- Góðu ferðafólk, verið vælkomin til París, sigur fryntliga flogternan umborð á Atlantsflogi og upplýsir, at føroyska flúgvingin er í samstarvi við KLM og Air France. So nær eru vit við metropolarnar í dag. Frálíkt at fáa luft undir veingirnar, Danmarksloystur, eina viku á sumri, beinleiðis heimanífrá.

Hóast langt frá fullsett, er semja um, at París er býanna býur, fremstur av øllum at ferðast til, hóast alt dregur í landsuður, og ríkisfrændir á fólkatingi í ramasta álvara hava funnið fígging at skipa eitt koloniministerium. Óttin fyri ríkispolitisku støðuni, sum tíðarvilstir politikarar hava leitt okkum í, hvørvir sum døgg fyri sól, í tí sekundi at føroysku hjólini taka fyri seg á franskari jørð, akkurát har, eg ætlaði.

Stórbýir eru gongubýir uppá gott og ilt. Fimtantúsund fet í ein meðalhampadag í býanna býi, sum tó bara er helvtin av eina gongudegnum í mest áhugaverda ferðamáli hjá Atlantsflogi nakrantíð, Lissabon, fýra ár herfyri. Men meðan vit bíða eftir, at lyftið um beinleiðis ferðslu til New York verður innfríað, er París so avgjørt býanna býur í núverandi ferðaætlanini hjá føroyska flogfelagnum. Lætt og ómakaleyst er sum aldri áður at koma fram, heilt úr Havn, tjekka inn, flúgva, heinta bagasju, koyra í metro til hotellið og verða í helt aðrari verð eftir seks tímum.

Komukvøldið hava vit bílagt døgurða á la Table de Colette, ið er matstova, sum setur tað burðardygga og stuttflutta í høvuðssæti. Vit varnaðust hana í parisiska várinum, beint innan koronasmittan stongdi alt á okkara leiðum fyri útvið hálvum triðja ári síðan. Men ein góðbita eydnaðist okkum at fáa tá. 

Endurtøkan er eins væleydnað, og nú eydnast at avmynda kokkin og eigaran, Josselin Marie, sum er úr Bretagne, har hann frá ommuni lærdi alt um matgerð og ta ábyrgd, sum liggur í kravinum um burðardygd og altíð at seta eitt so avmarkað Co2-fótafet eftir seg, sum til ber. 

Tá eini tænarin varnast, at vit eru úr Føroyum, nevnir hann, at ein kvinnuligur starvsfelagi í eina tíð hevði ætlað sær higar at arbeitt. Tað var í oktober 2019, at Josselin læt matstovuna upp í Panthéongrannalagnum, her vit búgva í friðarligu Sorbonnegøtuni. Besti býlingur, arrondissement, spyrt tú meg. Sum kokkur og matstovuleiðari fekk Josselin beinanvegin virðislønir, kom í Michelinebókina og er í fremstu røð hjá brúkarastýrdu tænastuni TripAdvisor, sum nú eisini røkir líknandi tænastuna The Fork, yvir allar matstovur í býanna býi, nummar 28 av ikki færri enn 15.914. Men hann er eisini virkin í umhvørvisverndarfelagsskapinum Bon pour le Climat. Hóast tað grøna er grundin, eru fiskur og kjøt ikki heilt forfjónað. Ein av teim sjey rættunum í dagsins matskrá er saltfiskur úr Norðuratlantshavi.

Hetta við at møta kokkum, og hoyra um persónligar matstovudreymar, ið krossast, har tú minst væntar tað, fær fullan valuta, tá eg møti Walter Hagege í egnu matstovuni Oh Purée! hvørs navn bendir á ótamda hugin at puréra alt, sum purerast kann. 

Og uttan at nevna nakað um René, Edith og herr Flick í bretsku sjónvarpsøðini ’Allo ’Allo!, tá sjónvarp var nýtt í Føroyum, er tað ikki óstuttligt, tá hann fortelur mær hilarisku men tó djúpt nemandi Resistance-søguna um nazistisku innrásina á barrina, sum tá var, og teir sameindu falskíggjahermenn, ið fjaldu seg undir lemminum, sum eg nú standi á í autentisku matstovuni hjá Walter. Her stendur tíðin still.

Bretski bloggarin, Stew Ross, skrivaði í 2017 undir yvirskriftini The Sussex Plan and a Very Brave Woman um júst hesi húsini, har matstovan Oh Purée er í dag:

- Mme Andrée Goubillon, owned the Café de l’Electricité located at 8, rue Tournefort. Jeannette Guyot (fronsk mótstøðukvinna) convinced Mme Goubillon to use her café as a safe house. Despite being located near a Gestapo sub-station, dozens of Sussex agents were sheltered by Mme Goubillon. During a post-war reunion of former agents, they renamed the café to Café du Réseau Sussex (Sussex Network Café). After Mme Goubillon passed away the bistro was closed and never reopened.

Nú er hon so opin aftur, og eg skal viðmæla hesa evarska lítlu autentisku Parísaramatstovu í innbjóðandi Panthéonøkinum uppá tað heitasta.

Og innan vit sleppa matstovunum í París, skal eg seta inn nakrar myndir afturat, sum nú eru av hinum áarbakkanum, úr Montmartreøkinum, har kirkjan Sacré-Cœur, Heilagaða Hjartað, trúnar ovast á heygnum. Fyrst tveir av teimum, sum í gøtuni Les Trois Frères reka matstovuna Les Vins de Montmartre, ið er ovast á listanum hjá The Fork í hesum øki, og so hin informativi og vinarligi, Alex Della Chiara, sum í somu gøtu hevur Patoche, ið er meinlík føroysku OY serveringini uppi á Hálsi í Havn, bara nógv minni. Hann er ovfarin av OY og bjóðar bestu fronsku bjór, sum er bryggjað í París, Feond, og greiðir frá um prisippini í Brasserie de l'Etre.

Eitt tað stuttligasta, eg sá í París, var hesin maður, sum við Seinánna fekk børn at seta seg við vegjaðaran og klappa, hvørja ferð ein persónur við egnari kraft rann ella súklaði framvið. Tað savnaði nógv fólk, sum høvdu eina hugvekjandi løtu um menniskjað í stórbýnum, hvør var fyrst og hvør hevur frumborna rættin til býin og tey rúm, sum har eru, menniskjan ella maskinan.

Í handlinum Collection Antiq Photo í gøtuni Vaugirard vísir Romain Bourreau mær eina kinomaskinu hjá brøðrunum Lumière frá 1895. 

So ein túr inn á elsta biografin í París, Cinéma du Panthéon frá 1907, um sama mundi sum Ólavur á Heygum fór at vísa film í Vestmanna. Biografurin, sum er í grannalagnum, bleiv fyri tíggju árum síðan digitalur, men hevur enn eina analoga kinomaskinu, sum við jøvnum millumbilum vísir klassiskan franskan film á 35mm rullum. Arnaud Desplechin, sum í ár vísti Frère et soeur í Cannes, eigur biografin, ið bara hevur eina høll, men fleiri privatar bøkur um Nouvelle Vague film. Tað sæst uppi á loftinum, har Catherine Deneuve fyri fimtan árum síðan innrættaði eina salon við filmsvirðislønum. Í næstu inngongd er bókahandil, ið bara er um, ja gita hvat.

Nýggi filmurin um Elvis, sum avstralski rockvideo intruktørurin, Baz Luhrman, hevur gjørt í drúgva tíð, varð frumsýndur meðan vit vóru í París. Valið at seta seg inn í myrka biografin í franska summarhitanum vísti seg at verða rætt og gott. Komin út aftur stendur klárari fyri tær, hvør avbjóðing Elvis var í samtíðini, tá hann av fyrstan tíð kom fram. Vit síggja forvitna hvíta drongin, sum lúrir inn í ein ússaligan hjall úr rukkublikki, har tvey svørt, ein maður og ein kvinna, lurta eftir blues og dyrka sex. Tað er ikki óinteressant hjá lítla hvíta dronginum. Síðan fer kamera yvir í eitt tjaldmøti á somu fløtu, har svørt í ekstasu dyrka ein livandi gud, so sannførandi, at drongurin er mest sum klárur at fara til forbøn og alt, sum har til hoyrir. Uttan at vita av tí, hevur Elvis av lægstu samfelagsligu rók ikki bara lagt seg út við amerikanska apartheidssamfelagið, men eisini knýtt saman tær báðar sterkastu samfelagsligu kreftirnar - religión og sex. Elvis verður ein fyrimynd, sum hvíta afturhaldið til fánýtis roynir at steðga. Ein knallperla av einum filmi, sum enn sæst í Føroyum!

Hóast tú hevur sæð nógvar franskar filmar, eru kynsleiklutir eitt fyribrigdi, sum er í sjónligari broyting, situr tú eina løtu á franskari kafé ella koyrir í metro. Komin niður í metroina við Luxembourghavan eina dagin, haldi eg eins fast og hini í blanktpoleraðu metrostongini, so eg ikki fari um koll í fólkamongdini í svinginum undir jørð. Eitt par, har annar parturin er í muslimskum kvinnuturriklæði, og hin er snoðrakaður upp í nakkan og vangan, klemmast og mussast. Tá hann vendir sær og hyggur meg beint í eyguni, síggi eg á yvirvørrini, nøsini og eygnabrúnum at hetta er ein væltrimmað kvinna. Gerist heitur um hjartað í øllum býarlarminum, tí fyrr um dagin hevur BBC fortalt um atsóknina hjá einum vilfarnum norðmanni á gaybarr í Oslo, har hann av radikaliseraðum ávum hevur valt at skjóta frá hond. 

Ein annar táttur í broytta mynstrinum er aldursmunur í hinskyndum parløgum. Eina kvøldið møta vit í Les Trois Frères gøtuni einum fryntligum jødiskum manni, sum er fyrst í sjeytiárunum, og er í parlagi við einum ikki minni fryntligum kvinnuligum námsfrøðingi, sum er síðst í tjúgunum. Ein yvirskrift í bløðunum hevði tað uppáhald, at sitandi forseti, Macron, sum var fimtan ára gamal, tá lærarinnan, ið var fýraogtjúgu ár eldri, forførdi hann, hevur elvt til eina kynspolitiska hevnisøku, har aldrandi menn vilja býta um leiklutirnar og verða sjónligir sugardaddies, sum teir kanska altíð hava verið í tí dulda. Mest sjávinistiskur á hesum bógnum er sjónvarpsverturin, Yann Moix, sum nú er 54, og fyri trimum árum síðan segði í damublaðnum Marie-Claire, at kvinnur yvir hálvtrýss, eru ov gamlar at verða elskaðar. Eisini kynspolitiskt melur tað av øllum ættum í býanna býi.

LGBT rørslan er sjónlig í gøtumyndini í París, serliga á høgra áarbakka í Marais grannalagnum, sum eisini er býarparturin hjá fleiri jødum. Her er tað eina kaféin, sum bjóðar vælkomin til borðs við hesi borðreiðing.

Minnistalvur um holocaust síggjast nógva staðni í París. Henda hugvekjandi minnistalva er á einum húsaveggi á oynni Île Saint-Louis úti í Seineánni. Greitt verður frá, at úr hesum húsum róku nazistarnir 112 búfólk. Fjøruti teirra vóru børn. Tað er ikki fyrstu ferð, eg gangi forbí hesa talvi, og hugsi hvørja ferð, um nazistisku boðini vórðu rópt á týskum ella fronskum inn í garðin.

Alt ov long tíð gekk til táðtíðar despoturin varð steðgaður, og alt ov leingi er longu fráliðið, til at steðga Putin, sum er Nútíðarhitler. Vit siga ongantíð aftur, men tey henda upp í saman, brotsverkini móti mannaættini. Ferðast tú, so sært tú tað, óansæð hvussu stuttlig handilsnøvnini kunnu verða, innan tú kemur heim og gevur starvsfeløgunum gummibomm.

The Faroese have always depended heavily on the availability of fish as a food resource. Indeed, ever since the island nation’s slow entry into the modern age in the 19th and 20th centuries, fish has been the mainstay of exports; and overall, the export trade is something that the Faroese economy remains highly focused on.  […]

The post Strong Faroese seafood industry facing a rough ride appeared first on Local.fo.

Pól Sundskarð, of Pol.fo fame, went through a terrible ordeal in October last year. Having hiked on practically every mountain in the Faroe Islands over the years and literally climbed every peak here, Sund­skarð all of sudden was struck by disaster—he slipped and fell from below Snæfelli near his home town Klaksvík and suffered serious […]

The post ‘I love the panoramic vistas’ appeared first on Local.fo.

Í 2002 kom út forvitnislig bók um bilstøðina Auto, sum hetta árið fylti fimti ár. Magnus Gunnarsson, sum hevur stóran áhuga í bilum, savnaði tilfarið og skrivaði frálíku bókina. Bilstøðin byrjaði í 1952 sum P/F Taxa, sum seinni bleiv til Bilstøðina Auto. Nýggja støðin, sum vit kenna í dag, varð tikin í nýtslu í 1956. […]

The post Úr myndasavninum – Í 1957 setti Auto upp telefonboksir í Havn appeared first on Hvannrók.

Faroese-Danish crime TV drama ‘Trom’ received two Golden Nymph Awards at the Monte Carlo Television Festival in Monaco on Tueday. The series itself was awarded the Jury Special Prize in the Fiction category, while lead actor Ulrich Thomsen, who plays Hannis Martinsson in the series, was awarded the prize for Best Actor. The series premiered […]

The post ‘Trom’ crime series claims two Golden Nymph Awards at Montecarlo appeared first on Local.fo.

Runavík’s multifaceted gift and specialty shop Berglon, which is also a manufacturer and supplier of fishing rope for longliners, has increased its international sales and production over the past few years, according to managing owner Rúni Berg.  Fully owned by Berglon, the manufacturing and international sales division of the company is based in China, Mr. […]

The post Manufacturing fishing ropes for world’s longlining fleets appeared first on Local.fo.

What brings you to the Faroe Islands? we asked two friendly ladies strolling by the sea at Tinganes one beautiful Monday evening in early June. “We’re stopping over a few days in the Faroe Islands on our way to Iceland,” Elke, from the Stuttgart region in southern Germany, answered, with Ursula, from the same part […]

The post ‘Maybe you should do a little bit more for campers’ appeared first on Local.fo.

On this episode, take a tour of the World War Two museum with Dánjal Poulsen. We'll learn about the history of the war that many outsiders may not have even realized touched the Faroe Islands. Heri Simonsen is also on hand to take us to the village that once housed the British officer's quarters.

Hotel Hafnia Bistro Fyrsta Hædd. Tað ljóðar sum ein rebus. Og tó, fyrsti og týdningarmesti táttur í borðreiðing er at siga munnberandi søgur, sum eisini eru sannførandi. Í so máta er miðbýarhotellið í Havn, Hafnia, sum júst merkir havn á fornnorrønum, hǫfn, fult av miðbýarsøgu, heilt aftur til 1951. 

Navnið er ongantíð broytt, so øll vita, hvat vit tosa um, tá Hotel Hafnia verður havt á munni. Søgutráðurin verður ikki brotin ella slitin. Hetta er tað týdningarmesta, tá tú setur teg niður og skalt eta. Antin tí tú ert gerandisliga svangur ein triviellan arbeiðsdag, ella tí orsøkin er meira veitslukend tí onkur fyllir runt.

Nýggjasta orð í hesi tænastuvinnu er Bistro, sum í orðabókini verður lýst sum lítil, óprentiøs matstova. Slektað heiti er brasserie, sum umframt matgerð eisini knýtir seg til ølbrygging, men við hvítum dúki á borðinum, sum ein bistro ikki hevur. 

Umframt at velja eitt nýtt orð fyri fyrstu ferð í føroyskari matstovuvinnu, hevur Hotel Hafnia eisini valt at leggja staðsetingina, hæddina, afturat navninum, so samlaða navnið verður tað rútmubrótandi djarva Bistro 1. hædd við gulum teppi á gólvinum, og innbjóðandi popptónleiki A Groovy Kind of Love frá the Mindbenders í 1966, tá vit koma inn. Kokkar eru Ronaldo og Rúni.

Og áðrenn vit hava sett okkum hoyra vit Summerbreeze við Seals & Crofts, og eg minnst 80 ára gamla Seals, sum just fór úr tíðini, og Dora í Andrasstovu á Eiði, sum arbeiddi her suðuri á Hafnia og átti LP’ina Diamond Girl (1973). Soleiðis gongur alt í ring, óansæð hvussu gamal tú verður. Og nú stendur tíðin aftur still, tá eg hoyri tónleikin frá Dora. Tað er skjalagoymsla og tíðartinna. Diamond Girl. 

At flambera er úr fronskum, flambé, at brenna av við alkoholi eftir nøkrum sekundum, kanska so leingi sum hálvum minutti, so smakkurin verður rundur úr konjakki ella likøri, men púra uttan alkoholið, ein manøvra, ið er eins krevjandi og at sláa hálsin á sjampunjufløskuni av við sápil í einum høggi. Barbara Petursdóttir megnar tað til fullkomuleika, meðan fryntliga Iris, ið fortelur okkum um Filipsoyggjar, serverar. 

Fyrst er eitt klassiskt glas av brúsandi víni, cremant, frá Gustave Lorentze í Alsace, so eru vit í Leif Panduro landi, útvarps- og filmsumhvørvinum hjá satiriska danska eygleiðaranum, ið skapti svørthvítu krimirøðina Ka’ de li østers? (1967), sum varð send í gamla Eysturtýsklandi við heitinum Mögen Sie Austern í 1977, tá Panduro doyði, bara 53 ára gamal. Og so fangar borðið, tí nú er tað ein skel við ostru naturel, við ongum øðrum enn sitrón og tabasco afturvið, ein brellbiti beint úr Normandínum. 

Og tínæst kaviar frá Madagaskar við snerktari vaflu, súrróma, súltaðum leyki, sitrón og tabasco og einum snapsaglasi við føroyskum Eldvatn-vodka. Madagaskiska kaviarin taki eg upp úr fløtu dósini við eini hornaskeið, so eingin metalliskur atsmakkur er. Himmalskt, er tað.

So kemur forrætturin, tí hetta frammanundan vóru bara brellbitar. Í hátalaranum hoyrist nú Brian Hyland við Curtis Mayfield sanginum Gypsy Woman frá 1970. Rækjubland, sum í 70’unum, men lagt flatt út á borðiskin við ananas, melón, salsa og avokado. Hini fáa blomkálssúpan og føroyskan laks í teryaki við sílarogni, fennikel og súrepli. Niðast er várleykur, sum var ein brellbiti í áðni. Nú er tónleikurin This is for All The Lonely People við America frá 1974.

Nú kemur høvuðsrætturin við vogninum hjá Barbaru, sum vitnar um, at nú skal flaberast. Tað er steak, sneið av neytakjøti, mediumstokt, akkurát sum eg frammanundan havi biðið um, við reyðrót, soppum, eplum og piparsós afturvið, flamberað við borðið, steikin.

So er ein B.B.King líknandi gittari at hoyra og ein kvinna, sum syngur Fine Street Woman, og so kemur mín favorittur, Dan Fogelberg, við Crow. Nú er nógv at sodna. Hini fáa linguini við longustine, fennikul, hvítleyki, kili og persillu, og lamb í fríkassé við hvítum asparges, perluleyki, dildeplum og grønmeti. Konsist og litríkt.

Omaná eru franskar pannukøkur, Crêpes Suzette, við appilsinsós og mandlum, flamberaðar í Grand Marnier likøri, sum Barbara borðreiðir við vaniljuísi, kaffi og norskum konjakki frá Braastad. 

Vit skifta orð um betra borgarskapið á Tvøroyri, sum bestilti frá Printemps, og so koma Eagles við Jackson Browne sanginum Take it Easy um glade hjørn í Winslow Arizona, har eg sjálvur triði var í 2011. Nú hoyrast Lobo og Gilbert O’Sullivan, og í amtmansbrekkuni síggja vit ein sprettandi runn við rododendron. Summarið er byrjað.

Orðið bistro, sum kemur úr París, er fyrstu ferð staðfest í orðabókum í 1919. Men á einum veggjaskelti í Montmartre verður sagt, at tað vóru kossakar úr Russlandi, sum í kjalarvørrinum á Napoleonskríggjunum, ið vóru frá 1802 til endaliga Napoleonstapið í 1815, ið róptu eftir mati, tá teir komu inn í franska høvuðsstaðin fyri 208 árum síðan, heilt nágreiniliga mikudagin hin 30. mars í 1814, sum skeltið sigur. Og tað skuldi verða skjótt, быстро á russiskum, framborið bistro. Bistra skjótt.

Síðan hevur russiska rapid-rópið í fronsku gøtunum verið transkriberað til bistro.

Við djúpari Ivan Rebroff-rødd elskaðu skeggjutu hermenninir franskan mat og franska borðreiðing á fjálgum matstovum, teir ikki kendu heimanífrá, og sum síðan hava verið kallaðar bistro. Og søguliga russiska krígsorðið skal ikki setast í samband við núverandi krígsbrotsgerðirnar í Ukraina. Langtífrá. 

Franska matbíblian, Larousse Gastronomique, ið er komin út síðan 1938, skrivar, at fyrsta restauratión í heiminum, sum vit kenna hann, var suppukøkurin hjá Monsieur Boulanger í París í 1765. Á skeltinum stóð ”Boulanger débite des restaurants divins”, har orðið restaurants sipar til heilsugóða og styrkjandi súpan. Seinni er orðið lagað til at merkja matstova, har tú kanst restaurer, styrkja teg við góðum mati. Tað gekk strúkandi hjá Boulanger, til hann borðreiddi við pieds de mouton à la sauce poulette seyðaføtur í hvítari sós, sum kappingarneytar, eitt samtak av matstovum, stevndu honum fyri at hava í fríari sølu uttan at spyrja matmonopolið. Í rættinum vann Boulanger málið, og nú varð restaurerandi restauratiónin ein veruleiki. Matstovan hjá Boulanger skal hava verið í søguligu Rue des Poulies, sum nú er Rue du Louvre, har kenda savnið, Louvre, er við endan á gøtuni oman móti Seineánni. Og við til søguna um seyðaføtur hoyrir, at í heimligu Seyðabókini (2015) verður sagt eftir Robert Joensen, at rotaðu seyðaføturnir, vóru nýttir til bót, so langt sum teir strektu út á veturin. 

Hyggja vit at Covid19 tíðarskeiðnum seinastu tvey árini er greitt, at savningarmentan og frísk luft hanga saman og hava gjørt tað í øldir. 

Í okkara almenna skúla varð ásett at hava fríkorter, so bróstsjúk børn kundu fáa fríska luft. Tí hava vit fríkorter. Til endamálið vórðu gjørdir skúlagarðar við vaktum. 

Á arbeiðsplássum varð tað sama galdandi í Fraklandi, la pause déjeuner, sum við lóg frá 1894 kravdi, at arbeiðsfólkið skuldi út og burtur frá arbeiðsplássinum at eta meðan spulað og vaskað varð. 

Samfelagsliga førdi tað við sær at matstovur av bistro slagnum stungu seg upp, og fólkið upphugsaði eitt djúpt mentanarligt mark millum arbeiði og at eta, sum ikki kundi farast um. 

Ikki fyrr enn í fjør, tá Covid19 hevði herjað í eitt ár, varð franska lógin sett úr gildi eitt skeið, at fáa fólk at vera á arbeiðsplássinum, og ikki fara út at eta, at forða fyri, at smittan spjaddi seg. Í tíðarritinum “Food and Foodways” í februar í fjør mótmælti matgranskarin, Martin Bruegel hesi liberalisering. Í greinini Covid-19, Workday Lunch and the French Labor Code, vísti hann á, at "People who eat together are able to talk about issues, and they can work out tensions or different opinions. They create a culture in which having different points of view is possible." Júst í hesum døgum verður greinin endurgivin í heimsins fremstu miðlum, so sum CNN. 

Við interpersonellum djúphugsni, sum sosiologar siga, tryggjar franski døgurðasteðgurin ein samfelagsligan ágóða, sigur Bruegel, og vil eisini verða við, at arbeiðsgevarin har í landinum í minni mun fær óynskta leiklutin sum einaráðandi og tað, ið verri er. Í tiltakandi stættarsamfelagnum, har fólk tyrpast at búgva, hava tey ráðini, sum í Hoyvík, ið nú verður størri enn Klaksvík, kunnu vit við la pause déjeuner læra av søguligu viðurskiftunum í fyrimyndarliga Frælsisfraklandi, um tankan at fríhalda matin sum egið rúm, a watering hole og uppliving, burtur frá tvungnum arbeiði. Síðan Napoleonskríggini hevur franska hugtakið bistro kritað vøllin av fyri júst hesum møguleika í gerandisdegnum hjá franska arbeiðaranum. 

Greitt er, at Hafnia roynir at seta út í kortið við ymsum matskráum og matstovuprofilum í sama húsi. Fiskabuffet er á Panorama við stórbærari útsikt mitt í býnum, nýskapandi Bistro 1. Hædd er, sum omafyri lýst, framúr væleydnað afturhorvandi borðreiðing við einum moðernaðum twisti, sum tey sjálvi siga, og so eru bagels á niðastu hæddini, har Kafé Kaspar heldur til í víðkaðum hølum heilt niðan móti gamla apotekinum. 

Prísirnir á Bistro 1. Hædd eru ymiskir, alt eftir hvussu tú setur saman. Men letur tú kokkin gera tað, so er prix fixe, fasti prísurin, 489 krónur fyri tríggjar rættir, sum í kendu kørmunum hjá Hafnia við klassiskum veggjaprýði hjá Williami Smith, kunnu leggjast í ymsar persónligar ættir, fiska- og kjøtrættirnir, eitt breitt úrval, sum eisini tekur hædd fyri kræsnum miðbýargómum, ið vilja hava oystru og kaviar. 

Hotel Hafnia er partur í danska filminum Tro håb og trolddom (1960), sum Erik Balling leikstjórnaði eftir handriti, hann skrivaði saman við Williami Heinesen, tá Nordisk Film fylti 50 ár. Eftir Hafnia grundaran, M.C.Restorff, var William annar heiðursborgari í Havn. Well, við plátuspælara úti á takinum á Hafnia, síggja vit Peter Malberg dusa sær við konfekt og drekka sum ein greivi, langt burturi frá Troldø, ið er Koltur, tí hann hevur arvað systrina. 

Eftir at hava gjørt ein film í Grønlandi, Qivitoq - fjeldgængeren (1956) varð hesin kallaður "den færøske storfilm", tá hann varð sendur á danska marknaðin. Løtur eru í donsku fólkakomediuni, ið heilsa westernsjangruni hjá John Ford, við at síggja gjøgnum hurðaopningar, tá stríðssinnaðu slagsbrøðurnir í brúdleypi á Velbastað verða vístir í ekstremum close up, men tá 800 metrar úr Føroyum vórðu kliptir burtur, fyri at koma niður á vanligu spælifilmslongdina, sum er hálvur annar tími í biografinum, varð William Heinesen so misnøgdur, at hann telegraferaði hesi orð til Balling: ”Tak for din væmmelige saks!”. Tað segði biografeigarin, Pauli Olsen, sum vísti filmin í Havn.

Hetta við mati, ováti og at brúka eina máltíð sum ímynd av stættarsamfelagnum, er vælkend og ofta brúkt filmisk frásøgusnildi, sum skapar ein identifikatiónsfaktor, tí vit øll kenna okkum aftur í støðuni at eta. Í so máta er Cannesvinnarin í ár einki undantak. Fyri aðru ferð vann svenski Ruben Östlund Gylta pálman, hesuferð fyri filmin Triangle of Sadness, ið er ein kolasvørt satira um fólk umborð á einum marglætisskipi, ið gongur burtur. Tá tey skulu lívbjarga sær á eini oydnari oyggj, er tað bara filipinska kahúttsjomfrúin, ið dugir at fiska og kann lívbjarga betra borgarskapinum. Men innan vit koma so langt, gongur av øll endum við ólátaða buffetborðið hjá kapteyninum, Woody Harrelson, akkurát sum í italsku satiruni La grande bouffe (1973) hjá Marco Ferrari.

Eisini í eksistentielt spælandi stuttfilsmrøðini hjá Búa Dam og Dánjali á Neystabø, Seks spurningar um at vera menniskja, seta teir báðir seg í seinasta parti at eta í hølunum hjá Havnar Klubba, meðan reyðar gardinur eru drignar fyri, so alt er reytt. Tí kunnu vit bara gita, um teir við so fínum uppdekningi eta mold ella kaviar. Søgugongdin bendir á tað fyrra, men knasið undir tonnunum á Búa bendir á tað seinna.

Tað verður í hvussu er ein spennandi avbjóðing fyri allar sansir, tá nýggja havgangandi cruisefiktiónin, Triangle of Sadness, í heyst verður blást upp á stóra miðbýarløriftið í Havnar Bio, beint omanfyri Hafnia.

Ímeðan er Bistro matstovan á fyrstu hædd á Hotel Hafnia besta boð um eina ríkt inkluderandi máltíð, eg kann viðmæla í Havn í dag. Framúr smakkfylt og upplivilsisrík. Ja, bistra gott var tað á Bistro.

Summar orðamyndir standa sterkast fyri tær, tá tú ikki væntaði at hoyra tær. Sum í sendingini Úr Íslandi til Sumbiar at vaksa upp hjá Tórði Mikkelsen mánakvøldið fyri nátturða. 

Tað er eitt avgjørt nýbrot at hoyra 91 ára gomlu Henny Egholm í besta nútíðar ljóðkvaliteti fortelja beint fram og uttan at verða avbrotin ella kommenterað um barnaár í Sumba, og tað, sum tá fór fram. 

Ikki er tað tespuligt, sum tá øvrigheitin kemur við fakligum sannleiksvitni norðan úr Havn eftir eini gentu, ið ikki er sum hini. Hon rennur undan, nú hon skal sendast av landinum. Fyri hennara egna besta. Tú sært hendingina fyri tær sum hin ljóslivandi filmur undir eygnalokunum. 

Hetta er besta heimliga útvarpsarbeiði eg havi hoyrt í fleiri ár. Kanska tí tað var so óvæntað, nú tað mánakvøldið kom á meg. Púra uttan nakað forhondsreyp. 

Og so hin tvey ára gamla, sum dettur í vaskitunnuna og doyr, sum í einum Johnny Cash sangi á fátækastu cotton picking heiðini over there. 

Ikki er tað lætt at uppliva tilveruna sum forvitin smágenta fyrru helvt av farnu øld á bygd í Føroyum. 

Hetta briljanta nýbrotið hjá Tórði Mikkelsen í føroyskari útvarpssøgu er sum at lesa Jóanes Nielsen, bara við tí muni, at tað er púra laiv, beint frá henni, ið sjálv upplivdi ólukkuligu hendingarnar, ið vit annars bara hoyra um í fremmandum, norskum, donskum ella enskum skillingsvísum frá fátøkum garðsangarum í stórbýum har í landinum, um Titanic og aðrar ólukkuligar hendingar og drikfeldigar lagnur í samtíðini. 

Tíðin stendur still, tá tú hoyrir tílíkt í Útvarpinum. Framúr. Ein sosialrealistisk tíðartinna sum í Distant Voices, Still Lives (1988) hjá Terence Davies úr Liverpool og sangirnir á ljóðsporinum, sum er tann filmur, ið helst hevur rørt meg mest. 

Tólv ára gomul fer Henny til Havnar í næstu sending. Eg gleði meg longu til seinna part í hesum nýbroti í føroyskum Útvarpsarbeiði. 

Takk fyri løtuna, Tórður.

  Rithøvundurin og listamaðurin William Heinesen varð føddur 15. januar í 1900 og andaðist 12. mars 1991. Á hundrað ára føðingardegnum 15. januar í 2000 varð vøkur standmynd avdúkað á vælegnaðum staði sunnanfyri Plantasjuna. Eg síggi standmyndina hvønn dag úr køksvindeyganum, og tað eru ikki hissini fólk, sum bæði tíðliga og seint vitja og taka […]

The post Standmyndin av dreymagentuni Tariru verður væl vitjað appeared first on Hvannrók.

Afturvendandi yvirskriftin hesa ársins tíð er "Summarið komið". Mátið er fyrsti dagur, at kampingplássið hjá kommununi yviri við Strond í Havn er fult. Í ár var tað mánamorgunin 6. juni, sum var 2. hvítusunnudagur, og aftur sunnukvøldið 12. juni, tá Norrøna var komin á Havnina, sum sæst niðanfyri. Mikukvøldið eftir fara fleiri av bilunum við tá Norrøna fer til Íslands. Tað er einasta samband, har tú sjóvegis kanst fara í egnum bili av evropeiska meginlandinum til Íslands og aftur. Steðgurin í Føroyum letur upp fyri eini skjótari rundferð í meginøkinum, sum nú er knýtt saman við undirsjóvartunlum. Eftir koronastongsil í tvey ár er alt aftur við tað vanliga. Fólk koma higar at ferðast, og vit fara hagar í staðin. Summarið er komið.

Mentanarnáttina kunngjørdu tey nýggja matskrá á Húsagarði, ið er matstovan uppi á Hotel Brandan, har Sonni Zachariassen úr Sørvági er kreativi høvuðskokkurin, sum er í køkinum saman við Zach Ellison úr Manchester. Høvuðsrætturin er stuttflutt neytakjøt við rótfruktum. 

Kjøtið er frá bóndanum á Müllersgarði í Havnardali, Poul Müller, sum eg gekk í flokki saman við í Brúnaskúla í Fríðrik Petersens gøtu. Skúlan kallaðu tey eisini Elementskúlan, tí tað var so sjáldsamt at byggja skúlar úr elementum í 1965, innan vit fóru út á Venjingarskúlan í 1968. Árini ímillum høvdu vit fimleik á Háskúlanum og smíð í Kommunuskúlanum, so tað var vítt um at fara í Havnini tá. Men tokkan til harmoniskan popptóneleik, sum Poul hoyrdist greiða frá í Brunsjsendingini hjá Eyðfinni Jensen næstsíðsta leygardag, skaptu helst Jón Waagstein Rasmussen, Eyðun Andreasen, Tórður Jóansson, Hans Jákup Hermansen, Torkil Thomsen, Sigurd Bech og Robert McBirnie, sum allir vóru vikarar í Brúnaskúla hesi árini.

Í Brunsjsendingini, sum varð send beint úr køkinum í Havnardali, greiddi Poul frá, hvussu nógv er broytt innan føroyskan landbúnað, síðan hann tók við eftir pápan í 1996. Hann segði, at størsta broytingin kom í 2008 við sjálvvirkandi felagsfjósinum, sum hann tá fór undir saman við øðrum bóndum.

Altjóða dámurin er greiður, tá fryntligi matstovuleiðarin, Adele úr Ungarn, kemur til borðið, saman við Sevi úr Grikkalandi og Anitu úr Føroyum meðan spanska tosið um saltfisk hoyrist frá grannaborðinum.

Brandan og Húsagarður eru í nýggja gastronomiska vakstrarøkinum úr Gundadali og niðan á Háls í Havn, har Hilton við matstovuni Hallartún um somu tíð sum Brandan lat upp longur uppi við útsýni oman í Hoydalar, og nýggjasta her uppi er ølbryggjumatstovan Oy, ið nú er komin í gongd sum eitt nýtt kontinentalt konsept. Umframt ferðafólki tykjast øll veitingarstøðini eisini at hava fingið fatur á arbeiðs- og skrivstovufólki til ein bita á middegi, og reiðuliga tað.

Sjálvur haldi eg, at tað var rullandi køksvognurin hjá Ruben Busk við ræstkjøtaburgaranum, sum legði lunnar undir fólksligu tænastuna, skapti ársins orð úti um alt landið, og gjørdi tørvin sjónligan í júst hesum vakstrarøki í eini skjótari vend og uttan at tað neyðturviliga skuldi skeinkjast afturvið, tí eingin býr her og øll eru í bili. 

Og so eru tað sjálvandi eisini teir fremmandu gestirnir, sum ferðavinnan og ítróttafelagsskapir fáa til Føroya, ið til samans halda einum stórum parti av ferðavinnu- og matstovuvirkseminum uppi, heilt út á smáplássini, sum í Gásadali, har eg var á hvítusunnu, og neyt unikka blíðskapin, ið vitnar um júst tann autentisitetin, sum ferðafólkini vilja hava akkurát á tí plássinum, sum vitjað verður. 

Ferðavinnan og matstovuvinnan eru í allar flestu førum eitt perfekt match, sum gevur okkum høvi at upplivan nýggjan smakk og borðreiðing. Ikki færri enn 750 eru av løggildað slagnum, upplýsti Heilsufrøðiliga Starvsstovan í Degi og Viku hóskvøldið.

Húsagarður er yvirav ítróttarhøllini á Hálsi, har Amnesty International í 1970 kundi bjóða aspirerandi heimsborgarum superbólkin Savage Rose, sum tá var nógv hin størsta samtíðaruppliving. Trettan ára gamal var eg har við einum kompaktum Kodak kamera við blitsiterningi, eins og tá Burnin’ Red Ivanhoe spældu á sama palli og Viva Los Caracas niðri í býnum árið fyri. 

52 ár seinni siti eg hinumegin vegin á núverandi matstovuni, Húsagarði, sum hevur fingið navn eftir gamla garðinum, ið var her uppi í Meksiko tey róptu, tí ein grannskoðari segðist verða sendur so langt burtur, sum til henda staðin, niðan móti nýggja vakstrarøkinum í Havn, ið fyrr var ímyndin av hugtakinum ”langt burturi”, sum í Sibiria.

Fyrst kemur eitt glas við frískligum prosecco úr eini spennandi bristol-bláari fløsku, og so ein skál við fermenteraðum poppkorni á borðið. Framúr undirkast. Atmosferan, ljósið og inniljóðið eru hugnalig, nú básar við plássum til seks, eru gjørdir í matstovuni, umframt tey rundu borðini úti á gólvinum.

Sum forrætt havi eg bílagt ræstan fisk við salati, skræðu, gersós og rivnari sitrón omaná. Hetta havi eg ikki smakka áður. Sitrón og ræstur fiskur í perfektari balansu við spanska Cantayano hvítvíninum. Sitrónin gav mær eina nýggja uppliving av tí djúpt ræsta í fasta fiskinum. Framúr. Eisini við einum einstøkum poppkorni. 

- They cook from the heart, sigur matstovuleiðarin Adele um Sonna og Zach úti í køkinum.

Høvuðsrætturin er háryggur av mjólkineyti, sum hevur hingið uppi hjá bóndanum í 18-21 dagar, síðan lagdur í súrepladjús í eitt samdøgur og borðreiddur við reyðrótasós, róta ratatouille og fermenteraðum epli. Afturvið smakkgóða kjøtinum skifta vit orð um natúrliga marknaðin, sum er fyri mjølkineytum heldur enn tarvkálvum.

Omaná er gularótafromasja við havtyrni, og eg velji eitt glas av passaliga søtum spätlese. 

Teir tríggir rættirnir kosta 550 krónur og vínskráin, sum fæst afturvið kostar 325 krónur. Veljast kann millum fleiri forrættir, høvuðsrættir og dessert, og hvat tú vilt hava at drekka afturvið.

Afturvið kaffi og síðan einum glasi við raspberry Kentucky skifta vit orð um økið her uppi, og um ikki Glasir við livandi næmingum hevði hóskað betur her, enn eins rundi BankNordik í hesum vakstarøki niðan frá býnum og upp móti ítróttarøkinum og grógvandi ídnaðarøkinum. Grøna umhugsnið hjá lendiseigarunum í grannahúsinum er í hvussu er ikki til at fáa eygað á. 

Við grannaborið sita Rói Egholm og Rúna Debes Christiansen frá Koral Fisk, sum í 25 ár hava samstarvað við teir báðar Siga Josema og Louis Angel frá strandarbýnum Hondarriba í Baskaralandinum, dygst við franska marknaðarbýin Hendaye. 

- Bankatoskur er hin besti, men vit síggja hann ikki longer, siga teir báðir baskisku fiskakeypararnir, og fáa okkum at skifta orð um Mark Kurlansky, ið var her fyri 25 árum síðan og læs úr bókini Cod: A biography of the fish that changed the world.

Vit eru samd um, at hetta er eitt ungdommiligt arbeiðspláss, sum ikki tykist at skula dragast við ta upphugsaðu byrðu, ið kallað verður ageism, aldursdiskriminering, sum vit við dømum eru samd um, fer fram og er ein veruleiki úti um landið.

Hotellið Brandan og matstovan Húsagarður hava limaskap í Green Key eins og Norðurlandahúsið, uttanfyri ringvegin. Um grøni felagsskapurin er týdningarmiklari enn aðrir, kann diskuterast, men eftir stendur at borðreiðing og matgerð er ikki longur at sleingja nakað á borðið, og so vóna at onkur kemur framvið at keypa, sum í Fawlty Towers í 1975 og 79, ella í lítið flatterandi lýsingini av føroyskari jarðarferðarservering í Bästa vägen till Muckle Flugga: notiser kring en resa till Island, Färöarna, Orkney och Shetland hjá svenska filmsleikstjóranum Hans Alfredson frá 1976. Nei, gastro- og ferðavinnan verður í høvuðsstaðnum betur og betur skipað, sum árini ganga, og kravið frá gestunum er sertifiserað grønt í øllum liðum.

Umframt Green Key-váttanina definerar køkurin í Húsagarði seg á heimasíðuni fyrst sum óhátíðarligan og síðan innblástan av tí norðurlendska rákinum, vit eftirhondini kenna so væl síðan 2004, tá tólv norðurlendskir kokkar, teirra millum føroysku Leif Sørensen og Gundur Fossdal Nielsen og danski René Redzepi, skrivaðu manifestið um nýggja norðurlendska køkin og kokkakynstrið. Árið eftir góvu kokkarnir Norðurlendska Ráðharraráðnum stafettina, sum bleiv til verkætlanirnar Ny Nordisk Mad 1, 2 og 3. Sum partur av verkætlan 2 varð í 2013 eisini orðað eitt barnamanifest um rættin til heilsugóðan og vælsmakkandi norðurlendskan mat til børn. Hvat tað akkurát merkir, og í praksis førdi til, havi eg til fánýtis leitað eftir, hóast nýggjasta almenna norðurlendska verkætlanin á sama øki um mat og heilsu beint nú fevnir um 400 granskarar, sum skulu arbeiða í fýra ár, havi eg ikki sæð nakað kunngjørt úrslit um hetta á okkara leiðum. Bara matur og føði ikki verður eitt kontinentalt skrivstovuprodukt, fjart frá fólkinum í norðurlendsku útryðjuni.

Men fara vit til tað mest ítøkiliga beint her, er vínkjallarin í Húsagarði, Gilið, tann mest kompleksi, eg havi verið boðin inn í. Hugvekjandi er eisini at síggja tað broyting, at á vínkortinum í matstovuni stendur nú eisini kaltbryggjað te, sider og alkoholfrítt øl, sum er nýggjasti trendur, ið sum einki annað er uppi í tíðini. Alkoholfrír drinks.

Transition, umskifti og broytingar, eru lyklaorðini í hesi tænastavinnuni, sum verður hildin upp ímóti krøvum frá viðskiftafólkum úr øllum heiminum hvønn dag og við hvørja servering. Eisini meðan vit bíða, hoyra fremmand tungumál, og síggja beint yvir á monstrøsu lyktasteyrarnar í vilt vaksandi ítróttarøkinum í Gundadali, sum undir páskotinum av heilsu man vera millum lívsseigastu pengamaskinur í landinum, sum gamaní eisini skapa mobilitet og trivna, meðan estetikkurin við fáum undantøkum, sum litirnir á vegginum, ið hómast aftanfyri reyðu fabrikshøllina, og listina hjá Guðrið Poulsen, sum ikki sæst hiðani, er definitivt fráverandi, estetikkurin í alt ov sjónliga Gundadali. Men vakstrarøki millum kommunu og fjøltáttaðar entreprenørar, er tað, vit eisini her eru í, um tú vilt tað ella ei. Ein smørkulla, ið røkkur víða. Og meir enn einaferð havi eg hoyrt, at Glasir, heldur enn BankNordik, burdi verið festur í jørðina her. Báðir eru rundir sum nýlendir flogdiskar. Upp at ítróttarøkinum kundi Glasir komplimentera tilveruna sum næmingur, meðan bankin kann skapa valutavirði og vinningsbýti hvar sum helst í býarmyndini. Faktiskt er hesin tikni grøni bletturin hin minst hóskandi til tílíkt virksemi.

Til mentanarnáttina í Havn hava fýra kvinnur og ein maður skrivað ferðavinnuálit fyri kommununa. Hví menninir í hesum føri eru so marginaliseraðir veit eg ikki, tí teir menn, ið mynda grundstøðið undir ferðavinnuni, fert tú inn á eitt hotell ella út at eta fínt ella minni hátíðarfínt, eru ikki færri enn kvinnurnar. Tað er beint tvørturímóti. 

Staðfest verður fremst í álitinum hjá teim fimm, at gistingarkapasiteturin er meira enn tvífaldaður seinastu árini. Flestu matstovur í landinum eru í Havn. Her eru nógv søvn, og karmarnir at vera vertur fyri altjóða ráðstevnum og ítróttartiltøkum eru góðir.

Víðari siga tey fimm, at ferðavinnan er eitt av týðandi amboðunum at skapa góð samfeløg við trivnaði, vøkstri og menning. Sum úrslit av vaksandi ferðavinnuni í Føroyum hava vit í dag ein hóp av mat- og kaffistovum í høvuðsstaðnum

Drigið verður eisini fram eitt eldri kommunalt álit um cruisevinnuna, sum ongantíð varð gjørt liðugt. Kanska er júst tað evnið, cruisevinnan, sum einki smápláss á norðurhálvuni, tað eg veit, hevur nakað gott at bera, mest átrokandi at fáa gjørt liðugt og útgreinað, serliga nú Runavíkar kommuna hevur lagt seg eftir smáskipum til smábygdir, sum er eitt nýbrot, ið tykist funktionelt og burðardygt hjá øllum pørtum. 

Einki er meira niðurbrótandi enn risastór cruiseskip sum vilja hava so stórar bussar, at teir mugu koyra runt um tann ganska bý, bara fyri at venda, og so at koyra fullfermdir til eina smábygd og skapa trunka og tronga eina løtu til alt er yvirstaðið og einki liggur eftir til nakran, eftir hvat eg havi uppspurt. Og so eru tað tær ivasomu røvarasøgurnar av definitiva skrøggslagnum, sum eg onkra hendinga ferð sjálvur havi hoyrt í einum bussi, tá eg var partur av ferðaliðnum. Tað er langt síðan og tíðir broytast.

At hjúkla um smáar aktørar er júst ein av góðu yvirskriftunum í nýggja álitinum um ferðavinnu í Tórshavnar kommunu. At menna tað smáa, sum ikki rennir okkum um koll. Haldi, tað er mest umráðandi beint nú, at aftra seg, heldur enn at gloypa um stórar lokkubitar, tað er ein endaleys røð av risastórum cruiseskipum, sum eingin torgar, uttan kassameistarin hjá havnamyndugleikanum, ið eigur at fáa stólin settan fyri hurðina. 

Tað er ógvuliga skjótt at rovdrift kann forkoma tí, sum bygt er upp í móttakandi partinum av ferðavinnuni, har matstovurnar standa fremst fyri. Tað er at hjúkla um tær, sum sagt verður. 

Kommunali mentanarpolitikkurin, sum fyri fjórðingsøld hevur verið definerður fyri fyrstu ferð, eigur at verða tikin upp aftur og nýdefineraður, eisini tí at onkur í kommununi nú hevur fingið tað genialt ambitiøsa hugskot, at vit skulu verða evropeiskur mentanarhøvuðsstaður í 2030, eins og Bodø er tað í 2024. 

Men framtíðin kemur ikki av sær sjálvari. Tað skulu nógv mentasegl setast til, skal høvuðsstaðurin síggjast aftur á altjóða ferðavinnukortinum sum annað enn kommunalpolitisk steinkast út á bláan sjógv og parkeringspláss inni á landi. Matstovurnar gera sítt til at ríka um Havnina og teir upplivingarmøguleikar, her eru. Tað eiga tær at fáa ein ítøkiliga tøkk fyri, eina tøkk, ið eisini ber fram á eitt skipað mál, sum við jøvnum millumbilum søkir at finna bestu og mest innovativu føroysku matstovu, vald av fótformaðum foodies í forhøllini og elitupansarum á parnassinum, stutt sagt høgum og lágum, fólkinum og granskarunum. Einki er týdningarmiklari enn tað, tú tekur í munnin. Ert tú ikki longu tað, tú etur, so verður tú tað, tú etur. Hesi tilverukor hevur eingin onnur vinna. Tí skulu vit hjúkla um hana, sum var hon okkara egna. Tí tað er hon í roynd og veru. Okkara. So púra okkara egna, tá vit reisa okkum frá borðinum.

Tá ið eg tosaði við Sannu Mortensen á Argjum um hondbóltsspælið í Sandvík í 1940-árunum, nevndi hon, at íblásturin fingu tey úr Hvalba, har gentur vóru farnar at spæla hondbólt. Ikki visti eg, at Johs. Andr. Næs, sum eg kenni, var venjari hjá hvalbiargentum. Hetta segði Manne Næs beiggi hansara mær, tá eg ringdi til […]

The post Johannes Andreas Næs vandi hondbóltsgentur í Hvalba í 1940-árunum appeared first on Hvannrók.

Vit fóru suður fyrrapartin og gjørdu eitt legg til Dals, áðrenn vit fóru til Húsavíkar. Í Putlhúsi spældu tær báðar, tað var læruríkt at sita og lurta eftir teirra rolluspølum. Báðar høvdu fleiri rollur, og so valdu tær hvørja "magi" , tær skuldu hava. Mann kann hava eina ella fleiri gandakreftir, t.d. er ein kraft at skrúva tíðina aftur. So áhugavert at hoyra filmstilfar endurnýtt í eini spildurnýggjari søgu á føroyskum-enskum-donskum. Sá eisini, at tey nýttu eitt spælikort til telefon, og Kristina segði, "bíða eg skal søkja", meðan hon kíndi kortinum..ja ja verðin verðin.

Tað er deiligt, tá ið bygdir finna uppá sínar egnu hugnadagar, eisini til smábørn. Djóradagurin í Húsavík hevur verið í nøkur ár. Vit tríggjar fóru so til Húsavíkar, tær eru 7 ár og vóru kanska elstar av børnunum har. Onnur spurdi, um nakrir tikarar mundu vera. Nei tikarar vóru ikki, men nógv heimakríatúr. Ungarnir vóru inni í dansistovuni og tey vaksnu uttanfyri.

Og har var eisini annað til børnini at gera, okkurt sum hevði riggað fult so væl, um sólin skein...men stuttligt kortini. Og tað bar eisini til at keypa sær okkurt at eta, og so var lottarí, men teir vinningarnir vóru ikki ordiliga nakað at skriva heim um.

Fótmassasja

Then we check out the new-ish stadium where EB/Streymur play.

We're still raising funds to help support our next reporting trip to the Faroes. We're getting close to our goal. If you can help push us closer to the finish line, please visit our gofundme page and show us some love.

Eg hevði ikki givið mær nógv far um Gásadal lítlu bygdina í Vágum, sum var einasta bygd í Føroyum við ongum vegasambandi. Fylgdi í fjølmiðlunum eitt sindur við politiska spælinum til tess at fáa tunnilin lidnan. Ongantíð hevði eg gingið upp um Skarð til Gásadals, fekk frá fólki eg at vita, at hetta var serlig […]

The post Stóð bergtikin, tá ið eg fyrstu ferð í 2008 vitjaði Gásadal appeared first on Hvannrók.

Húsavíkar kommuna
Skúlavegur 3
230 Húsavík 

Avgreiðslutíð: Mánadag kl. 17 - 18
Tlf. 36 14 83 / 26 15 40
Teldupostur: husfrugv@olivant.fo
Heimasíða: www.sandoyggin.fo

Bygdaráðslimir:
B Símin Hannus Johannesen
A Jákup Martin Sørensen, borgarstjóri
B Sunneva Larsen
A Dávur Sørensen
A Sára Mary Ann Johnsdóttir Anthoniussen

Húsavíkar kommuna fevnir um Húsavík, Skarvanes og Dal.
1. desember 2018 búðu 110 fólk í kommununi.
Víddin á kommununi er 27 ferkilometrar og markatalið er 66.

Nærdemokrati, sjálvsavgerðarrætt, rættvíst býti osfr. Vit hava havt nógv kjak í Føroyum um tær smáu kommunurnar og um samanlegging. Men Húsavíkar kommuna er ikki samanløgd í nýggjari tíð.

Húsavík og Dalur hava fingið hvør sítt vatnhús, tað er eitt reinsiverk til drekkivatn. Myndirnar eru av teimum húsunum.

Ein kassi uppi í bønum og eitt hús í bygdini

Húsavík

Dalur

Dalur

Tá ið eg sá myndina omanfyri á Facebook úr Vestmanna, reikaðu tankarnir aftur í tíðina. Nú er soleiðis nógvastaðni kring landið, at fólk bæði ung og eldri ferðast til Havnar at stuttleika sær. Náttarbussar hava koyrt í fleiri ár. Soleiðis var ikki á okkara ungu døgum í Havn, tí tá gekk leiðin til Vesmannar í […]

The post Úr myndasavninum – Syrgiligt at síggja myndina úr Vestmanna appeared first on Hvannrók.

HJARTALIGA TIL LUKKU

Jógvan er trímenningur genturnar hjá mær, tað er altíð so hugnaligt at hitta hann í túninum í Dali og tey seinnu árini úti á Bakka hjá Turið og Vitusi. Skyldgentur kallar hann tær, so inniligt.

Tað eru tvey ár síðani Jógvan boðaði frá, at hann fór at halda føðingardag, men nú var endiliga klárt. Veitsluhøllin í Dansifrøði var so vakurt pyntað, og har var borðreitt til 240 fólk. Barbara og øll tey høvdu staðið fyri at fáa alt til reiðar. So lívsjáttandi og optimistiskt. Og  borðhaldið var eitt av teimum heilt góðu.

Jógvan bjóðaði vælkomin, og beinanvegin kendist hesin familjutokkin, tá ið hann nevndi sínar mostrar, sum sótu har til háborðs við honum. Toppasystrarnar hava fyrr verið á hesum bloggi, men tær eru yndisligar og sterkar kvinnur, so tær eru altíð kærkomnar sum gestir á blogginum.

Jónleif var borðstjóri, og hann gjørdi sítt arbeiði til lítar. Nakrar fínar søgur og ongar av hasum fjákutu morreyðu, t.d. var ein eldri maður, sum hevði fingið sær eina unga damu, og hann bleiv spurdur um gentan mundi vera trúgvandi, ja ja segði maðurin, tí hon talaði sera nógv um nýggja testamentið. Ella hin um norðingarnar sum bestiltu sær konu úr Daells varehus. Tá ið annar fregnaðist hjá hinum, um einki var frætt um konurnar, var svarið; jú jú, nú verða tær nokk skjótt her, tí at klæðini eru komin. 

Símun Erik, Tórur, Jóannes

Og stórhúsmenninir spældu harmoniku. Stuttligt at Tórur eisini var í orkestrinum. Eg troyttist ikki av at eygleiða hesar snillingar.  Borðhaldið varð  væl stýrt og so fjølbroytt, at tíðin leyp avstað. So sera nógvar góðar talur, sum góvu okkum innlit í lív Jógvans, bæði í uppvøkstrinum í Dali og seinni.

Mynd tikin av Heiðveigsa FB

Familjan gav honum góð ummæli sum ein tolin og gestablíður toppabbi.  Heiðveig legði fyri við eini hjartaligari og erligari kærleiksváttan, og hann fekk eisini ein sang frá Heiðveig. Barbara og mamma hennara eru hjartavinkonur, so Barbara hevur fingurin á pulsinum viðvíkjandi mammu síni og kann vitna, at Jógvan er góður fyri Heiðveig, tey rigga saman.    "Abbadøturnar" Valborg og Súsanna løgdu báðar dent á, hvussu gestablíður Jógvan er, og so er hann so góður við hundin hjá teimum eisini. Dalbingar  vóru ikki aftastir í talaralistanum, og vit hoyrdu stuttligar søgur um spælibróðurin Jógvan, sum var so sera raskur, men eisini kundi vera kúllasligur. Ein nýyrktur sangur var um Jógvan á fjalli í Syðsta haga, har rann Jógvan allan seyðin aftur og fekk í rætt. 

Sámal Petur í Grund kallaði føðingardagsbarnið Jógvan hjá okum, og hann lutaði eisni barndómsminnir við veitslufólkið. Síðan fóru systkin og systkinabørn á pallin og sungu ein sang, sum var yrktur til Jógvan. Bert spell, at Sunnvør hvørvur heilt aftanfyri hasar stóru menninar, men tey tóku eina mynd aftan á sangin, kanska tey kunna senda mær hana, so seti eg hana her. Onnur høvdu eisini orðið. 

Eg segði takk fyri meg nokso tíðliga, men eg ivist ikki í, at hesi festligu fólkini hildu á til tann ljósa morgun.

Myndirnar hevur Johild Nolsøe tikið.

Also, at the top of the show, we'll get an update on our annual fundraiser. If you'd like to donate, you can visit our gofundme page and toss a little somehting into the collection plate.

On this episode of Home and Away, Stella talks to Savior Mifsud about his life in the Faroe Islands, what he misses about Malta, and the perils of photography in windy places. Also, we're raising money to fund a new season of podcasts If you can help out, please follow this link and toss a few bucks into the tip jar.

Note: This is the last episode of Home and Away that will appear in the Faroe Islands Podcast feed. If you want to listen to the archives or hear new episodes, you can listen on the FM1 website.

Po dłuższej nieobecności przenosimy się na Eysturoy, a właściwie do jej północnej części, bo to druga co do wielkości wyspa na archipelagu i ciekawych miejsc tu nie brakuje. Odwiedzimy między innymi Eiði (wymowa: oije), zjawiskowo usytuowaną osadę z dwoma boiskami piłkarskimi, przefruniemy obok osady Ljósá z genialnym widokiem na wodospad Fossá. Nie zabraknie w naszej opowieści ani Gjógv ani Elduvík, osad z charakterystycznymi formami erozyjnymi, które niegdyś stanowiły bezpieczne porty.  Będzie także kilka słów o Slættaratindur, czyli najwyższym szczycie Królestwa Danii, a także spora dawka ciekawostek, których próżno szukać gdzie indziej!

Zapraszamy :)

Also, we're headed back to the Faroes to record more epsiodes of the podcast. If you can help us fund this new season, please go to our gofundme page and toss a few kroners our way.

  Tað serliga hesa ferð var basarurin. Tað er so festligt, og børnini elska tað. So vit vóru bæði fríggjakvøldið og leygarkvøldið og royndu eydnuna. Og júsa, vit vunnu ymiskt, bæði til børn og vaksin. Besti vinningurin var uttan samanbering ein troyggja til føroysk klæði til Kristinu, so heppið.

Mira og Lilja vóru og vitjaðu okkum í Dali

Leygardagin var fótbóltskapping á Sandi. Og Kristina og Mira skuldu sparka. Mamma Miru Hjørdis og pápi Kristinu Hallur vóru venjarar. 

Kristina og Oddbjørg spældu nógv saman hesa ferð, ein part av tíðini vóru tær í trampolinini ella eg skuldi sagt á trampolinini í Runugarðinum. Tað var fínt, til Krisatina fekk knæið (sítt egna knæ) í nøsina og blóðið fossaði út. 

Seinnapartin var eg við í kvøldsetu í Virkinum á Sandi. Tey hava so frálíkan pall. Stuttligt at fólk kom at hyggja og lurta. Aftaná vóru vit inni hjá Hannu á Reynatúgvu og fingu har súpan, heimabakað flutes og kaffi og omaná.

Opowieść o Borðoy, czyli "wyspie stołowej" zaczynamy od Klaksvik, zwanego Kleksikiem lub Klakson. To druga co do wielkości farerska metropolia, z którą łączą nas mocne więzy. To właśnie tu mieszka Kinga i zakwaterowani są uczestnicy naszych wycieczek. Osada urzeka swoim usytuowaniem i kształtem, a okolice oferują sporo możliwości dla miłośników górskich wędrówek. Dowiecie się o historii miasteczka, co tam zobaczyć i przeżyć, gdzie zjeść i gdzie wpaść na piwo i po piwo, bo właśnie w Klaksvik znajduje się największy lokalny browar Föroya Bjór. Nie samym Klaksvik Borðoy stoi, przeniesiemy się więc na północ przemierzając najstarsze lokalne tunele aby dotrzeć do Norðdepil, Árnafjørður czy wreszcie do opuszczonej osady Múli. Zapraszamy

Zapraszamy Was do farerskiego okna na świat - na wyspę Vágar.  To właśnie tu znajduje się jedyne lotnisko na archipelagu wybudowane podczas II Wojny Światowej przez Brytyjczyków. Poznajcie razem z nami historię wyspy oraz najciekawsze atrakcje turystyczne. A jest co podziwiać! To między innymi Gásadalur ze słynnym wodospadem Múlafossur, Palec Wiedźmy, wodospad Bøsdalafossur wraz z ciekawym szlakiem, czy wreszcie dwie opuszczone miejscowości, które same w sobie stanowią wyjątkową atrakcje. 

Tym razem zabieramy Was w podróż na Hestur i Koltur. To niewielkie skrawki lądu usytuowane wygodnie u podbrzusza największej z farerskich wysp -  Streymoy. Choć nie wyróżniają się rozmiarem to trudno przejść, a właściwie przejechać, obok nich obojętnie. Oferują wysokie klify, największe morskie jaskinie na świecie, drugie co do wielkości siedlisko maskonurów na archipelagu, a także ciekawe legendy i historie. Zapraszamy!

Dwudziesty trzeci kwietnia 2014 roku, godzina 20.03 czasu lokalnego. Ozdobiony sylwetką głuptaka Airbus 319 farerskich linii lotniczych przebija się przez watę chmur. Słońce od kilku minut jest już tylko wspomnieniem. Dominująca biel za oknem przeistacza się powoli w szarzyznę, a maszyną oznaczoną rejestracją OY–RCG (kilka lat później otrzyma za patronkę farerską artystkę Elinborg Lützen) zaczyna lekko […]

Artykuł Pierwsze wspomnienie – fragment książki pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Kontynuujemy eksplorację centrum farerskiego świata, czyli wyspy Streymoy, a dokładniej, jej północnej części. Zabieramy Was w podróż po Vestmanna, Saksun, Tjørnuvík oraz kilku innych mniej znanych choć równie pięknych miejscach. Nie zabraknie ciekawostek, smaczków, a także opowieści o naszych przygodach, których tam doświadczyliśmy. Zapraszamy :)