Faroese Planet

Blogs about Faroe Islands from around the world

The Faroe Islands Podcast

EP 371: The Words Don't Work

On this episode, we launch our 16th season of the podcast by tying up some loose ends from our last show, then we head to a church and struggle to describe some absolutely gorgeous music.

If you want to see the highlights of the football (soccer, for all you Americans out there) match, you can watch them here.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Tá vit finna heim

Í kvøld kom Knút Háberg Eysturstein á gátt við nýggju LP plátuni "Hjartasláttur", sum er Tutlútgáva nummar 544. Hóast úrvalið, bakkatalogið, tey siga, er stórt hjá Knúti, so eru tíggju ár liðin síðan hann gav út LP plátuna "On High", ið er hin higartil nýggjasta. Sangirnir á Hjartaslátturinum eru níggju í 42 minuttir til samans.

Tað er gott at halda einum stórum plátuhúsa í hondini, sum enntá kann latast upp sum gatefold cover við teksti til allar sangir og øllum upplýsingum, hvør hevur yrkt og tónsett, og hvør spælir uppá hvat ljóðføri og hvør hevur lagt til rættis.

Fyrsta er framsíðan. Heimligi og tó fulkomuliga fremmandi ælabogin, sum stoytir seg í havið, ella rísir hann upp, eg veit ikki, men hetta fungerar sum húsi, nakað sum gomlu ECM pláturnar, fyri ikki um at tala teir konseptuellu húsarnar hjá Hipgnosis og Storm Torgeirson, frá vælmaktsdøgunum hjá LP plátuni. Bruno Mikael Eysturstein hevur gjørt húsan, har bylgjandi havið er gjøgnumgangandi, og Gwenaël Akira Helmsdal Carré hevur tikið portrettmyndirnar, eisini hana aftan av Knúti sjálvum.

Her er júst tað, sum Spotify og talgildu pallarnir, har tú eisini kanst lurta eftir plátuni, ikki kunnu levera, uttan líka sekundini og minuttirnar. Húsin er informatiónssentralurin hjá eini LP plátu. Uttan húsan kann eg ikki lurta eftir tónleiki, eins lítið og eg kann hyggja eftir einum filmi, uttan at vita eksakt, hvat tað er fyri filmur, eg hyggi eftir, og undirskylt havi valt at brúka tíð uppá. Í so máta eri eg ótamdur infomanur.

Skifta orð eina løtu yvir plátuni, mest um Gram Parsons og Joshua Tree, David Crosby og Paul Kantner, men tá Knút so er farin, seti eg meg at lurta eftir nýggju plátuni. 

Fyrsta eg fangi og hefti meg við, meðan plátan spælir ígjøgnum, er harmonisku orðini ”Tá vit finna heim” og reingjaða instrumenteringin í tí annars so klára ljóðbílætinum, sum við klaveri hjá Mattias Kapnas og spirituellum kvinnukóri gevur eina mettaða dýpd í sanginum ”Náðisólin”. Góð innførsla til og karmur um alla plátuna. Kvinnurnar bera ein stóran part av ljóðinum. Og so er sangurin avgjørt humoristiskur, sum í tí Gráa Fordinum, tá hann í byrjanini ”setur fótin á”. Frá ”Mín grái Fordur” til langtandi Big Sur spiritualismu og karismatiska sálmatrongd við skurrandi fylgiljóði, ”og tá vit finna heim”, tað er besta strofa á plátuni. Havi havt fartelefonina ljóðleysa í fleiri ár. Kanska kundi henda strofa verið ein ringitóni, so vakurt er tað. Og eg meini tað.

Í aðru lurting raki eg við eina nýggja lind, sum er tríggjar úrvalssangir, ið hava eina enn sakralari dýpd á hesi plátu, sum longu við fyrsu lurting fangaði meg sum beint fram hákirkjuliga í einum rokkkonteksti. 

Fyrsti av hesum trimum er kyrie eleison sangurin ”Tú ert”. Vakurt avmált, eisini við strúkara. Annar er sangurin ”Ogn”, har eg fyrst og fremst hoyri Mattias Kapnas við klaverið. Triði sangurin er ”Sálmur”, har kvinnukórið kemur til sín fulla rætt í resonerandi bakveggi, meðan menn í forgrundini nærum fara at kvøða á ein Petur Pólsonskan hátt, meðan klaverið rullar inn yvir ljóðmyndina. Men so kemur hin svarta snekkjan av heavy rokki innan av havi, ja kanska í einum upprørdum Leirvíksfjørði, har íður og ódnir standa upp, og tú stríðist bara at halda høvdið uppundan, til hann klárnar, og tú aftur sært havsbrúnna, ið sigur, hvar tú ert. Hetta er ein lameterandi Pink Floyd’sk uppliving, sum fer yvir í eitt tað mest fyridrigna distortion momentið á føroyskari plátu, kanska ein heilsan til Sic. So er friður, og vit sláa á klárt skiliggar harmonistreingir, ”lær meg at vega á tíni vág, lær meg at liva, at tú ert hjá.”

Hetta eru tríggir tekstir hjá Regini Dahl, sum vit vita, at Knút leingi hevur granskað og givið út í bók. Uttan at seta egnu tekstir Knúts til viks, er hetta, treyðugt so, ein heilt serligur tulkingarfelagsskapur, Regin Dahl í trimum førum á eini og somu føroyskari rokkplátu. Tað er ekseptionelt, so langt røkkur tað.

At enda skrivar Knút seg við ”Vøgguvísu” inn í traditiónina at gera sangir til eftirkomarar, børnini, synir og døtur. Fyrsti tóni, eg hoyri, fer til Clapton og ”Tears in Heaven”, so fara vit heim til einglar og tað, sum býr í barninum í ókomnum løtum. Nemandi og varisligt stígandi út á lívsins gólv. Ein klassikari, vænti eg.

“Hjartasláttur” er ein fulfíggjað ferð og uppliving. Ein LP, sum tað æt í døgunum hjá Absurdy Fair. Við húsanum í hondunum, tekstinum at lesa og upplýsingar um, hvør spælir við og hevur skipað fyri. Á okkara egna máli, tað er ikki ein sjálvfylgja. Og enn minni er sjálvfylgjan at tú í sama gate fold cover kanst uppliva tilsipingar, intertekstualitet og yrkingar hjá einum klassikara, Regini Dahl, settar til tónleik, sum illustrativt nemur nútíðar rokklurtaran og gevur nýggjar dýpdir, hvønn veg tú so velur at lurta og hyggja, onkuntíð við metallgardinum niðurfyri, sum í “Sálmur”, og so dregur frá og tú sært havið og ýtini aftur. 

Poetiska og illustrerandi klaverspælið hjá Mattias Kapnas hugtekur meg gjøgnum alla plátuna, har hann fær tað rúm, ið eg haldi passar til karismatiskt merktu útsetingarnar, sum í mínum oyraoptikki kunnu liggja millum bretsku Barclay James Harvest og Pink Floyd og norsku Anders Wyller og Bjørn Eidsvåg, tá teir eru mest himnasøkjandi, kanska best í ”Villiniborg”, og setninginum “ein akkord bygd úr stjørnum”. Eitt savnað tónleikaútrykk, sum annan vegin tilbiður tað guddómliga og kærleiksfulla og hinvegin er merkt av friðleysari leitan, sum tó altíð er hildin í føstum karmi, fyrst og fremst av varisliga, men effektfulla kvinnukórinum. Hevði eg stýrt knøttum hevði eg givið teimum meira power, sett Hammond b3 til og wah wah pedal eisini. Men so eru vit yviri í tí sýruta, sum just eydnast so væl bara at nema við, so vit fáa farran av einum umhvarvi av tí fjara og søguliga í søguligum proggrokki, uttan at verða drigin inn í Amon Düül Zwei, Van der Graaf Generator og Curved Air. Minni kann eisini gera tað. Og tað er gott.

Tað er nakað í felagsskapinum, sum kemur úr tónleikinum hjá Knúti. Nú meira enn nakrantíð. Við aldrinum má eg viðurkenna, at tað helst er uppvøksturin í brøðrasamkomuni, sum knýtir okkum saman í nakað fjart í galaksunum, men tó nærverandi og rættuliga definerligt, sum í “Refugees” hjá Van Der Graaf Generator. 

Man skuldi farið at gjørt útvarp aftur, stingst uppá meg eina løtu. 

Kveiktur av Knúti, fari eg í plátusavnið og finni Leon Russel. Ja, hann skal tað verða, Russel, sum leggur lok á hesa góðu plátuuppliving. ”In the hands of Angels”. Tað er tað. Lívsringrásin sær til, at vit verða borin av einglum. Vit vita bara ikki av tí. Fyrr enn vit fáa gestir á gátt, og teir bera okkum eina tíðarleysa plátu, beint fyri jól. 

Takk fyri! 

Kringvarp Føroya - Forsíða

Stúran fyllir nógv

Ein orsøk til, at barnsburðartalið er lækkað so nógv, kann vera stúran um ymisk viðurskifti. Tað halda fleiri, sum fáast við barnafamiljur

Kringvarp Føroya - Forsíða

Mugu broyta samfelagið til ungar familjur

Føroyska samfelagið má broytast, so rúm er fyri ungum barnafamiljum. Í dagsins samfelag liggur ikki fyri hjá ungum at fáa børn, halda samfelagsfrøðingur og kynslívsfrøðingur

Kringvarp Føroya - Forsíða

Dreki framleiðir streym til 700 húsarhald

Gongst sum ætlað skal hesin drekin, sum nú er komin til Vestmanna, framleiða streym til 6-700 húsarhald

Kringvarp Føroya - Forsíða

Torført at fáa eykalutir til Tjaldrið

Vandi er fyri, at vit einki skip hava, sigur stjórin í Vørn, nú heldur eingin peningur verður settur av næsta ár til nýtt vaktarskip

Kringvarp Føroya - Forsíða

Suðuroyartunnilin: Avgerandi at Skúvoy verður knýtt uppí

Fyrireikingarnar av Suðuroyartunlinum ganga væl, og undan jólum verður eitt forprosjekt lagt fram, sum eisini hevur eitt boð upp á kostnaðin.

Kringvarp Føroya

Student travel card not valid during summer holidays

Making the card valid throughout the year would be costly, says minister

Local.fo

Jazzygold, Aggrasoppar to perform at Dutch music festival Eurosonic

In January Faroese music group Aggrasoppar and music artist Jazzygold are scheduled to perform at the 2024 iteration of the Eurosonic Noorderslag (ESNS) in the Netherlands, according to promotion agency Faroe Music Export, a.k.a. FMX. Eurosonic is a prominent festival which has taken place in Groningen since 1996 and is considered one of the most […]

The post Jazzygold, Aggrasoppar to perform at Dutch music festival Eurosonic appeared first on Local.fo.

Kringvarp Føroya

Help shape Faroese language teaching for immigrants

A ‘Faroese as a Second Language Coordinator’ vacancy has opened. Perfect Faroese language skills are not essential as the role is mostly administrative

Hvannrók

Tríggir vakrir gamlir nóta – og grindabátar úr Miðvági

Á vestanstevnu 2014 í Miðvági kom myndamaðurin hjá heimasíðuni fram á tríggjar vakrar grinda- og nótabátar niðri við sjóvarmálan. Húsabáturin smíðaður í 1937, Ryggsbáturin smíðaður í 1952 og Kikjabáturin smíðaður í 1967. Eg ringdi til Jógvan Hans Hansen formann í Miðvágs róðrarfelag, sum er ein teirra, sum hevur umvælt og varðveitt Húsabátin. Eisini hitti eg […]

The post Tríggir vakrir gamlir nóta – og grindabátar úr Miðvági appeared first on Hvannrók.

Kringvarp Føroya

Even fewer births in 2023

From 678 in 2021 to 625 last year, only 565 newborns are expected this year

Bloggur hjá Birgir Kruse

Kondittaraminni - Ole Wich tekningar og aðrir molar

Einki er sum leygardagur á Kondittarínum. Tað livir enn í minninum hjá fólki, Kondittaríið á Káta Horninum í Havn. 

Í fleiri ættarlið var hetta fremsti savningarstaður í Havn. Fleiri vóru, ið tvíhildu um, at hetta var týdningarmesta hús í býnum. Tí hoyrist enn, hvussu hørm fólk vórðu, tá Kondittaríið lat aftur í 2003.

Tjúgu ár seinni er nú høvið at enduruppliva nakað av tí autentiska huglagnum, sum var á Káta Horninum í nýggja klædnahandlinum hjá Rebekku á Fjallinum og Duritu Thomsen, Reka.

Ole Wich, sum javnan vitjaði her, fer at sýna fram originalar tekningar, sum hann gjørdi á Kondittarínum síðst í 1980’unum.

Javnan tók listamaðurin skitsublokkin fram og teknaði fólk, sum ikki bara komu og fóru, men eisini settu seg at kjakast við aðrar kaffistovugestir um lívsins djúpu viðurskifti. Á borðinum kundi standa eplasalat við heitum frikadellum, skálir við mandlurísi og kirsuberjasós og rúkandi heitt kaffi úr Restorffs-koppunum.

Flestu tekningar eru í A5 stødd og gjørdar við ymsari tøkni. Ole Wich teknar bæði við blýanti og fyllipenni, men brúkar eisini brúna kaffi, sum er tað seinasta í koppinum, at geva myndaevnunum lit. Tekningarnar eru til sølu.

- Framsýningin letur upp leygardagin 2. desembur kl. 10:00, tá vit bjóða gestum og viðskiftafólki kaffi og lagkøka, antin tit vilja royna klædnavørur frá teimum báðum sniðgevunum, Duritu Thomsen og Rebekku á Fjallinum, ella tit vilja granska og njóta tekningarnar úr søguni hjá Kondittarínum, siga fyriskipararnir.

Framsýningin er opin mánadag til fríggjadag klokkan 10:00-17:30 og leygardag klokkan 10:00-16:00 fram til 16. desembur.




Kringvarp Føroya

Parents overburden teachers with untimely questions

Teachers’ association urges parents to limit their enquiries to regular work hours

Kringvarp Føroya

Faroese horses given a lifeline

Once plentiful, Faroese horses are now facing extinction due to excessive inbreeding. But a generous grant offers a glimmer of hope

Local.fo

Emerging as a viable MICE destination

When it comes to tourism associated with corporate events, trade fairs, medical congresses, conventions, meetings and the like, there is a significant international market—one in which the Faroe Islands is claiming an increasing share. According to Annleyg Lamhauge, in charge of the MICE tourism department at official promotion agency Visit Faroe Islands, the Faroese effort […]

The post Emerging as a viable MICE destination appeared first on Local.fo.

Bloggur hjá Birgir Kruse

Syðrugøta hevur hægsta kulfaktor

Syðrugøta hevur hægsta kulfaktor, eitt reint tíggjutal á kulbarometrinum, siga Ólavur og Katrin við útsýni yvir Syðrugøtusand, har G festivalurin er einaferð um árið. Sat eg í somu stovu, í erva yvir gamla handlinum við svarta Ramblerbilinum í túninum og Töting búmerkinum í eygsjón, so hevði eg sagt tað sama. 

Hægsti kulfaktorur at búgva, liva og vitja, er í Syðrugøtu. Ikki minst sæð úr Havnini, har fremsta ambisjón í seinastu tíðini hevur verið at gera ein hvassan og óneyðuga høgan steinkant kring eina syntetiska á í miðbýnum, og beint nú, jólini eru í hondum, eru jólaperur, sum ein eyka kitsjágóði, vundnar um tunnilsrør, sum kring ánna blinkstra jólini ímót. 

Seinastu árini havi eg smakka uppá eitt orð, sum eg ikki fyrr enn nú haldi verða fullbært og formfulfíggjað at seta á Havnarborðið, tað er stakkalastás. Einki annað enn stakkalastás.

Ímeðan ger Gunnar Nolsøe tað mest hugvekjandi útvarpssending, eg havi hoyrt í langa tíð. 

Gamaní las arkitekturin upp, men øll hini prátini vóru floygd og livandi. Framúr sending um estetisk virði í einum býlingi, og hvat einstaklingurin kann gera, at hækka um kulfaktorin, og harvið rúmið hjá menniskjanum, okkum øllum, mótvegis øðrum óviðkomandi fyribrigdum, har bilurin er hin fyrsti í røðini.

Fantastiskt at hoyra, hvussu langt tey eru komin eftir hesum ási í Syðrugøtu og Eysturkommunu, meðan høvuðsstaðurin, sum svimur í pengum, stríðist við litaðar jólatræsperur vundnar um rør á Vaglinum.

Eg haldi at stundir eru at keypa bilett til G festivalin aftur.

Meðan eg blaði gjøgnum bloggin og teir útvið fýra túsund tekstirnar, sum har eru, steðgi eg við Blind Boys of Alabama, sum eg fyrstu ferð møtti á the Jazz Café í Camden London 2006, og sjálvur kundi síggja teirra hevdvunnu gásagongd, tá teir blindir fara av pallinum, niður á gólvið út millum fólk og uppaftur á senuna meðan orkestrið spælir, og teir aftur syngja eksalteraðar lovsangir um at síggja lovaða ljósið, og hava ikki ánilsi av, at teir hava gingið eftir Skipafelagsplattum, sum fólk hava lagt undir teirra føtur, meðan hann fløddi inn og út á Gøtusandi. Løtan er so mettað, at hon fer í søgubøkurnar. Bara í Gøtu ber hetta til. Bara í Gøtu kanst tú fáa samband við sovorðin fólk. Bara í Gøtu kanst tú savna fólk at uppliva hetta. Meðan tey halda flóðini úti. Tað man vera ein sterk sjón undir blindum eygnalokum. Eg blundi meðan eg lurti eftir Gunnari.

Alt gjørdi sendingin hjá Gunnari, Kulfaktor Føroya, sum kom í staðin fyri eina aðra leygardagssending. Eg havi hug at siga orðini, sum omma broderaði á veggin í Bethania í 1924: Alt av naade. Tíggju ár seinni fóru hon og abbi í Filadelfia í Syðrugøtu. Nú húsini blivu grannar við Losjuna og Gøtuveg, kom gamla broderíið undan kavi aftur.

Næstu ferð er tað Runavík.

Takk fyri góða sending, Gunnar! 




Bloggur hjá Birgir Kruse

Klaustrofobiskt kamarspæl um kynsleiklutir

Hóast ikki altíð, er Netflix onkuntíð gott. Dømi um hetta seinna, ein framúr film, er Fair Play, sum 36 ára gamla Chloe Domont hevur leikstjórnað eftir egnum handriti. 

Framúr í báðum liðum, men eisini í fotografering, klipping og tónleiki. 

Ein ófrættakend nøtrisøga úr okkara tíð, um eitt ungt par, sum arbeiðir hjá einum íløgufelag, har mest sum bara menn arbeiða, og arbeiðslagið er, sum vit minnast tað í Wall Street filmunum við Michael Douglas. 

Men eisini eru filmiskar staðfestingar at finna í øðrum filmum hjá júst Michael Douglas, har tónin er enn meira djevulskur, enn millum giftigar menn í handilsskálafilmunum, tí nú er evnið heldur kapping millum kynini, har hvør sena er ein spurningur um lív ella deyð, og snúningsásurin eitir sex, kosta hvat tað kosta vil. 

Júst har tekur hesin filmurin við. 

Ein lýsing av tveimum ungum, sum í loyndum eru par, meðan tey arbeiða við virðisbrøvum og íløgum, so stórum upphæddum, at vit skilja tað ikki. 

Á hesum forkvaklaða arbeiðsplássi, fær ein maður fótin og smildrar glaskontórið við einum golfstavi. 

Hvør skal so koma í hansara stað at sleikja stjóranum? 

Jú, kvinnuligi høvuðsleikarin, Emily (Phoebe Dynevor frá Bridgerton), hevur hoyrt sum skriviborðsslatur, at loyniligi sjeikurin, Luke (Alden Ehrenreich, sum í einum føri var Han Solo), fær heiðurin. 

Men so hendir tað beint øvuta. 

Frá stjóranum, Campbell (Eddie Marsan), sum er hin einasti, ið er í maktjavnvág, og tí kann deila út av maktini til røttu undirsáttarnar at styrkja seg sjálvan í maktfulkominleika, fær Emily uppgávuna. 

Nú verður Luke ráðgevi ella alt, ið er undir henni. Í løtum við einum kvinki av einum eygnabráði frá Jack Nicholson.

Í byrjanini hava vit sæð, hvussu tey møtast á vesinum, tá beiggin skal giftast, og hvussu forlovilsisringurin, hann hevur keypt, dettur á gólvið, mitt í óvæntaða blóðinum, sum var ein høsnarungi slátraður, sum tey siga. 

Hetta er eitt filmiskt varsil, eg ikki havi sæð áður. 

Samlaða myndanýtslan ger, at søgan er óloysiliga bundin at visualiteti, onkuntíð enntá vulgerum visualiteti. Og harðkókað er tað, søgan um tey bæði, sum ikki hava loyvi at síggjast á henda hátt, skulu tey arbeiða her. 

Og so eru tað kynsleiklutirnir, ið verða spentir upp sum ein trumma teirra millum, og hvussu patetiskur annar parturin, eg skal ikki siga hvør, verður til endans. 

Ein framúr filmur, sum eg fari at viðmæla til eina seina kvøldarstund. 

Deiliga ófrættakendur sum Slaktarin hjá Chabrol. 

Filmslist av ovastu skuffu. 

Og so er hetta fyrsti filmur frá amerikansku Chloe Domont. 

Far og hygg. 

Kanska eftir midnátt.  



Local.fo

Faroe sends 500,000 DKK in aid to Somalia

Earlier this month, the Faroe Islands Red Cross announced that they, together with the Faroese government, would donate 500,000 DKK (67,000 EUR) in humanitarian aid for Somalia, a country hit by extreme drought. The money will go to providing basic healthcare for people in areas where medicine and healthcare is a scarcity, we’re told. “The […]

The post Faroe sends 500,000 DKK in aid to Somalia appeared first on Local.fo.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Arbeiðsloysið 0,7% í oktober

Arbeiðsloysið 0,7% í oktober khj-admin Wed, 22/11/2023 - 17:40

Bloggur hjá Birgir Kruse

Helst besta upplivingarrúm

Dávur Winther bjóðar inn í Varpið, nýggja 70 millióna mentanarhúsið mitt í Klaksvík, sum Ósbjørn Jacobsen hevur teknað. Úr ymsum pørtum í landinum hava vit koyrt norður at síggja húsið. Innkomin, tað er myrkt úti, havi eg ikki meir enn hugsað tankan, at hetta er ein ítøkilig mentanarkollvelting í fiskivinnuhøvuðsstaðnum, sum kortini ikki eigur eina fiskamatstovu, men er á odda í fótbólti, og skjótt fær eitt altjóða hotell, tá ein undir liðini á mær spyr, um klaksvíkingar nú fara at slíta frá Havnini. 

Hóast spurningurin er sagdur í spølni, hongur hann í luftini, tí hetta er eitt so óvæntað og samstundis so sannførandi upplivingarrúm fyri mentanarligum virksemi, sum eingin okkara hevur sæð fyrr. 

Ikki minst er estetikkurin so gjøgnumført tiltalandi, at tú fangar teg sjálvan í at hyggja eftir veggum, gólvum og trappum, og gloyma at hetta skal vera karmur um kjarnuvirksemið, sum eru mentanarupplivingar. Tá eru teir góðir, karmarnir um upplivingarrúmið. 

Gamaní er húsið nýtt og enn í gerð, og hevur tí ein undangangandi fyrimun, at leggja seg á odda framman fyri tey mentanarhús vit vita um í landinum.

Tá tú hevur gingið í nøkur mentanarhús og notið fleiri sløg av upplivingum í teirra ymsu rúmum, fert tú, sum árini ganga, at miðsavna teg um sitikomfort. Hvussu er at sita og njóta upplivingina í rúminum, stutta ella langa. Tá verður beinpláss fremsta krav. Í fleiri mentanarhúsum fært tú beinleiðis ilt í knøini, um mentanarupplivingin er longri enn ein fótbóltsuppliving, tað er 90 minuttir, ið eisini svarar til eina filmsuppliving. Tá skalt tí skifta millum at sita til vinstru, til høgru, og at hava beinini yvir kross fyrst annan vegin og so hinvegin. Hetta er størsta avbjóðing hjá verandi mentanarhúsum. Higartil havi eg hildið at nýggju stólarnir í Havnar Bio eru teir bestu at sita í, júst av somu orsøk, beinpláss og komfortur. Tí dámdi mær allarbest, at stólarnir í stóru høllini í nýggja Varpinum, hava so framúr beinpláss, sum eg ikki havi sæð fyrr, her í landinum ella aðrastaðni. 

Andras Sólstein roynir akustikkin í stóra rúminum framman fyri okkum. Stórbært, reint og skært í ljóði.

Stjórin, Anfinnur Heinesen, bjóðar ein lokalan dramm við móttøkuborðið, sum eru postboksir, upprunaliga danskt-reyðar og síðan føroyskt-bláar, alt samalt í postsins søguliga anda, tí posthúsið hjá Palla Gregoriusen er til høgru, tá vit koma inn. Her er fyrsta listaliga avrikið. At lata arkitektaheimarnar hjá Ósbirni og Palla møtast. Tað gevur long ævintýrakend gongurúm, har trappan hjá Palla er best varðveidd í endanum.

So fara vit, 45 ár eftir Veðraplátuna, ta beinu leið út til besta vert uttanfyri Havnina, ja kanska í landinum øllum, Símun Gullaksen og konuna Jastrid, sum hava lagt riv í ovnin heima, og nú sett 192 riv á borðið í Gamla Seglhúsinum. Skúlafelagin hjá Símun, Bryngerð Sólbjørg, borðreiðir og gongur til handa alt rivjakvøldið.

Mikkjal Hvannastein spælir gittar undir felagssanginum, og Andras Sólstein spælir aftur á trompet og sigur góðar søgur, serliga um seyðahald, við einum undirfundigum skúlavendum denti á kanningar hjá eini lokalari sjúkrasystir, um bollarnir vóru komnir niður, fyri at lenda á veruligum søgum um kvinnur, sum í 1800-talinum komu illa fyri, Sibylle til dømis, sum í rættarprotokollunum varð søgd at hava stærke sanselige drifter og tí fekk seks mans drignar uppá seg. Alt var hennara skyld. Hugtakandi at hoyra so viðkomandi viðvendar tankar her norðuri yvir hálvpiðaðum rivum. Men Andras, kallaður Andy av teim lokalu, hevur eisini eina álvarsliga striku í morreyðu søgununum um kvinnur uttanfyri nummar. - Meðan menn doyggja í bjørgunum, doyggja kvinnur í barsil, og eingin skrivar kvinnusøguna. Men nú ger Fuglafjørður ein minnisvarða. Kanska eru tær góðu søgurnar at hoyra uttanfyri Havnina.

Karl Martin fær alla fjøldina at syngja um Torvatrøllið, sum nú við Finku hjá Marionna Skarðenni, var komið inn um skúlagátt. Eftir at Eyðun hevði spælti undir, fekk hann at enda øll at syngja Hallelujah hjá Cohen nú uttan fylgispæl.

Steintór og Heini Ziska Dahl komu inn og sungu vælupplagdir nakrar sangir, har kanska Dropin riggaði best til mannfólkahøvið. Dávur segði nakrar Skarvanessøgur. Ein stuttligur mentanarfelagsskapur at uppliva eitt fríggjakvøld burtur frá Havnini.

Men rivini í sjálvum sær, innan tey eru farin í ovnin, eru eins hugtakandi og estetikkurin í einum ævigt aktuellum mentanarhúsi. Fyrsta myndin av rivum er frá Símuni úr Fugloynni, og hinar báðar niðaru eru frá Ivani Holm í Nólsoy. Tað er nakað hugtakandi við marmoreringini í góðum rivum. Og niðast er krúnan á verkinum. Rundu borðini í nyggja mentanarhúsinum í Klaksvík - Varpið - í linsuni hjá Peturi M. Solmunde.



Local.fo

Staying the Faroese course

As the Faroe Islands’ national carrier Atlantic Airways has just celebrated the 35-year anniversary of its founding, the airline remains by far the leading player in the air traffic market related to the Northeast Atlantic archipelago. Signs of potential turbulence, however, can be spotted on the horizon in the form of growing competition especially during […]

The post Staying the Faroese course appeared first on Local.fo.

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Útflutningurin av fiskavørum vaksin 556 milliónir krónur

Útflutningurin av fiskavørum vaksin 556 milliónir krónur heri Fri, 17/11/2023 - 09:00

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Innflutningsvirðið, uttan skip og flogfør, minkað við 240 milliónum krónum

Innflutningsvirðið, uttan skip og flogfør, minkað við 240 milliónum krónum heri Fri, 17/11/2023 - 09:00

Local.fo

‘Grand Old Man’ of Faroese pop: Robert McBirnie turns 80

On November 1st, Faroese singer, songwriter and entertainer Robert McBirnie turned 80. McBirnie is widely recognized as one of Faroese music’s most influential persons of all time. At the 2021 Faroese Music Awards he was honored with the Special Award for his substantial contribution to Faroese music. In his home town of Vágur, Suðuroy, a […]

The post ‘Grand Old Man’ of Faroese pop: Robert McBirnie turns 80 appeared first on Local.fo.

Hvannrók

Húsini hjá Mariu í Rættará og Dia í Barnastovu máttu takast niður

Tá eg herfyri skrivaði greinina um Guttorm og Saru Eysturoy, lá forvitnislig mynd eftir á borðinum. Myndin er av húsunum hjá Mariu í Rættará (1883-1959) og Dia Mouritsen (1880-1918) róptur Dia í Barnastovu. Húsini eru áhugaverd, tí kommunan ynskti húsini tikin niður, tí tey stóðu ov nær vegnum. Húsini forðaðu fyri smidligari ferðslu út á […]

The post Húsini hjá Mariu í Rættará og Dia í Barnastovu máttu takast niður appeared first on Hvannrók.

Hvannrók

Gleðilig tíðindi – Nú skal standmyndin í Havnará endiliga umvælast

Á lívsleiðini eru summir dagar betri enn aðrir. Í morgun var gott veður, og sólin er júst komin úr havsbrúnni. Leiðin gongur fram við Havnará frá Sjónleikarhúsinum og niðaneftir. Steðgaði á við standmyndina, sum Tróndur Patursson evnaði til í 1992. Vit, sum er góð við Havnará og Plantasjuna, hava illskast inn á kommununa, tí tey […]

The post Gleðilig tíðindi – Nú skal standmyndin í Havnará endiliga umvælast appeared first on Hvannrók.

Farerskie kadry na Facebooku

#FarerskiMapownik

Dziś piąta, "nocna" odsłona serialu #FarerskiMapownik

W czerwcu 2024 roku dwadzieścia cztery farerskie #latarnie przejdą pod pełną kontrolę lokalnych władz. Pieczę nad farerskimi latarniami morskimi sprawuje państwowa spółka Landsverk. #Latarnicy (rolę tę pełnią najczęściej komendanci portów) codziennie doglądają zwierciadła, wymieniają żarówki, dbają o odpowiedni poziom wilgotności w budynkach.

Która z farerskich "vitar" (farerska liczba mnoga rzeczownika "latarnia morska") najbardziej zapadła wam w pamięć?

#wyspyowcze #farerskiekadry #mapy #morze Polonia Farerska Klub Miłośników Wysp Owczych Faroe.pl

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Stívliga 54.500 fólk búðu í Føroyum 1. oktober — vøksturin er 1%

Stívliga 54.500 fólk búðu í Føroyum 1. oktober — vøksturin er 1% erla Fri, 10/11/2023 - 09:00

Hvannrók

Guttorm Eysturoy smíðaði sær nýskapandi hús í J.C. Svabos gøtu

Steðgaði ein dagin í J.C. Svabos gøtu, har eg knappliga fór at minnast aftur á góðu barnaárini, tí har var so nógv virksemi í fleiri húsum. Í kjallaranum hjá Linu Arge byrjaðu Karbech Mouritsen brøðurnir Finnbjørn og Eyðun at selja máling. Hetta var í 1962. Skjótt gjørdist handilin ov lítil, og sum árini gingu, varð […]

The post Guttorm Eysturoy smíðaði sær nýskapandi hús í J.C. Svabos gøtu appeared first on Hvannrók.

Hvannrók

Hátíðarløta, tá fyrsta stálskipið fóra av bakkastokki 3. juni í 1961

Takkað verið Mashallhjálpina og tað, at Realkreditstovnurin var settur á stovn, kundu føroyingar endurnýggja fiskiflotan seinnapartin í 1950-árunum og fyrst í 1960 -árunum. Fyrstu stállínuskipini vórðu bygd í Noregi, og onnur nakað seinni í Fraklandi og Eysturtýsklandi (DDR). Vesturhavið blíða fyrsta stállínuskipið kom til Føroya 22. desember 1956. D.P. Højgaard eftirf. á Toftum lat skipið […]

The post Hátíðarløta, tá fyrsta stálskipið fóra av bakkastokki 3. juni í 1961 appeared first on Hvannrók.

Farerskie kadry na Facebooku

#Borðoy

⚽️ 🇫🇴 Pierwsze zwycięstwo farerskiej drużyny w fazie grupowej europejskich pucharów staje się faktem! KÍ - Klaksvíkar Ítróttarfelag wygrało wczoraj "u siebie" na Tórsvøllur 3:0 z NK Olimpija Ljubljana!

Po trzech meczach w UEFA conference league ekipa z #Borðoy ma na swoim koncie cztery punkty i zajmuje trzecie miejsce w grupie A!

Farerskie kadry na Facebooku

#tunel

Pod koniec grudnia do historii odejdą kolejki na prom w Gamlaraett i Skopun. Nowy #tunel, który połączy wyspy Streymoy i #Sandoy, będzie czwartą i najdłuższą podmorską przeprawą na archipelagu (10.8 km).

Szacuje się, że dziennie z #Sandoyartunnilin korzystać będzie ok. 350 aut.

Sandoyartunnilin #wyspyowcze

Hagstova - News from Statistics Faroe Islands

Innflutningsvirðið minkað við 586 milliónum krónum

Innflutningsvirðið minkað við 586 milliónum krónum heri Wed, 18/10/2023 - 09:00

Farerskie kadry na Instagramie

#Suðuroy

Po krótkiej przerwie wznawiamy naszą lingwistyczną wędrówkę po farerskich miastach, osadach i przysiółkach.

Położona na #Suðuroy osada #Lopra swą historią sięga jeszcze czasów przed osadnictwem wikińskich. Uważa się, że założyli ją - szukający za pewne spokojnego miejsca na kontemplację - irlandzcy #eremici ok. wieków VI-VIII.

Lingwiści także podążają gaelickim tropem, wskazując, że nazwa osada pochodzi od słowa "#lobar" - "trąd".

Wracając do czasów nam bliższych, warto wspomnieć, że w 1901 roku powstała tutaj - działająca przez kolejne pół wieku - norweska stacja wielorybnicza. W latach 80-tych i 90-tych prowadzono w okolicach próbne odwierty w poszukiwaniu gazu i ropy. Nieudane - Wyspy Owcze nie zostały drugą Norwegią...

______________________________

#wyspyowcze #farerskiekadry #lingwistycznie #farerski #farerskiemiasta @visitfaroeislands @the_eysturlands

Farerskie kadry na Facebooku

#wyspyowcze

Na portalu Interia ukazał się artykuł o nepotyzmie na Wyspach Owczych. Ale tym w polskim wydaniu, dotyczącym bramkarskich transferów do farerskiej ligi 😉

https://sport.interia.pl/pilka-nozna/news-lancuch-polskich-bramkarzy-na-wyspach-owczych-musial-wybiera,nId,7083059

Artykuł rozpoczyna cytat z książki "Farerskie kadry" 📘

Piłka nożna na Wyspach Owczych #wyspyowcze #farerskiekadry

Farerskie kadry na Facebooku

#frapol

Nie tylko polska kadra ma problem z wydostaniem się z Wysp Owczych. Drużyna Håkana Ericsona czeka na lot czarterowy do Pragi, w której w niedzielę zmierzą się z naszym południowym sąsiadem.

P.S. Komu z Was przytrafiła się podobna przygoda z powrotnym lotem z archipelagu?

Atlantic Airways Vágar Airport Piłka nożna na Wyspach Owczych #frapol #wyspyowcze

Farerskie kadry

Szuter i wełniana czapka

Pierwszy farerski klub piłkarski Tvøroyrar Bóltfelag założono w 1892 roku. Małą atlantycką nację przyjęto w poczet członków FIFA w 1988 roku, a UEFA dwa lata później. Świat dowiedział się o niej już po ich pierwszym meczu o punkty.

Artykuł Szuter i wełniana czapka pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Farerskie kadry

Zdarzyło się wczoraj

Dziś powrócimy do wertowania cyfrowego archiwum farerskiej prasy, by przekonać się jakim echem niosły się doniesienia z dalekiego świata w prasie Wysp Owczych na przestrzeni dekad minionego stulecia.

Artykuł Zdarzyło się wczoraj pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

The Faroe Islands Podcast

EP 370: History in Flight, Football, and Flowing Water

On this podcast, we talk about history being made, both big and small.

We start with a bried update on the remarkable rise of KI Klaksvik in the Champion's League qualifying rounds. They've already dispatched teams from Hungary and Sweden, and now stand poised to knock out a team from Norway. They've already become the first Faroese football team to qualify for the group stages of a European tournament. History, indeed.

Then we talk to the CEO of Atlantic Airways about the historic opening of air service between the Faroe Islands and New York.

And finally, we'll visit a long vanished river that has been brought back to life... in the form of a fountain.

Also, we're still in fundraising mode and could definitely use your help to nudge us over the finish line. If you're able, please visit our gofundme page and show us a little love. 

Farerskie kadry

Dziennik z podróży

Dokładnie pięć lat temu, 19 lipca 2018 roku po raz ostatni postawiłem stopę na Owczym archipelagu. Była to moja piąta wizyta na Wyspach Owczych, tym razem dłuższa niż poprzednie. Czekał mnie trzytygodniowy kurs w ramach Letniej Szkoły Języka Farerskiego oraz zbieranie materiałów do rodzącej się wtedy książki. I cała masa zaskoczeń i niespodzianek, które były […]

Artykuł Dziennik z podróży pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Farerskie kadry na Instagramie

#Sørvágur

#Sørvágur to jedno z trzech miast z zatoką w nazwie (#vágur), które przycupnęły u brzegów wyspy #Vágar (Zatoki).

Etymologia nazwy miasteczka pełna jest niejasności. Część lingwistów sięga do staronordyckich słów #seyr (piasek) i #saurr (błoto, brud). Inni wskazują na imię #Sørli - tak zwać się miał pierwszy mieszkaniec #Sørvágur.

W pobliżu miasteczka znajduje się największe farerskie jezioro. Mieszkańcy Sørvágur nazywają je #Sørvágsvatn, ale ci z #Miðvágur wolą nazwę #Leitisvatn.

W okolicy miłośnicy historii wojskowości znajdą sporo śladów obecności brytyjskich oddziałów w czasie II wojny światowej. Lotnisko Vága Floghavn powstało przecież na miejscu bazy lotniczej #RAF. Zainteresowani tym okresem historii z pewnością zajrzą do muzeum #Krígssavnið.

______________________________

#wyspyowcze #farerskiekadry #lingwistycznie #farerski #farerskiemiasta @visitfaroeislands @the_eysturlands

Farerskie kadry na Instagramie

#Gásadalur

#Gásadalur to najmniejsza z miejscowości na wyspie #Vágar, licząca jedynie 13 mieszkańców. Mimo rozległych terenów rolnych, ludzie opuszczali osadę przez brak połączenia drogowego z resztą archipelagu. Powstało ono dopiero w 2006, kiedy to pod górami wykopano łączący osadę z #Bøur #Gásadalstunnilin (1 445 m).

Szczególnie ceniona na Wyspach jest pochodząca z Gásadalur #baranina i wołowina, a to za sprawą znakomitej tutejszej trawy, zraszanej kroplami morskiej wody.

Jak to zwykle bywa z farerskimi toponimami, sporną pozostaje kwestia etymologii. Korzystając ze słownika, nazwę osady przetłumaczyć można na "Dolina Gęsi" (#gása to farerskie określenie na gęś).

Niektórzy natomiast sięgają do #legendy o kobiecie imieniem #Gæsa. Ta żyjąca w XII wieku żona farerskiego biskupa miała być pierwszą mieszkanką osady. Inne wersje przedstawiają ją natomiast jako banitę - zesłaną w te okolice za spożywanie mięsa w czasie postu.

______________________________

#wyspyowcze #farerskiekadry #lingwistycznie #farerski #farerskiemiasta @visitfaroeislands @the_eysturlands

The Faroe Islands Podcast

EP 369: G! Festival 2023 Preview

On this podcast, we talk about the 20th edition of the G! Festival. We'll hear some of the artists who will perform in Gota next week, and hear about the amenities and atmosphere you can expect at the three-day celebration of music.

After that, we'll hang out in a hotel lobby like we're Duke Fame (that's a deep cut).

We're also still in fundraising mode. You can help us pay for another season of podcasts by heading over to our Gofundme page and showing us a little love.

Farerskie kadry

Fróðskapur znaczy wiedza

Internetowe archiwum wydawnictwa naukowego Fróðskapur Uniwersytetu Wysp Owczych jest istną kopalnią faktów i ciekawostek o archipelagu. Na ponad dwudziestu tysiącach stron spisanych po farersku, angielsku i duńsku naukowych opracowań i książek znajdziemy chyba każdy aspekt farerskiej rzeczywistości. Fróðskaparrit Fróðskaparrit to roczniki Farerskiego Magazynu Naukowego (Faroese Scientific Journal). W publikowanych od roku 1970 periodykach naukowych znajdziemy artykuły […]

Artykuł Fróðskapur znaczy wiedza pochodzi z serwisu Farerskie kadry.

Farerskie kadry na Instagramie

#Mykines

#Mykines to element farerskiego odpowiednika islandzkiego Złotego Kręgu. Słynąca z kolonii #maskonur-ów wyspa to najdalej na zachód wysunięty okruszek farerskiego bazaltu.

Na wyspie znajduje się dzieląca z nią nazwę i licząca 15 mieszkańców osada.

Mimo farersko brzmiącej końcówki "-nes" uważa się, że Mykines pochodzi od gaelickich słów *Muc-innis - Wyspa Świń. Kolejny #celtycki ślad wśród owczych #toponimów.

Farerski #lingwista Jakob Jakobsen wywodzi z kolei nazwę #Mykines od farerskich słów #mykja "krowie odchody" oraz #nes "półwysep". Taka etymologia ma nawiązywać do obfitości ptasich odchodów. Przy tak licznych skrzydlatych koloniach nie jest to teoria pozbawiona sensu.

______________________________

#wyspyowcze #farerskiekadry #lingwistycznie #farerski #farerskiemiasta @visitfaroeislands

The Faroe Islands Podcast

EP 368: Salt

On this episode, we visit an old salt silo on Suduroy that has been converted to a performing arts center. We'll hear our impressions of the place back in 2010, when it was abandoned and in pretty rough shape. Then we'll see how it's been transformed into what it is today. There will be music. There will be food. There will be a bit of vertigo as we ascend a small spiral staircase. What more could you want?

Also, we're still in fundraising mode. If you can help us head back to the Faroes to record more episodes of this show, head on over to our gofundme page and show us some love.

Farerskie kadry na Instagramie

#Víkarbyrgi

Leżące po sąsiedzku osady #Víkarbyrgi i #Hamrabyrgi, były w średniowieczu jednymi z największym na #Suðuroy. Posiadały nawet własny kościół i cmentarz, a ich historia sięgała czasów pierwszego osadnictwa na Wyspach Owczych.

Prawdopodobnie pod koniec VII wieku na okolicznej wysepce #Baglhólmur osiedlili się pierwsi irlandzcy mnisi. Jej nazwa pochodzić ma od staroirlandzkiego słowa #bachall oznaczającego pastorał lub pielgrzymkę.

Atak Czarnej Śmierci z roku 1349, na społeczność liczącą 50 osób, przeżyła jedynie kobieta imieniem #Sneppan. Zaraza odcisnęła jednak na niej swoje piętno. Przygnębiające odizolowanie w trakcie epidemii sprawiło, że kobieta zdziwaczała i stroniła od ludzi, resztę życia spędzając w samotności. Gdyby nie mieszkańcy okolicznej #Sumby, którzy z pobliskich wzgórz podrzucali pod próg jej domu suszone mięso, Sneppan zmarłaby z głodu.

Dopiero w roku 1830 w #Víkarbyrgi ponownie zatętniło życie - do nowego domu przeprowadził się tutaj wraz z rodziną Joen Joensen z Sumby.

Obecnie osada ponownie uznawana jest opuszczoną.

______________________________

#wyspyowcze #farerskiekadry #lingwistycznie #farerski #farerskiemiasta @visitfaroeislands @the_eysturlands

The Faroe Islands Podcast

EP 367: FMX

On this episode, we talk to Glenn Larson who heads up Faroe Music Export (FMX). We talk about the music scene in the Faroe Islands, the challenges of promoting music from a remote country, and how this Norwegian ended up living in the Faroe Islands.

Also, we stand in a big parking lot where we can see both the future and the past of the Faroe Islands at the same time.

At the top of the show, we announce our fundraising campaign for the year. We're heading back to the Faroes to record more episodes of the podcast, and we could use a little help. If you can help, here's the link to our gofundme page.

Farerskie kadry

Piana, fałdki, głód i dziewczę, czyli o etymologii nazwy Fámjin

Dość powtarzalne – to chyba trafne określenie nazw większości farerskich osad. Te najpowszechniejsze, z końcówkami –nes, –vík czy –fjørður nawiązują do ich położenia na mapie Wysp Owczych. Jest jednak w tym przyznajmy nudnym towarzystwie półwyspów, zatok i fiordów kilka intrygujących i nieco tajemniczych wyjątków. Dziś wybierzemy się w etymologiczną wyprawę do jednego z nich, na […]

Artykuł Piana, fałdki, głód i dziewczę, czyli o etymologii nazwy Fámjin pochodzi z serwisu Farerskie kadry.