense. Hon er gift Jonhardi Danielsen, skipsførara úr Saltangará, og tey hava síðan síðst í áttatiárunum búð í Svendborg.


Farerskie kadry na Facebooku

#WyspyOwcze

Visit Faroe Islands wraz z Heiðrik'iem á Heygum zapraszają na nowy cykl o farerskich legendach. W pierwszym odcinku poznamy historię z XVII wieku, której bohaterem jest niejaki Huldu Símun.

#WyspyOwcze #folklor #legendy #huldufólk

Farerskie kadry na Facebooku

...

Farerskie kadry na Facebooku

#jarząb

Wbrew pozorom na Wyspach Owczych znaleźć można sporo drzew, w tym także liściastych. Wspomnijmy chociażby, że drugim najczęściej występującym na farerskich plantacjach gatunkiem jest #jarząb szwedzki.

Ekspedycja przyrodników, która wyruszyła na Tierra del Fuego w roku 1979 przywiozła na #WyspyOwcze ponad sześć tysięcy sadzonek. Wśród nich #bukany, których farerska populacja jest największą w Europie!

W trakcie wędrówek po farerskich lasach (tak, tak - to nie oksymoron!) przyda się więc znajomość słowa #leyv.

Innym farerskim określeniem na liść jest #blað. Słowo to używane jest także w odniesieniu do kartki papieru, gazety, talii kart i ostrza. Ta wieloznaczność kryje jednak w sobie pewne podobieństwa - wszystkie te rzecz są dość cienkie i w jakiś sposób - mniej lub bardziej - przypominają liść...

______________________________

#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #flora #lingwistycznie #føroyskt #Spathiphyllum #skrzydłokwiat

Farerskie kadry na Instagramie

#jarząb

Wbrew pozorom na Wyspach Owczych znaleźć można sporo drzew, w tym także liściastych. Wspomnijmy chociażby, że drugim najczęściej występującym na farerskich plantacjach gatunkiem jest #jarząb szwedzki.

Ekspedycja przyrodników, która wyruszyła na Tierra del Fuego w roku 1979 przywiozła na #WyspyOwcze ponad sześć tysięcy sadzonek. Wśród nich #bukany, których farerska populacja jest największą w Europie!

W trakcie wędrówek po farerskich lasach (tak, tak - to nie oksymoron!) przyda się więc znajomość słowa #leyv.

Innym farerskim określeniem na liść jest #blað. Słowo to używane jest także w odniesieniu do kartki papieru, gazety, talii kart i ostrza. Ta wieloznaczność kryje jednak w sobie pewne podobieństwa - wszystkie te rzecz są dość cienkie i w jakiś sposób - mniej lub bardziej - przypominają liść...

______________________________

#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #flora #lingwistycznie #føroyskt #Spathiphyllum #skrzydłokwiat

Mastodon - @ForoysktDaily

The word for leaf is .

are quite numerous on the islands. In 1979, 6000 small plants were transferred from Tierra del Fuego to , making it the biggest population in Europe.

Another word for leaf is . This one is an interesting one as it also means , , , deck of playing cards and (kniie) blade. All of these quite thin and long, somehow resembling the shape of the ...

Bloggur hjá Birgir Kruse

Arbeiðarastættin dagførd

Á poetiskan hátt lýsir Sakaris Stórá arbeiðarastættina á bygd í Seinasta paradís á jørð, har flakavirkið, upp móti grøna bønum, letur aftur, og trupuleikar eru heima, har húskið er dysfunktionelt, viðurskiftini millum systkinini ikki fungera og so slettis ikki við pápan (Hans Tórgarð), sum eftir at mamman doyði, er viknaður í kongunum og mest sum fráverandi, hóast hann í fyrstu senu er farin at venja. Venja, sum tey gera á fitness støðum í Havn.

So er karmurin lagdur. Eins stillførur og hann er sannførandi. Spentur út yvir kollektivu bygdina, sum liggur í andalopi. Burturhugurin er sterkur og fær fastatøkur á øllum. Næstan.

Saman við briljantu fotograferingini hjá Virginie Surdej og sterkt berandi leikaravrikunum hjá Kára (Sámal H. Hansen) og yngru revolterandi systrini, Silju (Bjørg B. Egholm), fáa vit við poetiska optikkinum hjá Sakarisi innlit í kørgu umstøðurnar í niðastu stættunum í føroyska stættarsamfelagnum, sum eingin politikari, ið heldur Gini talið vera perfekt og stættarsamfelagið avlýst, vil viðurkenna í berum privilegiublindni. Hesin stillføri filmur er, tá hann er bestur, ein knýttur nevi í hesa hugsan. Samstundis er filmurin í mínum eygum eitt politiskt statement, avbalanserað og hvílandi í sær sjálvum.

Á handritastøðinum kundi mannligi høvuðspersónurin í Hvalba, har filmurin er gjørdur, verið evnaður til ein misfit, ið gevur upp, kanska heilt endaliga, sum varisligar ábendingar javnan nema við, eisini hjá pápanum á dekkinum, vit bíða bara til alt lukkar og drigið verður fyri, eisini persónligu tilveruna, men lukkutíð, mannligi høvuðspersónurin er ikki settur á tað hválvið, men fær meira lívgevandi bø og tún at ganga í, har í Paradíshvalba. Lukkutíð. Hesin dugnaskapur at skriva góðan, men knappan og turrisliga sparnan dialog, kemur filminum og fotograferingini til góðar. Nógv er millum senurnar og reglurnar. Eisini ótti. Óttin fyri, hvat fer at henda, serliga ungu systrini, sum beiggin er upptikin av, tí hann vil henni alt tað besta, men tey duga ikki at samskifta, tí húskið er so dysfunktionelt. Fyrr enn í endanum.

Hetta er ein tíðarrøtt hetjusøga fyri arbeiðarastættina, ein hetjusøga at spegla sær í, har alt okkara hevdvunna og knúskandi vitanarsamfelag, vanliga og av øðrum, verður lýst sum ein glæstriborg við glæstribókum og glæstriprógvum, sum hvør í sínum lagi gevur teim úrvalt kosnu bestu størv fyri bestu løn og bestu nevndarsessir og hartil alla glitritign, sum er í sjónliga almenna rúminum, meðan restin, piðaðu rovini, kunnu sleingjast arbeiðarunum, sum einaferð hildu landinum uppi. Nú er øvut. Arbeiðarin hevur einki rúm í almenna úttrykkinum. Fyrr enn nú. Í 87 minuttir.

Henda snúning, eg lesi inn í filmin, lyftir Sakaris upp á fremstu rók, nú fyrsti mai er í nánd, og fjøruti danskir biografar frá Grand, hinum fremsta arthousebiografi í Keypmannahavn, og til verkamannabiografin í Hundested, har teir lossa við havnina. Fjøruti lørift til samans. Tað er ikki hent áður, at filmur hevur flutt eitt føroyskt úttrykk so langt út í verð.

Millum hini spennandi leikaraavrikini eru vinmaðurin, leiktur av Bjørn M. Mohr, og gentan, Kári er væl við, Esther á Fjallinum, sum í báðum førum forloysa spennandi eginleikar í handritinum, og ikki minst hin uppgevandi útroðrarmaðurin, Jón, í skapi av Hjálmari Dam, sum tekur allar byrðar á seg - og reagerar. Øldrekkiningina, sum er til yvirmáls í hesum samfelagslagi, mugu vit nokk eisini ítaluseta, sum viðgerðarfólkini í Havn siga. Drúgva produktiónin hjá Jón Hammer, sum er longri enn fimm ár, er framúr.

Ein sterk, margtýdd og viðkomandi søga, søgd á filmi, sum sæst best í biografi, har fullsett er.

Takk fyri løtuna, Sakaris! 

Efter opfordring fra Lars, Filmporten, er her to oversatte danske brudstykker af min færøske anmeldelse ovenfor: 

Sammen med Virginie Surdejs brilliante fotografering og de stærkt understøttende skuespilpræstationer af Kári (Sámal H. Hansen) og hans yngre revolterende søster, Silja (Bjørg B. Egholm), får vi med Sakaris' poetiske optik indsigt i de barske vilkår, der gælder for de laveste i det færøske klassesamfund, som ingen af de færøske politikere, der synes at Ginitallet er perfekt og at klassesamfundet for længst er aflyst, vil vedkende sig af bare privilegieblindhed. Denne stilfærdige film er, når den er bedst, en knytnæve, der rammer midt i denne antagelse. Samtidig er filmen i mine øjne et politisk statement, afbalanceret og hvilende i sig selv.

Dette er en rettidig heltehistorie for arbejderklassen, en heltehistorie at spejle sig i, hvor hele vores hævdvundne og ekskluderende vidensamfund, sædvanligvis defineret af andre, belyses som et luftslot med herlighedsbøger og herlighedsdiplomer, som de udvalgte, hver for sig, giver hinanden de bedste jobs til den bedste løn, og de bedste bestyrelsesposter og al den gyldne glans, der er synlig i det offentlige rum, men resten, de tæt pillede rester, kan henslænges til arbejderen, der engang var nationens støtter. Nu er det omvendt. Arbejderen har intet udtryk længere i det offentlige rum. Før nu. I 87 minutter.

(Birgir Kruse birkblog)

Myndirnar niðanfyri tók eg eftir undansýningina í Havnar Bio og Klubbanum mikudagin hin 9. apríl.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Hvørjum haldføri ganga Føroyar ímóti?

Skjótt eru trýss ár síðan Joni Mitchell sang fyri aldrandi børnum, og samstundis viðurkendi at hon, nú einogfýrs, er eitt teirra: ”Songs to aging children come / Aging children, I am one”. Myndaklippið er av húsanum Clouds (1969).

Havi hildið feriu hesa vikuna, men illa gongst, tí tað er blivið so ófriðarligt í landinum.

Fyrst var tað Frihedsbrevet, sum partú vildi fortelja mær, og tað beint úr rættinum, at ein maður úr Algeria, sum fyrst varð ákærdur, nú er fríkendur fyri eina upplýsta nátt umborð á Norrönu at hava neyðtikið konuna, sum frælsisbrævið tekur sær rættindi til at upplýsa við navni, so eg fái ilt fyri hjartað, ikki tí eg kenni hana, men tí eg øtist um tað, eg lesi, og hvussu skrivarin vil hava meg at lesa tað. Eg verið infiseraður av eini lesibasillu, sum eg heldur enn miðlahald vil hava heilhyljandi vaksinu móti at lesa.

So ganga tveir dagar, og nú er aftur ilt í føroysku heimasálini, tú nú eru døkkleittir menn komnir at larma uttanfyri hjá Finsen, okkara Nobelvinnara, ið uppfann heimsins grøðandi ljós, tí kristnir sionistar fáa ikki frið at dyrka teirra innanfjálga felagsskap meðan innlendsk og útlendsk løgregla ansar eftir: 

- Sjálv hevði eg ófrættakenda uppliving við einum av hesum døkkleittu hvítusunnudag í fjør, og eg fekk aftur ta somu ótrygdarkensluna, nú eg sá sama mann, ella var tað ein vinmann og kanska landsmann hansara, standa og ýla uttan fyri Finsen í kvøld. Tá ið ein útlendingur heldur seg hava rætt til at hótta føroysku konu á alljósum degi, hvat annað heldur hann seg so hava rætt til í okkara friðarligu Føroyum, og er ungdómur okkara tryggur?

Teir døkkleittu stjala eitt ísraelskt flagg og hanga tað sum fótbóltskappa á Effersøe, sum enn stendur á Tinghúsvøllinum, skeggjutur, sum Móses, ið onnur eisini hava eina trúgv uppá og kalla Musa í teirra testamentum.

Ein barreigari norðan av landi sigur: ”Lat okkum eyðmerkja hasar útlendingarnar í gjár og blaka teir av landinum har teir eiga heima, vit hava ikki brúk fyri teimum í Føroyum. Teir ella tær kunnu gera ófrið í teirra egna landi.”

Og ikki eitt orð um tær tíggju tesurnar hjá Gregory Stanton The Ten Stages of Genocide á hesum sinni.

Men tað er akkurát har eg eri. Hvussu skal okkara ungdómur kenna seg tryggan, tá alt er farið at ridla so illa í okkara instu sjálvfatan? 

Sjálvt í nýggja gastronomiska vakstrarøkinum uppi á Hálsi ridlar nú so illa, at alt steðgar við Norðurlandahúsið, har Systrar siga upp og steingja, tí eingin kemur har longur. Sama siga fótbóltsfyriskiparar og reportarar beint í Útvarpinum úr skattafíggjaða grannalagnum. Færri og færri koma til fótbólt. 

Og mín sann um ikki allir pensjonistar eru farnir upp at gartera, tí teir vilja ikki verða brúktir at fíggja tunnilin hjá monnum úr Suðuroy og haldførið teirra annars til mannfólkaítriv. 

Men eingin lurtar, allarminst løgmaður og hansara valdu politikarar. Tað er ikki har, at eitt kollektivt haldføri, ið fyri okkum kann mátast og skiljast, skal væntast. 

Gudviti, hvussu heitið eftirsitandi verður definerað í framtíðini. Sosialt er haldførið so ikki í hesum polariseraða landi. Tað skal fyrrverandi vinstravongurin vita.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Knapt 54.800 fólk búðu í Føroyum 1. mars — vøksturin var 0,6%

Knapt 54.800 fólk búðu í Føroyum 1. mars — vøksturin var 0,6% erla

Farerskie kadry na Facebooku

...

Farerskie kadry na Facebooku

#WyspyOwcze

Już jutro Strandfaraskip Landsins - farerski narodowy przewoźnik - podnosi ceny biletów promowych i autobusowych. To pierwsza podwyżka od roku 2007 (!).

Za przejazd niebieskimi autobusami z logo SSL zapłacimy pięć koron (niemal trzy złote) więcej. Przykładowo, za przejazd z lotniska do stolicy zapłacimy od 8 kwietnia 95 DKK.

W przypadku promów nowy taryfikator jest nieco bardziej złożony. Turyści za rejs z Suðuroy do Tórshavn zapłacą 109 DKK, zamiast wcześniejszych 80. Z kolei farerskich rezydentów ten sam bilet kosztować będzie (w przypadku przedpłaty online) jedynie 50 koron.

Planując rejs między farerskimi wyspami, warto od jutra pamiętać, że wykupiony wcześniej online bilet kosztować będzie mniej niż ten kupiony na pokładzie. Bilet na południe archipelag kosztować wówczas będzie "jedynie" 88 koron.

#WyspyOwcze

Local.fo

Magnus Dam appointed new Director General of KVF in wake of controversy

Former Head of Mayor’s Office, legal adviser and journalist Magnus Dam has been appointed new Director General of Faroese government-owned broadcaster Kringvarp Føroya. Mr. Dam will replace Katrin Petersen, who has held the position of Acting Director General at KVF since December 2024, when Ivan Niclasen, Director General since October 2018, was discharged after controversies […]

The post Magnus Dam appointed new Director General of KVF in wake of controversy appeared first on Local.fo.

Farerskie kadry na Instagramie

#WyspyOwcze

Ktoś kiedyś napisał, że na Wyspach Owczych znaleźć można ponad sześćset końców świata. Dziś przyjrzymy się czterem z nich - tym najbardziej skrajnym. Bo jeśli koniec świata ma swój własny koniec, to z pewnością przypadł on w udziale tym właśnie miejscom.

#WyspyOwcze #kartografia

https://farerskiekadry.pl/2025/03/skrajnosci.html

Farerskie kadry

Skrajności

Gdyby tak wziąć do ręki mapę Wysp Owczych, linijkę i pomierzyć jak bardzo „w górę” i „na boki” rozciąga się archipelag, wyszło by nam – po przeliczeniu centymetrów według skali – 113 km w kierunku północ-południe i 75 km w kierunku wschód-zachód1. Ktoś kiedyś napisał, że na Wyspach Owczych znaleźć można ponad sześćset końców świata. […]

Artykuł Skrajności pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Local.fo

FIFA World Cup: Bleak outlook for Faroe following first two qualifiers

The first two 2026 FIFA World Cup qualifiers since the appointment of Eyðun Klakstein as new head coach for the Faroese national football team ended in disappointing losses to Czechia and Montenegro, respectively. On Saturday, the Faroese team lost 2-1 against the Czech, and on Tuesday they lost 1-0 against Montenegro. On Saturday’s fixture, the […]

The post FIFA World Cup: Bleak outlook for Faroe following first two qualifiers appeared first on Local.fo.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Arbeiðsloysið var 1,1 prosent í februar

Arbeiðsloysið var 1,1 prosent í februar maria

Local.fo

Brimheim, Beinir, Silvurdrongur claim two prizes each at Faroese Music Awards

On Friday, this year’s Faroese Music Awards were awarded at Varpið, Klaksvík’s new art and cultural venue. A total 13 awards were presented this time around, with music artists Brimheim, Beinir and Silvurdrongur tied for most FMAs by winning two awards each. Brimheim, whose given name is Helena Heinesen Rebensdorff won the awards for Album […]

The post Brimheim, Beinir, Silvurdrongur claim two prizes each at Faroese Music Awards appeared first on Local.fo.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Prísvøksturin er nú 1,3 prosent

Prísvøksturin er nú 1,3 prosent birita

Dalsbygd

Nýggjárshald 2024

 Var í Dali um nýggjári. Nýggjársaftan var stórt bál á mølini. Harmoinikan var frammi. Um midnáttina fóru vit inn, tað var so bítandi kalt. Jónleif helt eina nýggjársrøðu, sum tó byrjaði við sera feskum upplýsingum. Hann helt, at iki var vanligt at seta eld á , áðrenn bálið var tendrað. Tað fyrra bálið varð tíbetur skjótt sløkt.

Jónleif mintist á hendingar í árinum, m.a. nógvar veitslur og rundar dagar. Og síðani sungu vit ársins tátt, sum var serstakur, tí at hann hevði eitt TEMA, tað var all-terrain vehicle, t.e. ATV. Øll frá tí yngsta til tað elsta koyra ATV í Dali. Jónleif hevur yrkt.

Nýggjárssangur 2024

Lag: í Góðadal

Í Dali har koyra so nógv ATV,

og løgreglan fekk skjótt um hetta beskeð.

Til Dals teir so fara, har dalbingar læra,

hvussu man koyrir og hvat er nú lov.

Niðurlag:

ATV tað koyri eg,

allan vegin tann langa.

Út í Støð, á fjalli og bø,

tí her er ov bratt til at ganga.

Tann fyrsti teir møta, tað er gamla John.

Hann angar av kjøti, rabarbu og hvonn,

Teir spyrja um kortið, ja og heila lorti,

Men Johnurin svarar so væl fyri seg.

Niðurlag

Hjá mær er trygdin í topp, heilt ókey,

men síggja tit handan av Gerðinum fleyg.

Hann er ein kúllur, ein sannur fartbúllur,

Hann koyrir við sápu og so við bensin.

Niðurlag

Teir Jóanes fangaðu Suðri í bø.

Hann sjabbast við ein sekk av eplatøð.

Teir á hann herja, her manglar ryggverja,

men Jóanes ballar og sigur hart so:

Niðurlag

Nei, góðin hugsi tit ikki um meg,

eg koyri so sakta og sjáldan á veg,

men í Toppaneysti, har standa teir flestu,

har okkurt man vera, sum kann fáa bót.

Niðurlag

Í Toppaneysti teir standa sum býtt,

har eru súkklurnar gamalt og nýtt

Hans Magni so fínur, motorunum kínir

Har er alt so vakkurt og skínandi reint.

Niðurlag

Her koyrir ein drongur, umleið tíggu ár.

Eg sá hann á vegnum so seint sum í gjár.

Súkklan ber runa, blá og topp tunað,

eg rokni við, tit kunnu skjótt fanga hann.

Niðurlag

Í Hvanngarðssmáttuni finna teir hann,

men gakk, Kjartan skjótur brátt undan teim rann.

Teir eru nú óðir, troyttir og móðir,

ein bummtúrur hetta í Dalinum var.

Niðurlag

Nýggjársdag var dansur, og vit fingu ein forsmakk av, hvussu tað verður, tá ið tunnilin verður veruleiki. Nógv fólk var í Dali hetta kvøld. Serstakliga stuttligt, at nógvur ungdómur var við. 

Stuttligt at síggja nýtt ættarlið taka við
Teir gomlu taka sær eina pausu







Nýggjársrøðan


Farerskie kadry na Instagramie

#zaćmienie

http://youtube.com/watch?v=feR12pQ8dXc

20 marca 2015 roku. Na Svalbardzie i Wyspach Owczych podziwiać można całkowite #zaćmienie Słońca.

Członkowie zespołu #Hamferð postanawiają jednak, miast przywdziewiać przydymione okulary, ustawić się plecami do naszej najbliższej gwiazdy i nagrać na żywo kawałek "Deyðir varðar" (pol. Głuche kopce).

Przez blisko trzy minuty nagranie spowija ciemność, a my możemy w pełni skupić się na słowach utworu pochodzącego z ich debiutanckiej płyty #Evst:

"Køld er henda nýggja náttin eg svølgi døggsins beiska frost einki sæst og einki merkist gráa ljósið veitir onga troyst brátt sá eg teg ei"

"Chłodna jest ta ciągnąca się noc Połykam rosy gorzki chłód Nic nie widzę Ani nie czuję Szare światło nie daje żadnej pewności Nagle nie widzę i ciebie"

#wyspyowcze

Farerskie kadry na Instagramie

#wzgórza

Krajobraz wulkanicznych Wysp Owczych dominują wysokie #wzgórza, które nierzadko przypominają naturalne piramidy. Warstwy ciemnego twardego bazaltu delikatnie przecina czerwony #tuf - ślad dawnej wulkanicznej aktywności, która miliony lat temu utworzyła archipelag. Potężny bazaltowy płaskowyż, którego ogromne siły wyniosły ponad powierzchnię wody 60 milionów lat temu, został później rozorany przez lodowce. Erozja dokończyła dzieła, tworząc to, co dziś nazywamy Wyspami Owczymi.

Zamieszkujący archipelag Farerzy strome skalne ściany ochrzcili mianem #hamar. Natomiast dopełniacz tego rzeczownika w liczbie mnogiej (#hamra), uzupełniony o słowo #dun (dudnienie), utworzył nazwę metalowo-folkowej kapeli @hamradun.fo.

Stromizmę farerskich gór łagodzą nieco zalegające u ich podnóża skalne rumowiska - pokryte zieloną darnią #piargi. ______________________________



#wyspyowcze #farerski #farerskiekadry #geologicznie #lingwistycznie #føroyskt

Mastodon - @ForoysktDaily

Steep mountains - that dominate landscape - are of origin. Dark layers of alternate with the softer layers of reddish - stone made up of volcanic ashes.

These steep mountainsides are called (rocky wall). At the base a collection of broken rock fragments - called - can quite often be found.

Local.fo

Faroe eyes place in EHF Euro 2026 after tight qualifier win over Netherlands

The Faroese national handball team is well on its way to securing a spot in the 2026 EHF European Men’s Handball Championship after gaining three points in last week’s two qualifiers against the Netherlands. So on March 12th, the Faroese national team played their first ever match in the new indoor arena Tjarnir, Hoyvík, which […]

The post Faroe eyes place in EHF Euro 2026 after tight qualifier win over Netherlands appeared first on Local.fo.

The Faroe Islands Podcast

EP 376: Marius DC and Faroese Hip Hop

On this episode, we talk to Faroese hip hop artist Marius DC. He's making a name for himself in both the Faroe Islands and in Europe with his mix of Faroese and English language rap. 

Then we'll sit on a rock and look at the harbor.

Farerskie kadry na Instagramie

#zestawienie

W podróż po farerskich miastach, osadach i przysiółkach wybierzemy się tym razem w nietypowym celu. Zapraszam na #zestawienie dziesięciu najczęstszych nazw ulic na Wyspach Owczych. Wraz z tłumaczeniem. Znów będzie #lingwistycznie.

#Bøgøta #toponimy #farerski #ulice

https://farerskiekadry.pl/2025/02/drogi-ulice-sciezynki.html

Farerskie kadry

Drogi, ulice, ścieżynki

W podróż po farerskich miastach, osadach i przysiółkach wybierzemy się tym razem w nietypowym składzie. Naszymi towarzyszami będą bowiem - z pozoru tylko banalne - tabliczki z nazwami ulic.

Artykuł Drogi, ulice, ścieżynki pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Mastodon - @ForoysktDaily

The word originally meant (and still does in biblical and poetical context). However, over time it became the term for (otherwise termed = ground apple).

The “súr-“ prefix comes from the adjective (sour). The word can thus be literally translated as "sour potato".

Hvannrók

Úr myndasavninum – Áhugavert at síggja sluppina hjá abba

Eg havi áður skrivað um abba mín Christian Christiansen, sum eg ongantíð havi sæð, tí hann doyði í 1944. Men tá ið eg kom fram á mynd av sluppuni Ternuni, sum langabbi mín Havnar-Jógvan og synirnir Christian og Sámal keyptu frá Sørini Müller í 1910, helt eg, at myndin átti pláss á heimasíðuni. Ternan, sum […]

The post Úr myndasavninum – Áhugavert at síggja sluppina hjá abba appeared first on Hvannrók.

Mastodon - @ForoysktDaily

The word for is . It translates into "science (frøði) of everything (al)”

Orðið alfrøði merkir "frøði um alt” - as the Faroese @wikipedia article defines the noun

Today's is illustrated by the page taken from “Heimur okkara alfrøð”.

Hvannrók

Úr myndasavninum – Sanatoriið í Hoydølum varð bygt í 1907

Dagarnir hjá Studentarskúlanum og HF-skeiðnum í Hoydølum eru skjótt taldir, tí tey byggja nú stóran miðnámsskúla í Marknagili. Myndirnar av Sanatoriinum í Hoydølum eru vakrar, og eisini er vakurt at spáka í Hoydølum. Men niðurslitni betongbygningurin prýður so sanniliga ikki økið. Næmingar gevast sær óivað ikki far um tað, men hjá mær hevur altíð nakað […]

The post Úr myndasavninum – Sanatoriið í Hoydølum varð bygt í 1907 appeared first on Hvannrók.

Dalsbygd

Vitus í Putlhúsi

Nú er Vitus gubbin farin. Hann sovnaði burtur í morgun 5. febr. 2025

Vitus fylti 86 tann 30. januar. Hann helt dagin á Landssjúkrahúsinum, og Mary og Turið syrgdu fyri, at hann fekk føðingardagskaku og føðingardagssang.

Vitus var sonur Fridu og Sofus Johannessen í Putlhúsi í Dali. Teir vóru tríggir brøður: Jógvan Adolf, Vitus og Hans Marius.  Fyrsta eg kom til Dals, tað var í 1976, vóru tey fimm fólk í húsi, ja ikki beinleiðis "í húsi", tí at Jógvan  búði í Skopun, og Hans Marius var í læru í Havn. Men teir vóru húsfólk kortini. Tríggir gamlir dreingir. Fryntlig fólk, sum tóku væl ímóti mær og Sólrun. Og nú var Vitus tann seinasti av teimum fimm, sum fór. 
Frida og Sofus við smágentunum Turið og Fridu Sofíu (1983)

Tá ið Vitus og Turið komu saman vóru tey bæði rættiliga tilkomin, men tak tey! tey vóru so gift í yvir 30 ár. Við Turið fekk Vitus børn og barnabørn, og í heiminum á Bakkanum hava vit øll mangan sitið væl. Turið var sólstrálan hjá Vitusi, orkufull og sosial, akkurát tað, sum hesin smædni , innisæli fýrurin hevði brúk fyri. 

Vitus var av raskastu monnum. Sjómaður frá heilt ungum árum. Fyrsti bátur, Vitus var við, var Torrasól, Sofus var kokkur umborð og  hevði hann við sær. Ólavur Nolsøe greiðir frá, at Vitus og hann vóru vinmenn alt lívið. Teir vóru báðir og róðu út í Stykkishólmi. Vitus var saman við Ólavi og øðrum dalbingum rættur vinnulívsmaður, í 1962 átu dalbingar 1/4 av Nólsoyar Pálli, og í 1973 keyptu teir Dalbúgvan. Tá var Vitus við troli um summarið, og so var hann landformaður um veturin. Í Dali vóru 6-7 arbeiðspláss í egningini, og har var frystarí til 100 stampar. Síðst í sjeytiárunum seldu teir Dalbúgvan og keyptu  teir gomlu klettarnar, men tá ið Heilsufrøðiliga kom uppí við krøvum um yvirdekking, seldu teir, tí tað loysti seg ikki. Seinni komu teir nýbygdu klettarnir, Stígaklettur og Hádegisklettur, stoltleikin hjá dalbingum, og tá ið tað var liðugt kom Eysturbúgvin..

Vitus var eisini uppi í øllum vanligum arbeiði í bygdini. Vitus var góður við kríatúr, og seyðurin hevði tað sera gott í trøðni og í skúrinum. Heilt til ellisár gekk hann trúliga at geva seyðinum. Tey seinnu árini hevur Petur Hans verið álitið á Bakkanum, hevur virkað partvíst sum seyðamaður og partvíst sum húsavørður.









 Vitus var sera barngóður, og tá ið Hans Marius var blivin sjúkur, var tað hann, sum legði lítlu Turið lag á  at fletta og tummaði saman við henni. 

Vitus og Bergur


Tá ið eg Hans Marius fingu børn, var eingin endi á øllum tí góða, tær skuldu fáa. Vitus gubbin og Jógvan gubbin vóru steinbýttir av diddunum. Frida Sofía æt bara diddan.









Nú er Vitus gubbin farin í annan heim, vit, sum kendu hann, takka fyri, at okkum untist at ferðast saman við honum ein part av leiðini.




Farerskie kadry

Farerski Retro-net

Jest rok 1996. Pierwsi Farerzy uzyskują dostęp do globalnej sieci. Internet trafia pod strzechy. Jak wyglądała farerska sieć ćwierć wieku temu, gdy na naszych komputerach królowały Windowsy 98 i XP? Niepamięci kurz pokrył już dawno dźwięki łączącego się modemu, szum wentylatora stacjonarnego peceta, wypukły luminofor wielkiego monitora, niebieską ikonkę przeglądarki i – wymagające zbyt częstego […]

Artykuł Farerski Retro-net pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Hvannrók

Hvussu langt minnast vit aftur í barnaárini?

Eg las herfyri ein greinastubba um at minnast aftur í barnaárini. Tað eru fólk, sum hava so gott minni, at tey minnast alt millum himmal og jørð frá barnaárunum, men so eru vit onnur, sum ikki minnast, hvørjir næmingar vit gingu í fyrsta flokki saman við og nóg illa, hvørji tøl eru skrivað á nummarplátuna. […]

The post Hvussu langt minnast vit aftur í barnaárini? appeared first on Hvannrók.

Mastodon - @ForoysktDaily

Many reuse existing words. The word “” is not an exception. With its original meaning being the layer on a stack (of hay) and thick slice (of bread) it now also means the compact disc (). The thick layer of data, perhaps?

Pictured is the debut album of the folk-metal band released in 2015. CD would be called in Faroese.

Hvannrók

Norski kópafangarin Flemsøy bleiv í 1959 leiðaður til Føroya sum sildabátur

Fiskiskapur, bátar og skip hava frá barnaárunum havt mín áhuga. Nú, eg eri vorðin eldri, fylgi eg væl við virkseminum, sum fer fram á Vestaru bryggju. Hvønn dag okkurt áhugavert. Ein dagin kom mær serliga til hugs norskan kópafangara, sum í 1959 bleiv leigaður til Føroya. Partafelagið Norðhavið í Havn var mannað við brøðrunum Thorvaldi […]

The post Norski kópafangarin Flemsøy bleiv í 1959 leiðaður til Føroya sum sildabátur appeared first on Hvannrók.

Farerskie kadry

Farerska dekada

Dwieście pięćdziesiąty wpis na blogu. Dziesięć lat od mojej pierwszej wizyty na Wyspach Owczych. To zdaje się dobra okazja do podsumowującej ostatnią dekadę na archipelagu subiektywnej notki. I też – siłą rzeczy – notki nostalgicznej. Lądując po raz pierwszy na lotnisku Vágar, nie podejrzewałem, że dekadę później będę pisał tę oto jubileuszową notkę na blogu […]

Artykuł Farerska dekada pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Farerskie kadry

Nadleśnictwo Wyspy Owcze

„Na Wyspach Owczych nie występuje naturalna roślinność leśna, poza rozproszonym występowaniem jałowca pospolitego i kilku karłowatych wierzb; drzewa są nieobecne”1. W tak lapidarnej formie zamknąć można by hasło „Leśnictwo” w farerskim leksykonie. Czy aby jednak na pewno? Farerski krajobraz dominuje kamienista pustynia upstrzona płatami trawy i mchów. Wszędobylskie owce nie pozwalają na obecność nawet lichego […]

Artykuł Nadleśnictwo Wyspy Owcze pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Dalsbygd

Stovukonsert í Dali

 Nú er langt síðani, eg skrivaði nakað á Dalsbloggin. Tíbetur hevur Johild tikið arvin upp, tað er ein fragd at fylgja við hennara frásagnum og myndum á Dalbingafamiljuni.

Kristina og Steintór hava gjørt ta fyrstu stovukonsertina í Dali nakrantíð. Tað er ikki so, at tað hevur ikki verið sungið og spælt í stovum í Dali, men stovukonsert er nakað serligt. Og so fekk ein høvi at síggja teirra nýumbygda hús, eitt listarverk í sjálvum sær.

vertirnir Steintór og Kristina



Tað var innbjóðandi at koma inn á Hólmafløtt í gjárkvøldið. Og mánin spældi við - stórur og trillrundur.






Mann kann siga, tað var ein heildaruppliving, tí at framsýning var av glasfuglum hjá Sædís, og listarverkum hjá Frits, sum var gubbi Kristinu, vóru allastaðni.
Tónleikararnir, sum sungu og spældu vóru Jógvan, Guðrið Hansdóttir og Høgni Lisberg, hvør við sínum stíli og huglag, ein kann siga, har var okkurt fyri ein og hvønn smakk.





Tað eru fleiri íverksetar í Dali, og tess fleiri tunlar koma, tess villari verða tiltøkini. Nógv fólk hevði leitað sær til konsert í gjárkvøldið, og semja var um, at hetta var eitt frálíkt kvøld, sum væl tolir at verða tikið uppaftur.

Catering firmað Maltudeild seldi smurt breyð við føroyskum viðskera, og tú kundi eisini keypa tær okkurt at drekka, ella drekka kaffi/te ókeypis.

Maltudeild tók í móti í túninum.



Høgni







Guðrið



Jógvan



The Faroe Islands Podcast

EP 375: G! Festival Preview, 2024

It's festival season in the Faroe Islands, and our favorite three days in the calendar are pretty much here. We talk to the music director of the G! Festival about which bands to look out for at this year's event.

And we are, indeed, still in fundraising mode. If you can help us reach our modest goal, you can throw some coins in the tip jar (or open guitar case, whichever metaphor works for you) at our gofundme page. And thank you for everyone who has already donated. It has really made a difference.